JavaScript is required for this website to work.
GESCHIEDENIS

Vandaag 1927: beroemde, communistisch gezinde danseres Isadora Duncan komt om met haar Bugatti

VandaagLuc Pauwels14/9/2024Leestijd 2 minuten
Isadora Duncan (1877-1927)

Isadora Duncan (1877-1927)

De danseres Isadora Duncan verwierp klassiek ballet voor een vrije artistieke expressie en totaal nieuwe visie op dans. Ze was overtuigd communist en bleef niet gespaard van persoonlijke tragedies.

Aangeboden door de abonnees van Doorbraak

Dit gratis artikel wordt u aangeboden door onze betalende abonnees. Als abonnee kan u ook alle plus-artikelen lezen. Doorbreek de bubbel vanaf €4.99/maand.

Ik neem ook een abonnement

In Nice komt de 50-jarige danseres Isadora Duncan om het leven bij een tragisch ongeluk. Haar befaamde rode zijden sjaal raakt verstrikt in een van de spaakwielen van haar open Bugatti. Ze wordt uit de auto getrokken en enkele meters meegesleurd waardoor haar nek breekt. Duncan was een absolute non-conformiste die een tumultueus leven leidde.

Ze was afkomstig uit een Ierse familie die in San Francisco woonde. Ze emigreert vervolgens met haar hele familie naar Frankrijk. Reeds als kind verwerpt Isadora het klassieke ballet. Ze ontwikkelt al direct een eigen stijl en zet als eerste klassieke muziek om in dans. Duncan begint haar danscarrière in Chicago en New York, maar haar grote doorbraak komt in Europa. Na optredens in Boedapest en Londen, reist ze naar Parijs, Berlijn en Moskou, om zich daarna in Parijs te vestigen. Ze reist op tournee door half Europa, inclusief de Sovjet-Unie, en treedt op in de metropolen van Noord- en Zuid-Amerika.

Vanaf 1909 heeft ze haar eigen dansschool in Parijs. De kritiek van Isadora Duncan is niet alleen gericht tegen het ballet, maar ook tegen de beschaving zelf: de moderne mens is vervreemd van zijn ware aard, stelt ze. Vrije, onontwikkelde dansbewegingen en mensen die dansen in volkomen harmonie met zichzelf en met de natuur: dat is het ideaal van Isadora Duncan, breed uiteengezet in haar essay The Dancer and Nature, gebaseerd op een grote verscheidenheid aan bronnen: de Griekse oudheid, de schilderkunst uit de Renaissance, de kunst van Auguste Rodin en de geschriften van Walt Whitman en Friedrich Nietzsche.

Tijdens haar laatste tour in de Verenigde Staten (1923) maakt ze haar sympathie voor het communisme bekend. Duncan zwaait met haar rode sjaal en ontbloot haar borst op het podium in Boston, terwijl ze roept: ‘Dit is rood! En zo ben ik ook!’ Na een bedevaart in Athene (‘het heilige altaar van de kunst’) neemt ze zich voor ‘de heidense geest van de Oudheid’ te doen herleven door een ‘totale dans’ te scheppen.

Haar privéleven is één grote ramp. In 1913 komen haar beide kinderen om bij een auto-ongeval in Parijs. Haar chauffeur was vergeten de handrem aan te trekken toen hij uitstapte. De auto rolt de Seine in en de kinderen verdrinken. Na de dood van haar kinderen begint Isadora Duncan te drinken, wordt dik en verliest veel van haar uiterlijke charme. Ze grapt gelaten: ‘Ik hou van aardappelen en jonge mannen’. Haar derde kind, een zoontje, sterft kort na de geboorte. De vader was de Italiaanse beeldhouwer Romano Romanelli, met wie ze een korte affaire had.

Luc Pauwels is historicus, gewezen bedrijfsleider en stichtte het tijdschrift 'TeKoS'.

Commentaren en reacties