Vandaag 1951: het ‘Bewijs van Burgertrouw’ wordt officieel afgeschaft

De homogene CVP-regering van Joseph Pholien schaft eindelijk het Bewijs van Burgertrouw af. Dit ‘Bewijs’ – ook ‘Certificaat van Civisme’ genoemd – was in 1948 ingevoerd als regelrecht repressie-instrument. Een Regentenbesluit bepaalt dat gebrek aan burgertrouw het recht op een premie of een goedkope lening voor de bouw of de aankoop van een huis verloren doet gaan. Ook een inschrijving aan een rijksuniversiteit kan niet meer zonder. Zelfs voor een inschrijving in het handelsregister is het bewuste document vereist.

Het Bewijs van Burgertrouw was voorafgegaan door een omzendbrief van 13 september 1945 die al had voorzien in de intrekking van een verkeersvergunning en het verbod om een wagen te besturen voor ‘onwaardige burgers’. Die maatregel kaderde in een algemene heksenjacht, ontketend door de regering Achiel van Acker II, met de onwaarschijnlijke samenstelling socialisten + liberalen + communisten + de Franstalige links-katholieken van de Union Démocratique Belge (UDB).

Het bewijs van burgertrouw ontspoort snel en volledig omdat het gebruik van dit document vanaf het prille begin epidemische vormen aanneemt en de aflevering ervan lange tijd aan geen enkele regeling onderworpen is. Daardoor staat de deur wagenwijd open voor grove willekeur en allerlei misbruiken. Vervalsingen, commercie en oneigenlijk gebruik in de privésector, waar sommige werkgevers het als voorwaarde stellen voor het verkrijgen van een arbeidscontract, maken het ‘Bewijs van Burgertrouw’ een even gehaat als bespot document.