Verborgen coronaslachtoffers: kinderen en gezinnen

Child Focus slaat alarm over de enorme stijging dossiers kindermisbruik door aanhoudende coronamaatregelen. De ineenstorting van een groot deel van het sociale leven bemoeilijkt zwaar het leven van veel gezinnen. Kinderen en jonge ouders worden echter zelden ziek van corona, en slaan niet snel aan het betogen. Is het daarom dat hun bekommernissen niet voldoende naar waarde worden geschat?

Uiteraard moeten we doen wat we kunnen om risicogroepen te beschermen tegen de ziekte. Maar er zijn ook mensen die lijden onder het coronabeleid – zoals al eerder op Doorbraak vermeld, zoals gehandicapten. Noem een kwetsbare groep en die zal te lijden hebben. Ook kinderen dus.

Gevaren

Kinderen zien hun vriendjes en familie heel wat minder, ze socialiseren minder. Ze bewegen minder. School, buitenschoolse activiteiten, sport, jeugdbeweging, grootouders, babysit, gewoon op straat: dat is allemaal sterk gereduceerd en bij sommigen misschien zelfs helemaal weg. Kinderen zitten meer op het internet, zonder gepaste supervisie door volwassenen. Te veel schermtijd is sowieso weinig bevorderlijk voor de ontwikkeling, zeker niet als ze in aanraking kunnen komen met de donkere kanten ervan, zoals kindonvriendelijke filmpjes. Volgens Child Focus is er een sterke verhoging van de activiteiten van pedofielen op het net, die bijvoorbeeld via online spelletjes toegang zoeken tot kinderen. Dat seksueel delinquenten in dit coronatijdperk nog minder sociale controle krijgen, komt er nog eens bij.

De ergste slachtoffers zijn kinderen van kansarme gezinnen, kinderen van ouders die beiden werken, kinderen van gescheiden ouders en kinderen van ruziënde ouders. Telkens scherpen de coronamaatregelen de situatie nog verder aan. Niet enkel bij ouders maar bij elk koppel kan je wel raden wat er gebeurt als ze bijna dag in, dag uit, op elkaar zijn aangewezen. En uiteraard is er ook de vereenzaming bij singles. Meer alcoholisme, depressie, zelfmoord.

Wat kan jij doen?

Tijdens een maatschappelijke crisis wijst men vaak naar de overheid als verantwoordelijke (daarover hieronder meer). Maar er ligt uiteraard ook een verantwoordelijkheid bij ouders. Laat kinderen niet zomaar op het internet (ook als ze ouder zijn), hou een oogje in het zeil. Let ook op de emotionele evolutie van de kinderen. Hoe gaan ze om met de lockdown? Eist de vereenzaming een tol? Misschien luisteren de kinderen nog minder goed dan voorheen. Sommige ouders zijn onduidelijk tegenover hun kinderen, door bijvoorbeeld met consequenties te dreigen en te blijven dreigen zonder meteen uit te voeren.

Kinderen wachten dan af, hun ouders zullen hun dreigement toch nog herhalen, logisch dus dat ze niet meteen reageren. Als ouders minder herhalen en bereid zijn hun dreigementen zonder aarzelen en ten volle uit te voeren, kan dat al snel tot sterke gedragsverbeteringen leiden. Ouders die hier meer over willen weten, raad ik bijvoorbeeld het boek aan van John Rosemond: The Well-Behaved Child: Discipline That Really Works!

Maar ouders hebben niet enkel kinderen, ze zijn vandaag ook bovengemiddeld op elkaar aangewezen. Dat geldt evengoed voor iedereen met een partner. Hun relatie staat misschien onder druk, dat is vaak al begrijpelijk in gewone omstandigheden, maar nog extra als jullie sociale leven zwaar gereduceerd is. Zelfs met de beste koppels kan dat gebeuren. Probeer de negatieve energie van ruzies en stille verwijten om te buigen naar positieve, bijvoorbeeld zonder morren problemen te fiksen.

Wat kunnen overheid en media doen?

Child Focus wijst op vrt.be naar de politiek om meer na te denken over de effecten van maatregelen op gezinssituaties: ‘Specialisten waarschuwden reeds bij aanvang van de coronapandemie over wat een lockdown kon betekenen voor vele kinderen, maar de talrijke adviezen werden in de wind geslagen’, zo klinkt het fel. ‘In België werden scholen toch gesloten, hobby- en sportactiviteiten opgeschort. Binnenblijven was de mantra.

In de Wetstraat leek men niet stil te staan bij de impact van dit alles op kinderen en jongeren in moeilijke situaties. Zonder het goed te beseffen, veroordeelden we op die manier sommige kinderen tot mishandeling, uitbuiting en misbruik’, vaak overigens door volwassenen in de directe omgeving.

Iedereen betrokken partij

Hoe kunnen de coronamaatregelen kindvriendelijker worden? Het coronarisico beperkt zich voornamelijk tot specifieke groepen, misschien is een meer gericht beleid naar hen toe efficiënter, in plaats van de hele maatschappij (niet enkel de economie) stil te leggen. Andere landen doen het hier veel beter. Is er vandaag een verhoogde aandacht bij onze politiemacht voor zedendelinquentie, of andere vormen van kindermisbruik?

Ook de media kunnen deze problematiek meer aan bod laten komen, langduriger. Als medische experten worden aangesproken, laat ook kinder-, familie- of relatie-experten aan het woord. Laat ook gewone mensen aan het woord om het te hebben over het moeilijke leven onder corona. Wacht niet op Child Focus of gelijkaardige groepen om het over deze problematiek te hebben, want iedereen is betrokken partij.