Volksvertegenwoordiger die vriendelijke militant bleef

Geen onvertogen woord is er tot nu toe gesproken over Joris Van Hauthem, veel te jong gestorven parlementslid van het Vlaams Belang. Als politicus werd hij bestreden door zijn politieke tegenstanders, als mens was hij geliefd bij vriend en vijand. En ook bij de pers, die Van Hauthem jarenlang kende als perswoordvoerder van zijn partij.

Politiek                   

Het verhaal van het politiek engagement van Van Hauthem is het verhaal van een generatie bij het Vlaams Blok/Belang. Via de Nationalistische Studentenvereniging (NSV) kwam die generatie bij het toen nog kleine Vlaams Blok terecht. Het was de periode dat Gerolf Annemans en Filip Dewinter voor het Vlaams Blok in de Kamer werden verkozen. Het was nog voor ‘Zwarte Zondag’ toen Joris Van Hauthem eind de jaren 1980 als een van de eerste medewerkers door de partij werd aangeworven. Een jonge universitair, een historicus, met de juiste adelbrieven uit de radicale Vlaamse Beweging. Kort daarop werd Van Hauthem verkozen in de Brusselse Hoofdstedelijke Raad. Hij zetelde er van 1989 tot 1994.

Op ‘Zwarte Zondag’, de verkiezingen van 24 november 1991, brak het Vlaams Blok echt door. Joris Van Hauthem werd Kamerlid, verkozen in het arrondissement Brussel-Halle-Vilvoorde. Na de eerste rechtstreeks verkiezing van het Vlaams Parlement in 1995 werd Van Hauthem verkozen als Vlaams Parlementslid en tot 2010 ook gemeenschapssenator. In de Senaat was hij van 2004 tot 2009 fratievoorzitter. In 2012 werd hij dan fractieleider in het Vlaams Parlement, een functie die tot dan werd uitgeoefend door Filip Dewinter. Van Hauthem bleef fractieleider tot de verkiezingen van 2014. Hij was een van de slachtoffers van de verkiezingsnederlaag van het Vlaams Belang. Als lijsttrekker in Halle-Vilvoorde raakte hij niet verkozen. Zijn mandaat in de gemeenteraad van Lennik bleef hij behouden tot twee dagen voor zijn dood.

Militant

In het parlement profileerde Van Hauthem zich als Vlaams-Brabander vooral op de communautaire dossiers en Vlaams-Brabant in het bijzonder. (Dat blijkt ook uit het interview in Doorbraak in 2012, ter gelegenheid van de nakende gemeenteraadsverkiezingen  en zijn fractieleiderschap in het Vlaams parlement.) Maar ook in andere dossiers viel Van Hauthem snel op zijn pootjes, een voordeel als fractieleider.

Als inwoner van Vlaams-Brabant stond Van Hauthem als jongere al met het Taal Aktie Komitee (TAK) op de barricades. Hij is dat als mandataris blijven doen, herinnert toenmalig TAK-woordvoerder Guido Moons zich. ‘Joris was een loyaal militant, altijd trouw op post als we in die tijd naar faciliteitengemeenten gingen om op gemeenteraden de toepassing van de taalwetten af te dwingen. Ook toen hij mandataris was bleef hij aanwezig op acties, hij stelde zich dan altijd heel bescheiden op, zonder kapsones. Hij was niet de parlementariër die uit de hoogte neerkeek op de militant of zich kwam opdringen. Zo was hij zeker niet. Hij was iemand op wie je kon rekenen.’ Guido Moons ziet Van Hauthem als een overtuigd en consequent Vlaams-nationalist die altijd iemand van ‘de beweging’ is gebleven en niet toegaf aan het partijbelang. ‘Hij vond het niet nodig om militanten met een andere partijpolitieke overtuiging te beschimpen. En er was wel wat rivaliteit toen tussen Vlaams Blok en Volksunie, zoals nu tussen Vlaams Belang en N-VA. Maar hij bleef in de eerste plaats militant en vriendelijk. Hij vergiste zich niet van tegenstander.’

Guido Moons herinnert zich de jonge Van Hauthem met zijn compagnon de route en latere partijcollega Bart Laeremans. Beiden Vlaams-Brabanders, beiden NSV- en generatiegenoten, al was Van Hauthem iets ouder. Bart Laeremans zal zich Joris Van Hauthem herinneren als een vriend én als een correct politicus, die goed zijn dossiers kende, goed het politieke spel beheerste en altijd de bal speelde en nooit de man. ‘Joris is in de partij altijd een hoofdrolspeler geweest, maar op zijn manier, niet om zichzelf op het voorplan te zetten, maar om anderen te laten schitteren. Als partijwoordvoerder kon hij heel goed anderen in de aandacht brengen. Een harde werker, een trouwe partijsoldaat, zonder pretentie en heel nederig. De partij kwam voor hem op de eerste plaats, niet hijzelf.’

Vlaams Belang-voorzitter Tom Van Grieken noemt Van Hauthem in een reactie ’een mentor voor velen, een boegbeeld van ons allen en bovenal een warme en integere persoonlijkheid die steeds ver verheven bleef boven het cynisme dat bij momenten zo kenmerkend is voor het politieke bedrijf. Zijn verontwaardiging was altijd oprecht, zijn streven eerlijk en doordacht.’

In die richting gaan alle getuigenissen, ook van bekende politici in andere partijen op twitter. Overal wordt Van Hauthem getypeerd als een rustige, vriendelijke man, die begaan was met de mensen. Een echte ‘volkse’-vertegenwoordiger zoals iemand opmerkte.

Foto: (c) Vlaams Belang