Rond het opblazen van pijpleidingen

Progressief Café, een Nederlands ‘platform van denkers en doeners om de waarden van inclusie, verheffing en duurzaamheid (…) in ere te houden’ nodigde uit voor een ‘moreel beraad over het klimaat’. ‘De tijd om over klimaatverandering te praten is al lang voorbij’, vinden ze. ‘Het is tijd om met radicale acties klimaatrechtvaardigheid af te dwingen.’ Maar tegen welke prijs?

De begeleidende tekst verduidelijkt: ‘Is vreedzaam protest wel genoeg, of zou het gebruik van geweld, dan wel tegen objecten, dan wel tegen personen, heroverwogen moeten worden?’ Het antwoord op die vraag blijkt ja te zijn, want meteen volgt de vraag welke strafmaat de klimaatfanaat aankan: ‘Zijn wij bereid om drie tot vijftien jaar in de gevangenis te belanden als gevolg van klimaatactivisme?’ Dat vergt inderdaad enig beraad, moreel en ander. Vooraleer je in Nederland vijftien jaar effectieve celstraf krijgt, zijn er doden gevallen.

Genuanceerd geweld?

Dat gaat een stap verder dan Sacha Dierckx die het boek Hoe een pijpleiding opblazen doodleuk omschrijft als ‘een genuanceerde en interessante kijk op waar geweld geoorloofd en nuttig kan zijn’ (zijn recensie verscheen in Samenleving en Politiek). De democratie en de juristocratie voorbij, geweld als de volgende stap. Dat geluid hoorden we ook al in het ochtendprogramma op Radio 1 van 17 november vorig jaar, waar sabotage voor het goede klimaatdoel ‘creatief’ werd bevonden, ‘een uitstekende manier om aandacht te vragen’.

Bij onze noorderburen zijn er gelukkig nog wat mensen die ondanks een opwarmend klimaat het hoofd koel weten te houden, nog het verschil tussen rede en waanzin zien, tussen democratische strijd en terreur. Progressief Café kwam hevig onder hevig vuur te liggen en besloot van nog eens na te denken over zijn wijze van communiceren.

North Stream 

Voorlopig blijft er dan die ene grote terroristische aanslag. Het opblazen van de North Stream pijpleidingen op 26 september 2022. Naast talrijke miljarden schade, stegen de energieprijzen in Europa, met het gevolg dat tal van mensen hun energiefactuur niet meer aankonden. Het leidde ook tot een pijnlijke verslechtering van de concurrentiepositie van de Europese industrie. Ook werden meer dan 150.000 ton methaan de atmosfeer ingeblazen, een goedje dat veel slechter is voor de opwarming van het klimaat dan CO2.

Klimaatfanaten schrijven wel over het opblazen van pijpleidingen, maar een dergelijke klus gaat hun kunnen te boven. Daartoe volstaat moreel beraad niet. Mogelijke daders dienen gezocht in het heel kleine kransje staten dat zoiets aankan zonder meteen tegen de lamp te lopen.

Een groot deel van de pers wees meteen Rusland met de vinger. De Russen zouden hun eigen pijpleiding naar Duitsland hebben opgeblazen. De miljarden die zij daarin hebben geïnvesteerd in methaan hebben laten opgaan. Hun mogelijkheid om gas te verkopen hebben tenietgedaan. Dat lijkt bijzonder ongeloofwaardig. Vooral nu de Russen wanhopig op zoek zijn naar de miljarden nodig om de pijpleidingen te herstellen.

President Biden

Na die weinig overtuigende uitleg bleef het merkwaardig stil rond de vraag: wie heeft het dan wel gedaan? Tot een drietal weken geleden onderzoeksjournalist Seymour Hersch met zijn verhaal kwam. Niet de eerste de beste die man, een lang palmares van prijzen en onthullingen, te beginnen met My Lai, de massamoord op 400 à 500 ongewapende Vietnamese mannen, vrouwen en kinderen op 16 maart 1968.

Volgens Hersch werd de pijpleiding opgeblazen op rechtstreeks bevel van President Biden. De terreurdaad werd zorgvuldig gepland door de Amerikaanse geheime diensten en uitgevoerd door de Navy in samenwerking met de Noren (die een eigen pijpleiding openen). Biden en zijn veiligheidstop waren van oordeel dat North Stream 2 Rusland al te veel invloed gaf. De leidingen werden opgeblazen met springstofladingen die door diepzeeduikers werden aangebracht en pas maanden later tot ontploffing werden gebracht. Dat verminderde de kans dat de daders zouden gepakt worden.

Media-aandacht

Het leest als blockbustermateriaal. Als het waar is, staat de Navo onder hoogspanning. Daarmee zou de V.S. Europa behandelen zoals het Centraal-Amerika al lang behandelt. Het is één ding om in een kwade bui je eigen land uit te schelden voor bananenrepubliek, nog wat anders om zonder boe of bah als dusdanig te worden behandeld.

Het verhaal van Hersch wordt inmiddels ontkend en tegengesproken. Hij heeft, naar eigen zeggen, ook maar één bron, iemand diep in het Amerikaans veiligheidsapparaat, een soort Deep Throat zoals in de Watergate affaire. Een hoge ambtenaar van de Verenigde Naties verklaarde inmiddels voor de Veiligheidsraad dat de VN het verhaal kan bevestigen, noch ontkennen. Het onderzoek loopt nog.  

Het opmerkelijke is wel dat het bijzonder ongeloofwaardige verhaal over Russische verantwoordelijkheid ons meteen en vrij uitgebreid werd voorgeschoteld, terwijl het meer geloofwaardige (maar daarom nog niet ware) verhaal van Hersch ternauwernood aandacht krijgt in de media. Is dat berichtgeving in oorlogsmodus: geen kwaad woord over de bondgenoot, niets à décharge voor de vijand. ‘Als er oorlog komt, is het eerste slachtoffer de waarheid’.  Er zijn inderdaad nog van die eeuwige waarheden.