Samen voor subsidies en voordelen

Het echte probleem van ‘Samen’ is het ons kent ons tussen politiek en vzw’s allerhande en daar doet Groen net zo graag aan mee als sp.a. Omdat het zo al jaren gaat. Ondertussen wordt het spel gewoon gespeeld.

Het politieke spel

Het beeld van de politiek dat we de afgelopen dagen te zien gekregen hebben is absoluut niet fraai. Tenzij je een liefhebber van het spel bent, zoals de meeste journalisten. Die focussen dan ook op wie wint en wie verliest. Wouter Van Besien die zwetend en stamelend Pieter-Jan Desmet van Terzake te woord staat. Hetzelfde beeld enkele dagen eerder, Siegfried Bracke die in Gent weggaat van het interview. De politieke opponent die onzeker overkomt, vragen wil ontwijken,… neen dat komt niet goed over. Daartegenover staat Tom Meeuws die in de studio van Terzake heel duidelijk en zelfbewust communiceert en zichzelf in de slachtofferrol framet. In Gent staat een stralende Christophe Peeters in de ‘skybox’ van de stad in de Ghelamco Arena. Hij zegt zo zelfzeker dat er niets aan de hand is, dat het arrogant wordt.

Zo zei Gents schepen Peeters op Terzake: ‘Beter dat wij hier uitnodigen dan dat we uitgenodigd worden in de skybox van een bedrijf.’ Werkelijk? Is het echt beter om als stadsbestuur grote sier te maken in een voetbalstadion, op kosten van de stad, dan om uitgenodigd te worden door bedrijven waarbij de stad klant is? Eerlijk? Ik ben daar niet van overtuigd.

Er zijn procedures. Zoals voor aanbestedingen. Die zijn er om te voorkomen dat je broer, vrouw, vriend of neef alle lucratieve contracten krijgt (en stevig doorrekent, inclusief een percent voor de politicus). Als je bij een bedrijf in hun skybox te gast bent geweest moeten die ook die procedures volgen. Wat strafbaar is, is om met bedrijven afspraken te maken om de procedures te ontwijken. Wat laakbaar is, is grote bedragen verknippen om toezicht te ontlopen. Maar daar heb je geen voetbalstadion voor nodig. Dat kan je perfect vanop je bureau, of in een bruine kroeg.

Groene morele superioriteit

En toch gebeurt het alle dagen dat vrienden delen. De PS heeft daar een systeem van gemaakt, waar persoonlijke verrijking een extra troef is. Ik durf te hopen dat het in Vlaanderen niet zo perfide is. Maar hoevelen verdienen hun brood in gesubsidieerde vzw’s of verenigingen? En gebeurt het dat je een feest wil geven en je daar een groot budget voor hebt, dan gun je dat aan een bevriende vereniging, club of bedrijf. Als er een aanbesteding is, schrijf je die op maat, of je regelt dat onder tafel. Links doet het al jaren in Antwerpen, Hasselt, Gent,… Tom Meeuws is iemand die weet hoe je dat moet aanpakken. Dat heeft hij bewezen.

Maar Groen wil het imago hoog houden van een ‘propere politiek’. Groen moest en zou bewijzen dat ze een hogere politieke moraal heeft dan de sp.a, die traditionele machtspartij met zijn gekonkelfoes. Peter Reekmans heeft aangetoond dat Groen als ze aan de macht is heus niet zo maagdelijk is. Ze doen vrolijk mee met de intercommunale dans en de schnabbels. De Groene schepenen gaan in Gent ook voetbal kijken op kosten van de belastingbetaler. Voor ’t nut van ’t algemeen. Uiteraard.

Bekend

Het verhaal over de ‘voortvarendheid’ van Tom Meeuws bij De Lijn was al bekend bij Groen, lang voordat het uitgesmeerd werd in de media. Meeuws ‘regelde’ in 2015 zijn eigen ontslag. Het is natuurlijk allemaal door de perfide persoonlijke politiek van de N-VA. Als je zelf je ontslag politiek gebruikt, moet je niet komen janken als je politieke tegenstanders dat ook doen.

Zijn we er trouwens echt zeker van dat het de N-VA was die lekte? Zijn zij echt de enigen die hierbij winnen? Zijn die vier mensen (wie zijn dat? Is dat zo moeilijk te achterhalen?) die de dading met Meeuws hebben gesloten, de enigen die hiervan wisten? Neen, want het was al publiek gemaakt én het was onder politici en journalisten een publiek geheim. Mag ik dat raar vinden, een gedeeld ‘publiek geheim’ onder politici en journalisten? Spreken die daar met elkaar over, op café na een persconferentie, smoezelend dat ze het onder elkaar houden en het niet verder vertellen?

Ook binnen Groen waren er hartsgrondige tegenstanders van de socialisten en van ‘Samen’, ook van daar kan het lek komen. Niets zo motiverend als het idee dat er nog een rekening te vereffenen is. Dat zou het voor Van Besien nog veel pijnlijker maken, voorgestoken door zijn eigen achterban. Was hij daardoor zo zenuwachtig? En waarom iemand aan de deur zetten nadat een ‘publiek geheim’ publiek wordt? Verrast kunnen ze bij Groen niet geweest zijn. Wat gebeurt er allemaal?

Ons kent ons

En om de verwevenheid compleet te maken, duikt dan ook de vrouw van Van Besien op. Die is nauw betrokken bij vzw de Roma, ze wordt op 1 juli 2018 Algemeen Coördinator van de vzw. Dat is niet strafbaar, zelfs niet verdacht, maar toch zeer onaangenaam voor Van Besien. Links en vzw’s in Antwerpen, het is een kleine wereld. Nog zo’n publiek geheim waarschijnlijk.

Als deze week iets duidelijk heeft gemaakt dan is het dat de (linkse) culturele en socio-culturele wereld en al wat daar rond hangt, wordt samengehouden door een kluwen van subsidies en voordelen. Soms openlijk en soms omgeven door heel wat geheimdoenerij en gebricoleer. Soms zijn die voordelen te dik aangezet en gaat het mis, elders worden subsidiereglementen op maat geschreven. Er hangt een ‘ons kent ons sfeertje’ tussen (centrum-)linkse politici en hun achterban, gestructureerd in vzw’s allerhande. Je kan er je leven lang in leven en werken. Het is een systeem dat in Vlaanderen te weinig in vraag wordt gesteld. Een manier van werken die een heel ecosysteem overeind houdt dat voornamelijk links georiënteerd is. Echte verandering begint misschien daar.