Zelfbestuur, nooit meer oorlog, Godsvrede

Duidelijk meer volk dan vorig jaar zakte af naar Steenstrate bij Ieper voor de 13de IJzerwake. 

1914-2014

Na een verwijzing naar de oorlogsactualiteit 100 jaar geleden stak Wim De Wit, voorzitter van IJzerwake, van wal met de uitspraak van koning Albert I in 1914: ‘Vlamingen gedenkt den slag der gulden sporen’ (het motto van deze 13de IJzerwake) bedoeld als een aansporing tot moed, zagen de toenmalige Vlaamsgezinden er een belofte in van de vorst dat de Vlaamse moed na de oorlog zou worden beloond met tegemoetkomingen aan hun eisen. Maar dat bleek een ontgoocheling. De Wit vatte het zo samen: ‘Die Vlaamse soldaten bleven gedurende de hele oorlog tweederangsburgers. Misprezen en geminacht door officieren die hun taal niet kenden of niet wilden kennen. Van enig Vlaams rechtsherstel was gedurende de hele oorlog geen sprake. Zelfs de taalwet voor het leger – nochtans goedgekeurd in 1913 – bleef dode letter. De Vlaamse kwestie bestond officieel niet: slechts het bestrijden van de Duitse indringer was aan de orde.’

IJzerwake klaagt aan dat de herdenking van 100 jaar WOI, ook door de Vlaamse regering, herleid wordt tot een ’toeristische promotieactie’. ‘Hiermee wordt de essentiële betekenis voor Vlaanderen van deze  gruwelijke periode uit de Europese geschiedenis miskent. Uit de puinhopen van deze oorlog  groeide de Frontbeweging – de basis van de moderne Vlaamse Beweging.’ IJzerwake ziet zichzelf als de erfgenaam van die Frontbeweging, met de plicht om het testament van die Fronters ‘Zelfbestuur, nooit meer oorlog en godsvrede’ uit te voeren.

Zelfbestuur

Voor Wim De Wit is er een duidelijke parallel tussen 1914 en de Belgische politieke actualiteit: ‘Ook nu worden de Vlamingen verzocht om alle communautaire verzuchtingen op te bergen en enkel oog te hebben voor de sociaaleconomische problemen. Wij zijn niet van plan om de fout van 1914 te herhalen. In dit land is alles communautair en zeker de sociaaleconomische problemen.’ Zo maakt De Wit de verbinding tussen het sociaaleconomische en het communautaire die de N-VA maakte voor de bocht van Bracke: ‘Vlaanderen kan geen antwoord bieden op de problemen van vandaag en morgen zolang de beslissingsmacht over alle belangrijke dossiers federaal blijft en zolang de miljardentransfers naar Wallonië niet stoppen. Wie een herstelbeleid voert zonder deze zaken aan te pakken versterkt niet Vlaanderen maar België.’ Dat de N-VA zijn communautair programma inslikt in de ‘Zweedse coalitie’ is een klacht die tijdens de IJzerwake wel vaker gehoord werd. Met gemengd applaus. 

Volgens Wim De Wit maken de politici zichzelf wijs dat ze het communautaire kunnen ontwijken: ‘want alles, tot en met de vliegroutes boven Brussel, is hier communautair en dus zeker de sociaaleconomische problemen.’

Vlaamse regering

Ook de nieuw gevormde Vlaamse regering kreeg kritiek van de IJzerwake-voorzitter. Dat de samenstelling van de Vlaamse regering afhankelijk werd gemaakt van de samenstelling van de federale regering is volgens IJzerwake ‘onmiskenbaar een inbreuk op de goede werking van de Vlaamse democratie.’

IJzerwake is ook ontgoocheld over het Vlaamse regeerakkoord. ‘Met “Doorbraak” stellen we vast  dat de nieuwe Vlaamse regering geen gemeenschappelijke visie heeft op het verder institutioneel ontwikkelen van de eigen deelstaat. We hadden van een V-partij al leidende partij meer verwacht.’ Zo werd deze site geciteerd.

De belofte van de Vlaamse regering om het onderwijsakkoord van de vorige regering uit te voeren kreeg een sneer. ‘Tot onze vreugde verklaarde de nieuwe minister-president Bourgeois dat de indeling BSO, TSO, ASO behouden blijft. Hoe valt dit te rijmen met het onderwijsluik in het nieuwe Vlaamse regeerakkoord waarin zwart op wit staat dat het masterplan toch wordt uitgevoerd. Ik ben benieuwd welke kronkelige uitleg men zal verzinnen voor deze groteske tegenstrijdigheid.’

Ook het loyaal uitvoeren van de zesde staatshervorming kent in de ogen van Wim De Wit geen genade. Dat de regering zo zwaar moet besparen is onder andere veroorzaakt door die zesde staatshervorming die wel de bevoegdheden maar niet de nodige financiële middelen overdroeg.

Godsvrede

Om een ommekeer waar te maken kregen de Vlaamse politici, ook in de Vlaams-nationale de oproep nu meer dan ooit hun verschillen opzij te zetten en een gemeenschappelijke strategie op te zetten die moet leiden naar een onafhankelijk Vlaanderen. Volgens IJzerwake is het Vlaams Parlement de plaats om dat te doen. ‘Wat houdt die volksvertegenwoordiging tegen om buiten de grondwet te treden, de ondemocratische grendels op te zeggen en tegelijkertijd de enige zinvolle onderhandelingen aan te vatten, die over de opdeling van België.’

Nooit meer oorlog

Maar ook ‘nooit meer oorlog’ behoort tot het testament van de Fronters. IJzerwake pleit voor een vredevolle oplossing van de lopende conflicten. ‘Wij staan voor onderhandelingen, zelfs al zijn die moeilijk en uitzichtloos.’ Volgens IJzerwake moet het recht op zelfbeschikking de leidraad zijn bij het trekken van grenzen en moeten die niet bepaald worden door wapens. Daarbij werden het conflict in Oekraïne en de oorlog tussen Israël en de Palestijnen met naam genoemd. Opvallend was de gematigde taal: ‘Israël en de Palestijnen hebben alles te winnen met onderhandelingen en Israël moet als machtigste partij hierbij het voortouw nemen en streven naar een oplossing die het zelfbeschikkingsrecht van de Palestijnen verzoent met de eigen veiligheid. Alleen een volwaardige tweestatenoplossing lijkt ons nationalisten die zelf naar een eigen staat streven, een redelijke oplossing.’

Ook het lot van de christenen en Yezidi’s in het Midden-Oosten onder het geweld van IS kreeg aandacht in de speech. IJzerwake noemt de discriminatie, jacht en het uitmoorden van die religieuze minderheden een ‘misdaad tegen de mensheid’. Maar er volgde geen oproep tot een militair ingrijpen. Maar ‘Vlaanderen en Europa moeten de christelijke ontheemden van Irak en Syrië prioritair bijstaan met hulp en diplomatie.’

Baudet

Op de IJzerwake sprak ook de Nederlander Thierry Baudet. Die zich tot de velen die hem afgeraden hadden te spreken op de IJzerwake, had gesteld: ‘ik ben een onafhankelijk denker, en daar hoort bij: altijd en met iedereen in gesprek zijn. Een cordon sanitaire is een vorm van intellectueel fascisme.’

Baudet brak een lans voor het nationalisme. Met een indrukwekkende lijst citaten van vooraanstaande fascisten en nazi’s en nazisympathisanten maakte hij brandhout van de stelling dat nationalisme leidt tot oorlog. Niet WO I en ook niet WO II zijn het gevolg van nationalisme maar van de ontkenning ervan. Die oorlogen, en ook de napoleontische zijn het gevolg van een alles vertrappelend heel-Europees denken. ‘ Het idee dat nationalisme tot oorlog zou leiden en Europese eenwording tot vrede klopt dus niet. Evenmin heeft Europa de afgelopen anderhalve eeuw ‘vrede’ gekend. Het grootste deel van die tijd waren landen van Europa verwikkeld in een strijd op leven en dood met de Sovjet-Unie – de uitdrukking van opnieuw een antinationale filosofie: het communisme.’

Baudet verpakte zo zijn bekend pleidooi voor meer ‘nationalisme’ als basis voor de politiek ‘nationalisme [is] de kracht die de democratische rechtsstaat mogelijk maakt’. De euro moet ontbonden worden om de landen economisch meer zuurstof te geven en landen moeten opnieuw zeggenschap krijgen over hun grenzen. Maar Baudet stak het publiek helemaal in zijn zak met zijn slotwoorden: ‘Het Belgische voorbeeld illustreert bovendien dat gebrek aan nationale eenheid het bestuur van een land uiterst moeizaam kan maken. Daarom: gun de Vlamingen een onafhankelijke staat. Ontbindt België. Versterk de Vlaams-Nederlandse cultuurgemeenschap. En vooral: ontbindt de Europese Unie.’ Drie keer onderbroken door applaus.