20 mei. Net binnen: Joris van Severen vermoord

Elk jaar   De Wereld Bijendag, uitgeroepen door de Verenigde Naties. Hiermee wil men de bewustwording vergroten van de belangrijke bijdrage van bijen aan duurzame ontwikkelingen en de bedreigingen waarmee zij worden geconfronteerd.

2010   Uit het Musée d’Art Moderne in Parijs worden vijf schilderijen gestolen met een gezamenlijke waarde van € 100 miljoen. Het betreft werken van Henri Matisse, Fernand Léger, Georges Braque, Pablo Picasso en Amedeo Modigliani. Slot gekraakt, venster stuk, vijf topwerken weg. Zo simpel verliep deze nachtelijke kunstroof in Parijs, bij gebrek aan ernstige beveiliging. Men troost zich in Parijs met de gedachte dat de gestolen schilderijen onverkoopbaar zijn.

1994   Alain Hubert en Didier Goetghebuer bereiken te voet de Noordpool. Ze deden er twee-en-een-halve maand over om hun doel te bereiken. Ze kregen met nogal wat tegenslagen te maken: zo belandden ze op een ijsschots die naar het zuiden afdreef.

1992   De Amerikaanse vicepresident Dan Quayle trekt in een speech van leer tegen de tv-serie Murphy Brown, omdat de hoofdpersoon (een televisiejournaliste gespeeld door Candice Bergen) een ongehuwde moeder is: in de serie krijgt ze een kind zonder dat ze getrouwd is, en besluit ook nog om het kind zonder een vader op te voeden. Bergen was het privé overigens met de kritiek van Quayle eens.

1978   De Belgische para’s ontzetten landgenoten in Kolwezi.

1971   Stichting door Fred Rossaert in Schilde (Antwerpen) van het Scoutsverbond Delta, Heel-Nederlandse jeugdbeweging. De groep zag zichzelf als een reactie op de toenemende ‘verlinksing’ van de jeugdbewegingen in Vlaanderen. Het verbond was zowel door de blauwvoeterij en als door Jong Dinaso geïnspireerd maar ook door de Wandervogelbeweging en het scoutisme van Baden-Powell. Tot 1990 had het een eigen maandblad, Zonnescharen. Einde 1991 verdween de groep bij gebrek aan opvolging van stichter Fred Rossaert (1926-2009).

Boudewijn de Groot (°1944)

1944   Geboorte van de zanger, auteur en acteur Boudewijn de Groot, in een Japans interneringskamp in Indonesië. Bekende nummers van hem zijn onder meer Het land van Maas en Waal, Een meisje van 16, Picknick, Waterdrager, Prikkebeen (met Elly Nieman), Jimmy, Tante Julia (met Nico Haak), Testament, Avond, Annabel, Een wonderkind van vijftig. In 2020 kondigde hij aan te stoppen met optreden.

1940   Joris van Severen, leider van het Verdinaso, wordt samen met zijn vriend Jan Rijckoort in Abbeville op laffe wijze vermoord door Franse soldaten. Zij waren door het toenmalige Belgische regime gevangengenomen en zonder enige vorm van proces aan de Franse veiligheidsdiensten uitgeleverd. Een straat in Abbeville draagt nog steeds de naam van zijn moordenaar. Nochtans verdedigde Joris van Severen een strikte neutraliteitspolitiek, net zoals koning Leopold III, en was er geen reden om hem van mogelijke collaboratie te verdenken.

In de namiddag van 10 mei 1940 werd hij door de Staatsveiligheid aangehouden. Diezelfde dag werden Joris van Severen en Jan Rijckoort op transport geplaatst, via Oostende en Duinkerke naar Béthune. Vier dagen later arriveerden de uitgehongerde gevangenen in Abbeville. Op 20 mei 1940 begonnen Franse soldaten een wilde schietpartij. Na een korte onderbreking werd van Severen, bij een poging om een Franse officier tot rede te brengen, met een kogel in het achterhoofd en in de buik geveld. Rijckoort werd met bajonetsteken afgemaakt. De schuldigen bij de Belgische overheid werden nooit vervolgd.

1927   Charles Lindbergh begint aan de eerste non-stop solovlucht over de Atlantische Oceaan. Dag op dag vijf jaar later start Amelia Earhart de eerste gelijkaardige vlucht als vrouwelijke piloot.

1915   Start van de Mission Dhuicque. Gedurende meer dan drie jaar zal architect Eugène Dhuicque met zijn medewerkers waardevolle kunstvoorwerpen en archieven in veiligheid brengen, meubilair beschermen, alsook metingen en tekeningen maken van allerlei waardevolle gebouwen en monumenten tussen het puin van dorpen en steden. Het resultaat is een uniek archief van brieven, nota’s en schetsen alsook 863 foto’s en 171 plannen die na de Eerste Wereldoorlog zullen worden gebruikt voor de heropbouw in de streek.

Annie M.G. Schmidt (1911-1995)

1911   Geboorte in Kapelle (Zeeland) van Annie M.G. Schmidt, schrijfster en dichteres. Dochter van een dominee. Veelzijdig schrijfster: kinderboeken zoals Jip en Janneke, Pluk van de petteflet, Abeltje, Wiplala, teksten en liedjes voor cabaret (Met man en muis), toneel (Los zand), radio (De familie Doorsnee), en tv (Ja Zuster, Nee Zuster, Pension Hommeles). Kinderboekwinkels en scholen vieren 20 mei als Annie M.G. Schmidt-dag. Ze maakt in 1995 zelf een eind aan haar leven op de dag na haar 84ste verjaardag.

Gaston Feremans (1907-1964)

1907   Geboorte in Mechelen van de Vlaamse componist Gaston Feremans. Hij componeerde onder meer Heer, laat het Prinsenvolk der oude Nederlanden in het kamp van Lokeren op tekst van Remi Piryns. Hij overlijdt in 1964.

1905   Geboorte in Nederlangbroek (Utrecht) van Gerrit Achterberg, één van de belangrijkste Nederlandse dichters van de 20ste eeuw. Bekende bundels van hem: En Jezus schreef in ’t zand, Ballade van de gasfitter, Afvaart, Autodroom, Sintels, Stof, Radar. PC Hooftprijs 1949, Constantijn Huygensprijs 1959. Hij had ontspoorde liefdesrelaties en psychische problemen. Voor de moord op zijn hospita Roeltje van Es (40) en aanranding van haar 16-jarige dochter Bep in 1937 zat hij ruim vijf jaar psychiatrische klinieken. In 1962 overleed hij door een hartaanval in zijn auto.

1902   Cuba wordt formeel onafhankelijk van de Verenigde Staten. De VS hadden het eiland in 1898 veroverd op de Spanjaarden. Cuba zal tot 1934 wel een ‘Amerikaans protectoraat’ blijven, en ook daarna grijpen de VS herhaaldelijk militair in.

1899   Jacob German uit New York is de eerste Amerikaan die beboet wordt wegens een snelheidsovertreding. Hij wordt op Lexington Avenue betrapt als hij daar sneller rijdt dan de toegestane 20 km per uur.

1873   De Duits-Amerikaanse ondernemer Levi Strauss (1829-1902) uit San Francisco en kleermaker Jacob Davis (1834-1908) uit Reno krijgen in de VS patent op de spijkerbroek. Strauss dreef een handelsfirma voor stoffen, kleding en andere spullen die goudzoekers en pioniers in het Westen nodig hadden. Davis, de eigenlijke uitvinder, verstevigde de denim broeken die hij maakte met klinknagels.

Honoré de Balzac (1799-1850)

1870   De doodstraf wordt afgeschaft in Nederland. Alleen in het militair strafrecht blijft ze bestaan. Pas bij de grondwetsherziening van 1983 wordt ze officieel volledig afgeschaft. België schaft de doodstraf af in 1996, als laatste land in continentaal West-Europa.

1799   Geboorte in Tours van Honoré de Balzac, een van de grootste romanciers uit de Franse literatuur en één van de grondleggers van de ‘realistische roman’. Bekend gebleven zijn onder meer Eugénie Grandet, Le père Goriot, Physiologie du marriage, Seraphita, Le dernier chouan, Louis Lambert, Les journalistes. Hij overlijdt in 1850.