Vandaag 1971: Godfried Bomans overleden, de Hollander die Vlaanderen ontdekte

Godfried Bomans, schrijver en columnist overlijdt in Bloemendaal aan Zee (Noord-Holland); hij is 58. Hij studeert rechten in Amsterdam (kandidaat) en psychologie in Nijmegen (doctorandus). Na de Tweede Wereldoorlog is hij, tot 1948, kunstredacteur van De Volkskrant. In 1945 behoort hij tot de stichters van Elseviers Weekblad. Aan beide bladen heeft hij lang meegewerkt met columns, kronieken en essays. Lenige taal en humor zijn zijn waarmerken.

Gezegden van hem: ‘Wie twijfelt aan de mensheid moet een tijdlang oppasser worden in een dierentuin’. Of ‘Als de mensen geweest waren wat hun grafschriften vermelden, zouden zij reeds veel eerder gestorven zijn: van verveling’. Soms ook scherp: ‘Achter het dunne masker van voorlichting mag met argwaan gekeken worden naar het ware gelaat van de journalistieke sensatie’.

Bomans is ook in Vlaanderen een gevierd spreker en een populair televisie-interviewer. Bij zijn dood in 1971 noemt men hem de wellicht meest gelezen Nederlandse auteur. Hij heeft ruim 60 boeken geschreven, maar tijdens zijn leven te weinig literaire erkenning gekregen.

Bomans toont al vroeg interesse voor Vlaanderen, noteert Gaston Durnez, wat onder meer blijkt uit zijn verdediging van Felix Timmermans in 1948. In 1967 publiceert een Vlaamse uitgeverij zijn boek Denkend aan Vlaanderen, een bundel kronieken over Vlaamse mensen en toestanden, met ironie en af en toe zelfs kolderiek beschreven.

Naar aanleiding van het 25-jarige bestaan van het Belgisch-Nederlands Cultureel Verdrag maakt hij in de lente van 1971 voor de Vlaamse televisie een serie programma’s. Die zijn gebaseerd op een dertigtal interviews met prominente Vlamingen: Een Hollander ontdekt Vlaanderen.

Hij stelt vast dat men in Vlaanderen ‘elkaar meer ruimte laat’ en dat er ‘meer warmte en liefheid’ leeft, maar mist er kritiek, ‘het vermogen tot toetsen van werkelijke waarden’. Bij deze en andere gelegenheden pleit hij in het Noorden voor meer begrip voor de Vlamingen, die ‘vechten in de loopgrachten’ voor het behoud van de Nederlandse cultuur en die ‘de kastanjes uit het vuur halen waar wij ons aan warmen’.