JavaScript is required for this website to work.
post

26 november. Net binnen: journalist Leo Picard overleden

Vandaag: Leo Picard, Tina Turner en Blanka Gyselen…

VandaagLuc Pauwels26/11/2021Leestijd 4 minuten
Leo Picard (1888-1982)

Leo Picard (1888-1982)

foto ©

Boeiende gebeurtenissen en opmerkelijke personen die ons collectief geheugen verrijken.

Aangeboden door de abonnees van Doorbraak

Dit gratis artikel wordt u aangeboden door onze betalende abonnees. Als abonnee kan u ook alle plus-artikelen lezen. Doorbreek de bubbel vanaf €4.99/maand.

Ik neem ook een abonnement

Elk jaar   Sinds 2001 Anti-Obesitas Dag bedoeld om mensen bewust te maken over de gezondheidsproblemen die obesitas met zich meebrengt. Wie deze dag niet leuk vindt, moet wachten tot 6 mei. Dan is het de Internationale Anti-Dieet Dag.

1981   Overlijden te Gent van Leo Picard, Vlaams vrijzinnig journalist, historicus en activist. Aan de universiteit Gent volgde hij onder meer colleges bij Henri Pirenne. Bij het begin van de Eerste Wereldoorlog is hij medeoprichter van Jong Vlaanderen, de meest radicale groep onder de activisten die van de Duitse bezetter onverwijld Vlaams zelfbestuur wil afdwingen. Anderzijds vinden de Jong-Vlamingen dat Vlaanderen belang heeft bij een Duitse overwinning en daarvan gebruik moet maken. Want ‘het Vlaamse volk is te diep gezonken om zelf zijn bevrijding tot stand te kunnen brengen’.

Picard wordt hoofdredacteur van de activistische krant De Vlaamse Post. Hij verdedigt zelfbestuur voor Vlaanderen, eerder dan de vernietiging van België, wat het streefdoel is van meer extreme activisten. De ruzie loopt hoog op. Picard verlaat het activisme en trekt naar Nederland. Daar vindt hij aansluiting bij de groep rond de Nederlandse historicus Carel Gerretson die vanuit Nederland de Vlaamse Beweging steunt. In 1918 wordt Picard redacteur bij het Haagse liberale dagblad Het Vaderland. Hij blijft na de oorlog in Nederland wonen. Hij keert terug naar zijn oude liefde, de geschiedenis en schrijft onder meer een tweedelige Geschiedenis van de Vlaamse en Groot-Nederlandse Beweging (1937).

Voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog neemt hij een pacifistische houding aan en is hij voorstander van een compromisvrede met Duitsland. Maar de Duitsers sluiten hem tweemaal op in de gevangenis van Scheveningen. In 1943 dwingen ze Het Vaderland hem te ontslaan. Toch legt de Nederlandse Commissie voor de Perszuivering hem na de oorlog een schrijfverbod voor twee jaar op.

In 1946 keert hij terug naar België, waar hij redacteur buitenland wordt bij De Standaard. In zijn bijdragen neemt hij afstand van een al te pro-Amerikaanse visie op de Koude Oorlog. Na zijn pensioen blijft hij nog bijdragen leveren aan De Standaard en De Nieuwe van Mark Grammens. En hij publiceert ook nog twee boeken: Van Vlaamse Beweging naar sociale revolutie (1961) en De vrijzinnigheid in Vlaanderen en de Vlaamse Beweging (1962).

1968   Overlijden in Oost-Berlijn van Arnold Zweig, Duits-Joodse auteur en pacifist.

1943   Het Franse mandaat over Libanon wordt opgeheven, mede dankzij het grote Libanese verzet. Het land wordt een onafhankelijke republiek.

vandaag

Tina Turner (°1939)

1939   Geboorte in Nutbush (Tennessee) van de Amerikaanse zangeres Tina Turner, de artiestennaam van Anna Mae Bullock. Ze heeft Europese en Afrikaanse roots, het overvloedige afro-kapsel van haar optredens was een pruik. De zangeres is met 200 miljoen verkochte platen de bestverkopende vrouwelijke rockartiest ter wereld. Naast een brutale, zeer energieke performer die graag liet zien dat ze stevig op haar sterke benen stond, is ze sinds de jaren 1980 ook boeddhist. Ze is sinds 2013 getrouwd met de Duitse muziekproducent Erwin Bach. Ze heeft toen afstand gedaan van haar Amerikaans paspoort en heeft nu de Zwitserse nationaliteit.

1937   Geboorte in Moskou van Boris Jegorov, Russisch arts en in 1964 kosmonaut met de Voschod 1 ruimtevlucht.

1922   De tombe van de Egyptische farao Toetanchamon wordt geopend door de Engelse archeologen Howard Carter en Lord Carnarvon.

1909   Geboorte te Antwerpen van Blanka Gyselen, een tragische Vlaamse dichteres, toneelschrijfster en journaliste. Ze startte haar carrière met het schrijven van toneelstukjes voor kinderen en het geven van lezingen zowel over Cyriel Verschaeve als over de Nederlandse communistische dichteres Henriette Roland Holst. In 1934 werd ze journaliste bij de Gazet van Antwerpen. Haar eerste dichtbundels Door rode vuur en De eeuwige Eva zijn wel veel te erotisch voor het katholieke Vlaanderen van toen. In 1939 werkt ze bij de radio mee aan de schoolradio en aan uitzendingen voor vrouwen. Ze schreef onder meer een aantal hoorspelen over bekende vrouwen.

Voor de getalenteerde schrijfster Blanka Gyselen begint dan een ongelooflijk pechparcours. Op 30 mei 1939 trouwt ze met Floris Langlet, een overtuigde Vlaams-nationalist, maar die wordt in september van dat jaar al onder de wapens geroepen. Op dat moment was ze zwanger. Na de overgave van België wordt Floris krijgsgevangen genomen. Blanka schrijft de bundel Heimwee, asch der branden waarin ze verlangde naar de terugkomst van haar man. Maar nog voor die kan terugkeren, sterft hun kindje. Een jongetje, Stefaan, twee weken oud.

In juli 1940 vraagt Zender Brussel aan Blanka Gyselen om haar medewerking aan het Uur voor de vrouw weer op te nemen. Ze verzorgt een honderdtal uitzendingen. In 1942 keert haar man weer uit gevangenschap, maar een half jaar later komt hij om bij een auto-ongeval.

Onder zijn invloed was Gyselen in de collaboratie gestapt, bij DeVlag (Duits-Vlaamse Arbeidsgemeenschap), een nationaalsocialistische organisatie. Doorheen heel Vlaanderen geeft ze lezingen onder de titel Dichters in de branding waarin ze voorleest uit eigen en ander werk. Zo leert ze in september 1944 Johan Sacré kennen die weldra haar nieuwe partner wordt. In september 1944 vluchten ze, eerst naar Duitsland, dan naar Frankrijk. Ze leven in een voorstad van Parijs onder een valse naam.

In mei 1946 werden ze beiden aangehouden, aan België uitgeleverd en gevangengezet in de Begijnenstraat te Antwerpen. Blanka Gyselen, hoogzwanger, bevalt in haar cel van een dochtertje. Het kind werd na 14 dagen bij haar weggehaald en sterft enkele maanden later. De krijgsraad veroordeelt haar tot de doodstraf. Ze gaat in beroep. In februari 1949 wordt ze om gezondheidsredenen vrijgelaten en gaat daarna een jaar in een klooster leven om terug op krachten te komen. Ze schrijft nog, wint literaire prijzen, maar sterft uitgeput op haar 49ste.

1798   Opstandige boeren uit Waals-Brabant verenigen zich onder leiding van Antoine Constant met de strijders uit het Hageland en veroveren Geldenaken. Ze sluiten zich aan bij de Boerenkrijg en vervoegen het hoofdleger van de Brigands. Constant wordt echter krijgsgevangene gemaakt, ter dood veroordeeld en gefusilleerd.

1579   Voor de Staten-Generaal doet Willem van Oranje nogmaals een dringend beroep op verstandhouding en eenheid. Hij wijst de afgevaardigden op hun verantwoordelijkheid en stelt vast dat ze nog al te vaak slechts de voorsprekers van hun eigen provincies zijn en dit met miskenning van het nationaal belang van de Nederlanden.

1177   De koning van Jeruzalem Boudewijn IV, ‘de melaatse’, verslaat Saladin in de slag van Montgiscard, nabij het Palestijnse Ascalon. De mening van de moslims over koning Boudewijn werd overleverd door de reiziger Ibn Jubair, die schreef dat hij ‘al-khinzir’ (het zwijn) werd genoemd en zijn moeder Agnes ‘al-khinzira’ (de zeug).

Luc Pauwels (1940) is historicus, gewezen bedrijfsleider en stichtte het tijdschrift 'TeKoS'.

Commentaren en reacties