Vandaag 1937: Pierre de Coubertin overleden, de heruitvinder van de Olympische Spelen

In Genève (Zwitserland) overlijdt door een hartaanval de Franse historicus en pedagoog Pierre de Coubertin. Hij werd 74. Zijn volledige naam is Pierre de Frédy, baron de Coubertin. Hij blaast in 1896 de Olympische Spelen nieuw leven in en wordt secretaris-generaal van het Internationaal Olympisch Comité (IOC).

De eerste, oorspronkelijke Olympische Spelen vonden plaats in 776 voor onze jaartelling in het Griekse stadje Olympia. Ze worden er ononderbroken om de vier jaar gehouden. De Romeinse keizer Theodosius I, die het christendom de facto tot staatsreligie maakt, vindt de Olympische Spelen een heidens volksvermaak en schaft ze af. Vanaf 393 zijn de spelen verboden. Het is wachten op Pierre de Coubertin (1863-1937) voor de moderne Olympische Spelen die we vandaag kennen.

Coubertin wil sporttraining gebruiken om vorm te geven aan de eenheid van lichaam, geest en ziel. Hij is een gefortuneerde edelman en kan aan dit ideaal al zijn tijd besteden. Als secretaris-generaal van de Franse sportvereniging Union des sociétés françaises de sports athlétiques richt hij in 1894 het Internationaal Olympisch Comité (IOC) op. De eerste moderne Olympische Spelen vinden plaats op 6 april 1896 in Athene, met 295 atleten – allemaal amateurs – uit 13 landen. Ze trekken 60 000 toeschouwers.

Zijn persoonlijke motto is: ‘Deelnemen is belangrijker dan winnen’. Op zijn aandringen worden ook ‘kunstwedstrijden’ vanaf 1912 onderdeel van de Olympische Spelen. Hij wint in 1912 zelf een gouden medaille in het onderdeel ‘literatuur’, met een ‘Ode aan de Sport’, ingediend onder een pseudoniem.

In 1913 ontwerpt hij de Olympische ringen, vanaf 1920 het symbool van de Olympische Spelen. Het Olympische Congres van 1914 in Parijs besluit, tegen de wensen van Coubertin in, dat de Olympische medailles voor vrouwen dezelfde waarde moeten hebben als die van mannen. Van 1896 tot 1925 is Coubertin voorzitter van het IOC. Het hoofdkwartier en de archieven verplaatst hij in 1915 na het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog naar Lausanne (Zwitserland), een neutraal land dat beantwoordt aan zijn pacifistische idealen.

In mei 1936 geeft Adolf Hitler aan Coubertin, die in financiële moeilijkheden verkeert, een eregeschenk van 10 000 Reichsmark. Op de vraag van een Franse journalist waarom hij de ‘nazispelen’ steunt, antwoordt Coubertin dat het belangrijkste is dat ze op prachtige wijze werden gevierd. Het maakt niet uit of ze worden gebruikt ‘als reclame voor het toerisme’ zoals in Los Angeles in 1932 of voor een politiek regime zoals in Berlijn in 1936.

In 1937 wordt baron Pierre de Coubertin ereburger van Lausanne. Na zijn dood wordt het hart van Coubertin begraven in een herdenkingszuil die voor hem in Olympia is gebouwd.