JavaScript is required for this website to work.
GESCHIEDENIS

Vandaag 2003: Cineaste Leni Riefenstahl overleden, hertrouwde nog op haar 100ste

VandaagLuc Pauwels8/9/2024Leestijd 2 minuten
Leni Riefenstahl (1902-2003) tijdens de opnames van Olympia

Leni Riefenstahl (1902-2003) tijdens de opnames van Olympia

foto © Wikimedia Commons/Bundesarchiv

Leni Riefenstahl was multigetalenteerd en werd vooral bekend als cineaste en fotografe. Haar vermeende nazisympathieën bleven haar levenslang achtervolgen.

Aangeboden door de abonnees van Doorbraak

Dit gratis artikel wordt u aangeboden door onze betalende abonnees. Als abonnee kan u ook alle plus-artikelen lezen. Doorbreek de bubbel vanaf €4.99/maand.

Ik neem ook een abonnement

Op 8 september 2003 overlijdt Leni Riefenstahl in Pöcking (Beieren), zo maar eventjes 101 jaar oud. Deze befaamde Duitse filmregisseur, producer, actrice, scenarioschrijfster, redactrice, fotografe en danseres, werd geboren in Berlijn op 22 augustus 1902. Bekende werken van haar zijn onder meer Das blaue Licht (1932), Der Sieg des Glaubens (1933), Triumph des Willens (1935) en Olympia (1938). Dat levert haar onder meer de Duitse Nationale Filmprijs 1934/35 op, de prijs voor de beste buitenlandse documentaire tijdens het Internationale Filmfestival van Venetië in 1935 en in 1937 de Grand Prix français du Cinéma.

Olympia is een tweedelige documentaire over de Olympische Zomerspelen van 1936 in Berlijn. De film wordt alom geprezen als een esthetisch meesterwerk, maar door sommigen ook bekritiseerd vanwege propagandistische aspecten. Voor dit werk ontvangt Riefenstahl onder meer een Olympische gouden medaille van het Internationaal Olympisch Comité en de Kinema Jumpō-prijs in Japan.

In juli 1944 sterft Riefenstahls vader Alfred Riefenstahl aan een hartaandoening en een paar dagen later sneuvelt haar enige broer Heinz Riefenstahl aan het Oostfront.

Na de Tweede Wereldoorlog wordt Riefenstahl in april 1945 in haar huis bij Kitzbühel (Tirol) gearresteerd en naar een Amerikaans gevangenkamp in Dachau gebracht, waar ze geconfronteerd wordt met beelden uit de Duitse concentratiekampen. In juni 1945 wordt ze vrijgelaten uit de gevangenis en keert ze terug naar Kitzbühel, nu bezet door de Fransen. In mei 1947 werd Riefenstahl door de Franse bezetter opgenomen in een psychiatrische instelling wegens vermeende depressie, waar ze enkele maanden (!) met elektrische schokken werd behandeld. Mede daardoor eindigt haar huwelijk met Peter Jacob in een scheiding.

In 1940 was ze begonnen met de verfilming van een opera, Tiefland (1954), met haarzelf in de hoofdrol. In mei 1945 komt het onbewerkte Tiefland-filmmateriaal in handen van de Franse bezetter, die het tot 1953 achter slot en grendel houdt. Riefenstahl kan Tiefland pas eind 1953 voltooien. De première volgt op 11 februari 1954 in Stuttgart.

Vanaf de jaren zestig werkt Riefenstahl vooral als fotograaf en publiceert onder meer een fotoreportage over de Nuba-bevolking in Soedan. Ze wordt lang beschouwd als Hitler-supporter, ondanks haar protesten daartegen. Na de oorlog wordt ze na een reeks processen vrijgesproken van alle beschuldigingen. In 1976 is ze eregast bij de Olympische Zomerspelen in Montreal en in 1997 krijgt ze de Prijs voor haar Levenswerk van de Amerikaanse cineastenvereniging Cinecon.

Op 71-jarige leeftijd voltooit Riefenstahl een duikcursus in Kenia. Om toegelaten te worden tot het examen doet ze zich voor als 20 jaar jonger. Haar duikopleiding stelde haar in staat te werken als onderwaterfotograaf en de geïllustreerde boeken Korallengärten (1978) en Wunder unter Wasser (1990) te maken. Daar heeft ze meer dan 2000 diepzeeduiken aan besteed. In 2002 komt haar laatste film uit, de documentaire Impressionen unter Wasser. Ze is dan 100 jaar. Hetzelfde jaar trouwt ze met haar cameraman en partner Horst Kettner die dan 59 is. Weer een record.

Luc Pauwels is historicus, gewezen bedrijfsleider en stichtte het tijdschrift 'TeKoS'.

Commentaren en reacties