Voelt u zich nu niet bekocht?

Bijna vier maanden na de federale, regionale en Europese verkiezingen volgt hier een korte tussenstand. Hoe goed scoren de winnaars van de laatste verkiezingen op de volgende vlakken: besluitvaardigheid, oplossingsgerichtheid, compromisbereidheid, verdraagzaamheid of — waarom niet — edelmoedigheid?

Krijgt de burger waar voor zijn geld? Sturen wij de besten van onze samenleving naar buiten om het roer van de publieke zaak in handen te nemen? Zien wij dat onze uitverkorenen het goed doen? De vraag stellen is ze beantwoorden. Maar voor u antwoordt, even de context.

Duimschroeven

Ons economisch beleid is onbestaande of onzichtbaar. We zijn minstens zo besluiteloos als Hamlet in zijn hoogdagen. Onze begroting is een ramp. De Europese duimschroeven liggen klaar. Links en rechts dromen van een andere fiscaliteit, een die de uier van de staat/de ondernemingen/de burgers/de rijken/de armen (schrappen wat u verkiest) spaart. Onze economische aantrekking straalt als het gebit van Jack Sparrow.

Dan zou u denken dat er voor elke partij die broodnodig is om een meerderheid te vormen wel wat lekkers in de grabbelton van de problemen die dringend moeten worden aangepakt zit. Dat ze als bijen op een honingpot zouden afkomen om het deksel eraf te wrikken. Maar neen. Wat wel gebeurt, is dat u toeschouwer én pion bent in een cynisch paardjesspel.

Wat de regeringsvorming met het paardjesspel gemeen heeft, is dat het buitenkegelen van de medespeler tot hilarisch leedvermaak leidt. Behalve bij wie wil dat de dingen vooruitgaan. De burger, bijvoorbeeld.

Politieke roekeloosheid

De vraag is dus wie beter wordt van dat onophoudelijk pootje lappen. Of de politieke roekeloosheid van de verwaande pokerspeler loont of niet loont, zal blijken bij de stembusgang op 13 oktober.

Wie zich afvraagt wat de federale of Vlaamse regeringsvorming eigenlijk met de gemeenteraad te maken heeft, heeft overschot van gelijk. Op 13 oktober kiezen we onze burgervader of -moeder en al wie aan zijn of haar tafel mag aanschuiven. Op 9 juni kozen we onze wettenmakers, de leiders van ons land en onze Europese boodschappers. Wie een beetje kan lezen en schrijven weet dat het totaal verschillende werelden zijn.

Maar onze politieke bollebozen en marketinggenieën denken daar anders over. Zij zouden maar al te graag iets dat wonderbaarlijk lukte bij de vorige verkiezingen willen herhalen bij de volgende. Ook als de ene verkiezing niets met de andere te maken heeft.

En in die fijne strategie is uw eerder uitgebrachte stem maar een ‘fait divers’. Uw vorige stem heeft alleen een marketingwaarde die bij een volgende verkiezing moet worden verzilverd.

Voordeel

Op 9 juni kozen we voor politici die de handen aan de ploeg zouden slaan. Daarom stuurden we ze naar het parlement. Wat we toen niet deden, was stemmen op een bepaalde partij of politicus om later iemand anders in een dorp dat u van haar noch pluim kent een commercieel voordeel te gunnen. U gaf ook geen mandaat aan balorige dwarsliggers met profileringsdrang om politieke tegenstanders te vierendelen.

Hoe bekocht voelt u zich wel niet als blijkt dat dat waarvoor u bij de vorige verkiezingen stemde, netjes in de koelkast wordt geschoven in afwachting van de commerciële of politieke exploitatie van uw eerdere stem op 13 oktober?

Voelt u nu geen plaatsvervangende schaamte of tenenkrullende gêne nu blijkt dat u dus niet veel meer dan een ‘voteur de passage’ was? Een deeltje van een dataset dat moet helpen om een ander doel te bereiken: het binnenhalen van een sjerp of paar extra stoelen in de gemeenteraad vijf dorpen verder?

Twee voorbeelden

Ondertussen dobberen we stuurloos verder. Twee voorbeelden. Een maatschappelijk werkster wordt in de gevangenis verkracht. Op zichzelf al ongemeen schrijnend. Maar wanneer u hoorde dat zowel de alarmknop in de vergaderruimte als de mobiele alarmknop die het slachtoffer droeg defect was, dan weet u niet waar te kruipen van schaamte.

Niet zo bij onze gezagsdragers, die uitblonken in stuitende apathie: geen onmiddellijke actie zoals ervoor zorgen dat een verdomde alarmknop werkt, geen beter beleid en geen verantwoordelijkheid. Waarom niet? Omdat de prioriteit 13 oktober is, niet het besturen van ons land.

Tweede voorbeeld. De aanduiding van een Eurocommissaris, misschien wel de belangrijkste positie die er is. Hoe beschamend liep dat? Door het politiek marchanderen maakte ons land — een grondlegger van de EU — zich hopeloos belachelijk en kregen we een post die ons het kneusje van de klas maakt. Dieper vallen kan niet.

Provocerende piste

Vandaar een provocerende piste: lokale verkiezingen kunnen niet worden georganiseerd onder een regering in lopende zaken. Met andere woorden: eerst een regering vormen en pas dan naar de stembus voor de lokale verkiezingen.

Zonder afbreuk te willen doen aan al het goeds waarvoor lokale mandatarissen ijveren en strijden, maar er zijn prioriteiten in het leven. Europa en het land besturen is net een tikkeltje belangrijker dan, bijvoorbeeld, de vraag of het gemeentelijk zwembad op zondag om 7 of om 8 uur open moet gaan.