23 maart. Net binnen: Alfons van de Perre terug uit Zuid-Afrika, neemt pen op tegen taalonrecht in Vlaanderen

2019   Na een jarenlange strijd wordt Baghouz in Syrië – het laatste bolwerk van Islamitische Staat (IS) – ingenomen.

2013   Paus Franciscus I ontmoet paus emeritus Benedictus XVI in het pauselijk zomerverblijf in Castel Gandolfo. De ontmoeting is hoogst uitzonderlijk, omdat een paus doorgaans in het harnas sterft en zijn opvolger daarna pas wordt gekozen.

1966   De aartsbisschop van Canterbury, Michael Ramsey, brengt in Rome een bezoek aan paus Paulus VI. De ontmoeting is hoogst uitzonderlijk, want het is de eerste ontmoeting in 400 jaar tussen de hoofden van de rooms-katholieke en de anglicaanse kerk.

1956   Pakistan wordt de eerste islamitische republiek ter wereld.

1919   Op een bijeenkomst van oud-strijders in Milaan, Piazza di San Sepolcro, richt Benito Mussolini zijn Fasci italiani di combattimento op die twee jaar later de Italiaanse Fascistische Partij zullen worden.

1915   Terugkeer van Dr. Alfons van de Perre in Vlaanderen na een propagandareis in Zuid-Afrika, in opdracht van de Belgische regering. Deze Vlaamse, katholieke politicus was een fel tegenstander van het activisme en week al in 1914 uit naar Engeland. Hij meent dat het zijn plicht is tijdens de Duitse bezetting te zwijgen over de taalstrijd, tot hij in november, uit reactie tegen het onrecht tegenover de Vlamingen, de pen opneemt om de wantoestanden te hekelen. Eenmaal het stilzwijgen verbroken, werkt Van de Perre mee aan alle passivistische, dat wil zeggen niet-collaborerende Vlaamse bladen.

Wernher von Braun (1912-1977)

In mei 1917 verhuist hij naar Honfleur, spant zich in voor het dagblad Ons Vaderland en is hij nauw betrokken bij de pogingen om De Belgische Standaard, Ons Vaderland en Ons Vlaanderen te fuseren tot één dagblad dat te Parijs zou verschijnen. Maar dat lukt niet. Van de Perre legt zich intensief toe op de informatie van de wereldopinie aangaande de Vlaamse Beweging, onder meer door de publicatie van het boek The Language Question in Belgium. ‘In deze studie schetste hij de taaltoestanden in Vlaanderen, verwierp de Belgische taalpolitiek, die de tweetaligheid van Vlaanderen als uitgangspunt nam, en belichtte de rol van de Vlaamse beweging als ontvoogdingsbeweging van het Vlaamse volk’ (Reginald de Schryver). Ten slotte springt hij als vertrouwensman van de Vlaamse frontsoldaten voortdurend in de bres voor de verdediging van hun rechten. Hij overlijdt in 1925, pas 53, in zijn villa te Wijnegem (Antwerpen), nu mooi gerestaureerd als Feestzaal Weilandshof.

1912   Geboorte in Wirsitz (Pruisen, nu Polen) van Wernher von Braun. Hij was een leidende figuur bij de ontwikkeling van rakettechnologie, zowel in Duitsland als in de Verenigde Staten.

Paul Hymans (1865-1941)

1865   Geboorte in Elsene (Brussel) van Paul Hymans, een Belgisch liberaal politicus, advocaat en diplomaat. Hij was volksvertegenwoordiger, verscheidene malen minister en hoogleraar aan de Université libre de Bruxelles (ULB). Als minister van Buitenlandse Zaken leidt hij in 1919 de Belgische delegatie tijdens de vredesconferentie van Versailles. Hij steunt voluit de expansionistische politiek van de regering die Nederlands Limburg en Zeeuws-Vlaanderen wil annexeren. Dat bekoelt zijn betrekkingen met de Vlaamsgezinden nog meer dan al het geval was: Hymans had als typische Franstalige Brusselse bourgeois al nooit veel begrip opgebracht voor de Vlaamse eisen. Expansie ten koste van Nederland lukt niet, maar wel de annexatie van Eupen-Malmedy-Sankt Vith en het mandaat over Rwanda-Burundi.

De Vlaamse Beweging was voor hem een onbekende wereld, bevolkt door prêtres démagogues en dito onderwijzers. Hij staat vijandig tegenover de Frontbeweging en na de oorlog kant hij zich tegen amnestie, tegen de vrijlating van August Borms en tegen de realisatie van het Vlaams minimumprogramma. ‘Voor le ministre des Affaires Etrangères waren de Vlaamse eisen, vergeleken met de grote internationale problemen, parochiaal en weinig belangrijk’ (Maria de Waele).

1842   Overlijden in Parijs van Stendhal (59), pseudoniem van Marie-Henri Beyle, Frans schrijver. Zijn bekendste romans zijn Le Rouge et le Noir, Lucien Leuwen en La Chartreuse de Parme. Ze spelen zich alle drie af in een actuele politieke context. Zo is de ondertitel van Le Rouge et le Noir: Chronique de 1830.

1831   Geplaagd door orangistische opstanden in verschillende steden en voortdurende onderlinge verdeeldheid dient de jonge Belgische regering, in volle verwarring, haar ontslag in. Bij gebrek aan koning duurt het voorlopige regentschap van Surlet de Chokier verder. Die benoemt dezelfde dag nog de Luikse magistraat Etienne de Sauvage (1789-1867) tot formateur. Hij brengt de tweede regering van de Regent aan de macht. Dit kabinet bestaat haast volledig uit Luikenaren, de enige ‘Belgisch-betrouwbare’ groep. En het zijn allemaal liberalen. Door het doortastend optreden van de minister van Buitenlandse Zaken, de Luikse jurist Joseph Lebeau, komt enkele maanden later Leopold von Sachsen-Coburg op de troon als eerste Belgische koning. Maar dat is een ander verhaal.

1801   De Russische tsaar Paul I wordt in zijn slaapkamer doodgetrapt door ontevreden officieren.

1414   Als het Concilie van Konstanz hem vraagt af te treden, vlucht paus Johannes XXIII (Balthazar Cossa) vermomd als stalknecht uit Rome. Een orgelpunt aan een bewogen leven.

Als jonge man was hij lid van een bende piraten die de zuidelijke kusten van Italië onveilig maakte. Als de rust terugkeert, wordt hij priester en koopt vervolgens het aartsdiakenschap van de stad Bologna. Terug in Rome ontvangt hij, als beloning voor zijn onderdanige vriendelijkheid jegens paus Bonifatius IX, de waardigheid van kardinaal. Hij maakt van de gelegenheid gebruik om een handeltje in aflaten en relikwieën op te zetten.

Beschuldigd van verkrachting en incestueuze relaties met zijn schoonzus, moet hij het Vaticaan verlaten. Hij voert oorlog tegen de Visconti en maakt zich meester van Bologna. In 1409 laat hij paus Alexander V vergiftigen. Op het Romeinse conclaaf dat een opvolger moet kiezen, verschijnt hij in laarzen en kuras en waarschuwt de kardinalen dat ze ‘zijn woede op de hals halen’ als ze hem niet tot paus aanwijzen. Hij wordt meteen gekozen. Vervolgens laat hij de aanhangers van de in Avignon residerende paus Gregorius XIII onthoofden en organiseert weelderige orgieën die een maand duren. Daarna overstelpt hij de mensen met belastingen om de kosten te dekken.

Nadat hij bijna algemene vijandigheid heeft opgewekt, wordt hij door keizer Sigismund ontboden voor het Concilie van Konstanz. Daar wordt tegen hem een aanklacht gepubliceerd van 54 artikelen (nog twintig andere worden geheimgehouden) en verklaart dat ‘Balthazar Cossa de onderdrukker is van de armen, de vervolger van de rechtvaardigen, de slaaf van het vlees, het bezinksel van ondeugden, een man verstoken van alle deugd, een spiegel van schande en een vleesgeworden duivel’.

Maar in 1418, na het einde van het Concilie van Konstanz, krijgt Johannes XXIII van paus Martinus V zijn waardigheid terug. Hij benoemt hem tot kardinaal en bisschop van Toscane.