Willen Zij bij Wij, willen Wij Zij er bij?

Enkele maanden geleden ontving ik een uitnodiging voor een ‘neutraliteitsdebat’, onder meer georganiseerd door De Andere Mening (DAM). Die ‘andere mening’ is van mening dat de media worden gedomineerd door een eenzijdige, blanke mening. De meeste DAM’ers zijn moslims die hun eigen kijk op de gebeurtenissen prominenter aan bod willen zien komen.

Geef toe, dat is niet het verhaal dat aansluit bij dat van vele Vlaams-nationalisten. Dat DAM toch bij ons terecht kwam, mocht dan ook verbazen. Doorbraak laat duidelijk ook een ‘andere mening’ horen en blijkbaar wordt dat opgepikt. Goed, ik toog naar het Antwerpse Kiel voor dat ‘neutraliteitsdebat’, waaraan naast een moslimleraar en een imam ook Etienne Vermeersch deelnam. We vertrokken voor een avondvullend programma waar Vermeersch zijn onwaarschijnlijke feitenkennis weer eens op een indrukwekkende wijze demonstreerde. Het debat verliep hoffelijk hoewel de verkondigde meningen best wel een stuk uit elkaar lagen, weliswaar in volle wederzijdse respect.

De zaal was tot de nok gevuld, de toeschouwers waren haast allemaal erg jong. Maar ze waren ook haast allemaal allochtoon. Het gekende verhaal: ofwel kom je terecht in een gekleurde ofwel in een witte omgeving. De lof van het multiculturalisme werd in het verleden menigvuldig bezongen maar intussen wonen en leven we wel in een gefragmenteerde, feitelijke apartheidsmaatschappij.

Begin dit jaar geraakte ik verzeild op een nieuwjaarsreceptie bijgewoond door wat we culturo’s zullen noemen. Op een Vlaams Belang-bijeenkomst zie je meer kleur. Het was al wit wat de klok sloeg. Dat cultuurminnend milieu praat wel graag en veel over allochtonen (het woord zelf al dan niet mijdend) maar blijkbaar praten ze zelden mét allochtonen. Ik had net een schooldag te midden van een totaal gekleurd publiek achter de rug. Wie bleek daadwerkelijk de echte multicultureel? Juist, de Vlaams-nationalist. Bij DAM hetzelfde verhaal maar dan omgekeerd. Ook daar zo goed als eenkleurig, weliswaar donkerder. Multi-laat-me-niet-lachen-cultureel.

Als je in Antwerpen aan mensen de vraag stelt waar ze vandaan komen, hou je best een atlas bij de hand. Op de vraag waar ze naartoe gaan, klinkt het bij de overgrote meerderheid: ‘hier’. Hetzelfde antwoord dus dat ‘wij’ (jawel, stevig autochtone blanken) geven. Dat besef hield de band met DAM warm want hoe we het ook draaien of keren: als het over de samenleving van morgen gaat, zijn ‘wij’ (wij én zij) gewoon ‘wij’. Welke wij? Dat willen we best wel eens samen proberen te ontdekken.

Op 8 november organiseert Doorbraak daarom met DAM een ‘identiteitsdebat’ met de hashtag #ookikbenvlaming. ‘Ook ik ben Vlaming’? Willen ‘zij’ dat echt zijn of toch niet? Willen ‘wij’ dat ‘zij’ het zijn of toch niet? Hoe ‘zij’ zijn ‘zij’, hoe ‘wij’ zijn ‘wij’? Omdat ‘zij’ morgen samen met onze kinderen Vlaanderen bevolken, lijkt het geen gek idee om gewoon eens op zoek te gaan naar antwoorden op die vragen.