Theo Francken: ‘Het Westen moet opnieuw weerbaar worden’

Terwijl de Russische bommen vernietigen wat gedurende eeuwen werd opgebouwd, vragen steeds meer mensen zich af wanneer er een vredesakkoord komt. 

Not Russia

Persoonlijk ben ik niet optimistisch gestemd. President Poetin heeft, ondanks moeizame vorderingen en grote verliezen, zijn militaire en politieke doelstellingen nog steeds binnen handbereik. Het veroveren van de volledige toegang tot de Zwarte Zee, een pro-Russische, anti-NAVO en anti-EU regimewissel in Kiev, het bewerkstelligen van een fysieke corridor tussen de Krim en de Donbas met de installatie van een pro-Russisch regime in de onafhankelijke provincies/oblasten Luhansk en Donetsk. Zijn militaire overmacht, ultra-zware vuurcapaciteit en dominantie in de lucht spelen in zijn voordeel. Dat het Russisch leiderschap van duizend dode soldaten meer of minder niet wakker ligt, weten we al langer, laat staan van Oekraïense burgerslachtoffers, vrouwen en kinderen incluis.

Alles staalhard blijven ontkennen is een beproefde techniek, al decennia erg populair in het Kremlin. Kijk maar naar het neergehaalde burgervliegtuig MH17 met een kleine 300 doden of de slordig uitgevoerde gifaanvallen op anti-Poetin assets in Groot-Brittannië. ‘Not Russia.’ Dat is het standaardantwoord op de vraag wie er achter al dat kwaad zit.

No-flyzone

De Oekraïners smeken voor de installatie een no-flyzone boven hun land. Zo kunnen ze tegen de Russen vechten op de grond en blijven de massale luchtbombardementen uit. Ethisch gezien kan je deze eis enkel steunen, maar gelet op het zware Russische luchtafweergeschut op de Krim, in de Donbas, in Wit-Rusland en in Rusland, én gelet op de massale aanwezigheid van hypermoderne Russische gevechtsvliegtuigen boven Oekraïne, weet je dat een no-flyzone eerder een ‘dead pilot’-zone zal worden.

Weet ook dat op dat ogenblik elke Westerse luchtmachtbasis een legitiem doelwit voor Russische kruisraketten wordt. Dode piloten uit Kleine Brogel en Florennes zullen een nieuwe Wereldoorlog dichtbij brengen. Is het Westen bereid deze prijs te betalen?

Mentale koker

Momenteel is een no-flyzone vanuit westers perspectief geen verdedigbare optie. Wat niet betekent dat dit in de toekomst niet kan veranderen. Gelet op de mentale koker waarin Poetin zich bevindt, valt het gebruik van chemische, biologische of zelfs nucleaire wapens niet uit te sluiten.

Dat zijn rode lijnen, die een verenigd westers militair optreden in en/of boven Oekraïne kunnen rechtvaardigen.

Wapens en inlichtingen

Intussen zit het Westen niet stil. Naast de zwaarste economische en financiële sancties ooit, leveren individuele lidstaten van ons westers bondgenootschap massaal humanitaire hulp maar ook wapens. De aankondiging van president Biden eerder deze week om voor 1 miljard dollar wapentuig te leveren werd goed ontvangen.

Het probleem van de Oekraïners is niet het gebrek aan strijdkrachten of motivatie. Die hebben ze. En zolang president Zelensky blijft zitten, zal het moreel van de Oekraïense troepen hoog blijven. Wat ze nodig hebben zijn sterke wapens en betrouwbare inlichtingen. Beide worden voorzien.

De Russen mogen alle communicatie en radars in Oekraïne dan wel vernietigd hebben, we kunnen dit met moderne technologie bypassen. Of waarom denk je dat er zoveel Russische verliezen geleden worden, vliegtuigen neergehaald en topofficieren uitgeschakeld? Mensen die beweren dat de NAVO lijdzaam toekijkt, weten niet waarover ze spreken.

Fascisme

De irritatie voor de trage militaire vooruitgang, de zware verliezen, de enorme Oekraïense strijdkracht en taaie volkswil en de massale mondiale steun, breekt in Moskou alle records. Wie president Poetin zijn toespraak eerder deze week zag, hoorde zijn irritatiemeter bijna letterlijk ontploffen. Als iemand die al ontelbare keren voor fascist is uitgemaakt, ben ik voorzichtig met het hanteren van die term. Maar wat Poetin zei over de ‘purificatie van het Russische volk van de vijfde colonne van collaborerende Russen’, waaronder de Oekraïners die hij allen beschouwt als Russen, is puur en onversneden fascisme. Het deed elke hoop op een vredesakkoord op korte termijn smelten als sneeuw voor de zon.

De Trumandoctrine

President Harry S. Truman hield op 12 maart 1947 in het Amerikaans Congres een historische rede waarin hij hulp beloofde aan alle landen die zich door de communistische expansie bedreigd voelden. Voortaan bestonden er twee werelden: de ‘vrije wereld’ en het communisme.

Nu staat elk land voor de keuze tussen twee levenswijzen. Die keuze is maar al te vaak niet vrij.

De eerste levenswijze is gebaseerd op de wil van de meerderheid: een regering die aan het volk verantwoording moet afleggen, vrije verkiezingen, individuele vrijheid, vrijheid van meningsuiting en godsdienst en geen politieke onderdrukking.

De tweede levenswijze is gebaseerd op de wil van de minderheid met geweld aan de meerderheid opgelegd. Ze berust op terreur en onderdrukking, een gecontroleerde radio en pers, gemanipuleerde verkiezingen en onderdrukking van de persoonlijke vrijheden.

Ik geloof dat de VS steun moet verlenen aan vrije volken die zich verzetten tegen pogingen om hen te onderwerpen door gewapende minderheden of door druk van buitenaf. Onze hulp moet eerst economisch en financieel zijn, om zo een economische stabiliteit en een evenwichtige politieke ontwikkeling te bevorderen.

— Uit de rede van Truman voor het Congres, Tekens 6.1., p 54

Kortom, de Trumandoctrine was de hoeksteen van het Amerikaans buitenlands beleid tijdens de Koude Oorlog met als doel de geopolitieke expansie van de Sovjetunie tegen te gaan.

Het weerbare Westen

Het Westen mag niet stil blijven zitten. We zullen opnieuw weerbaar moeten worden op vlak van defensie, energie, voedsel en economische kracht. Dat zal tijd vergen en niet zonder slag of stoot gaan. Die tijd moeten we gebruiken om ons bondgenootschap te versterken, intern maar ook extern. De Balkan, de zuidelijke Kaukasus en Scandinavië moeten we extra in het oog houden. Als we niet oppassen zijn zij de volgende landen die voor de Russische bijl gaan. Dat mogen we niet laten gebeuren.

Aangezien we aan de vooravond van een nieuwe Koude Oorlog staan, is het tijd om ook de Trumandoctrine af te stoffen. Vrije landen moeten in deze tijden van mondiale autocratische hausse meer dan ooit op onze steun kunnen rekenen. Komt er een Trumandoctrine 2.0 of wie weet een Bidendoctrine?