JavaScript is required for this website to work.
GESCHIEDENIS

Vandaag 1949: voor het eerst na 1945 komt weer een Vlaams-nationale partij op: de Vlaamse Concentratie

VandaagLuc Pauwels25/6/2024Leestijd 1 minuut
Alex Donckerwolcke (1912-1988)

Alex Donckerwolcke (1912-1988)

Het Vlaams-nationalisme leek politiek in de touwen te liggen na 1945. Toch slaagt Alex Donckerwolcke er in met de Vlaamse Concentratie, voorloper van de VU, het vuur weer aan de lont te steken.

Aangeboden door de abonnees van Doorbraak

Dit gratis artikel wordt u aangeboden door onze betalende abonnees. Als abonnee kan u ook alle plus-artikelen lezen. Doorbreek de bubbel vanaf €4.99/maand.

Ik neem ook een abonnement

Bij de parlementsverkiezingen van 25 juni 1949 kunnen de Vlamingen voor het eerst sinds de Tweede Wereldoorlog weer voor een Vlaams-nationale partij stemmen. De Vlaamse Concentratie is pas een maand voordien opgericht en is in volle repressietijd nog een broos gegeven. Aan tienduizenden Vlamingen was immers zonder proces ‘bij wijze van voorzorg’ het stemrecht ontnomen.

Het eerste bestuur bestaat uit onder meer uit de oud-Dinaso Alex Donckerwolcke (voorzitter), Willy van Hille, Jan Lancsweert, Norbert de Witte en Frans Mattheessens. Ondanks het gebrek aan mensen, tijd en geld slaagt de partij erin om aan de parlementsverkiezingen van 1949 deel te nemen en in nagenoeg alle Vlaamse arrondissementen voor de Kamer op te komen. In Brussel onthoudt men zich ten voordele van de lijst van Edmond van Dieren en in Kortrijk ten voordele van de lijst van de dissidente katholiek Jules Coussens.

De verkiezingsuitslag betekent een koude douche: de Vlaamse Concentratie haalt samen met Coussens en Van Dieren wel 103 789 stemmen, maar men heeft nergens een verkozene. Daarmee sterft de Vlaamse Concentratie de wiegendood, maar voornamelijk in Antwerpen blijft rond voorzitter Donckerwolcke een harde kern over.

Tijdens de koningskwestie (1950-1951) komt de Vlaamse Concentratie terecht in het ‘leopoldistische’, koningsgezinde, rechtse kamp. Bij de gemeenteraadsverkiezingen van 1952 kan de partij maar op enkele plaatsen lijsten indienen, maar haalt enkel een verkozene in Borgerhout en in Antwerpen, met name Herman Wagemans en Ferdi van de Vijver.

Uiteindelijk zorgt Frans Van der Elst, nochtans ook lid van de Vlaamse Concentratie, voor een totaal nieuwe formatie. Bij de parlementsverkiezingen van 1954 wordt de Vlaamse Concentratie opgenomen in het kartel Christelijke Vlaamse Volksunie (CVV), de voorloper van de Volksunie (VU).

Luc Pauwels is historicus, gewezen bedrijfsleider en stichtte het tijdschrift 'TeKoS'.

Commentaren en reacties