JavaScript is required for this website to work.
post

28 oktober. Net binnen: Marcel Cordemans overleden, de man van het AVV-VVK in de titel van De Standaard

VandaagLuc Pauwels28/10/2023Leestijd 4 minuten
Marcel Cordemans (1891-1991)

Marcel Cordemans (1891-1991)

foto © Beeldbank Lier/P. Van den Abeele

En verder: Willy de Clercq, het Vrijheidsbeeld en kok Auguste Escoffier…

Aangeboden door de abonnees van Doorbraak

Dit gratis artikel wordt u aangeboden door onze betalende abonnees. Als abonnee kan u ook alle plus-artikelen lezen. Doorbreek de bubbel vanaf €4.99/maand.

Ik neem ook een abonnement
vandaag

Willy de Clercq (1927-2011)

2011   Overlijden van Willy de Clercq (84), Vlaams liberaal politicus. Hij was vanaf 1958 vele jaren Kamerlid en verschillende keren minister van Financiën. In 1985 werd hij benoemd tot EG-commissaris voor Externe Betrekkingen en Handelspolitiek. Aan zijn loopbaan kwam een ongelukkig einde: in januari 2007 viel De Clercq in zijn woning van de trap, waarbij hij ernstig gewond raakte aan zijn hoofd. Dat veroorzaakte geheugenverlies en totale werkonbekwaamheid. Het begin van het einde. Willy de Clercq is de grootvader van de Gentse burgemeester Mathias de Clercq.

1995   Er zijn kleine en grote ongelukken. Als gevolg van kortsluiting en de daaropvolgende brand in een metrowagen in een tunnel in Bakoe (Azerbeidzjan) verbranden en stikken 289 mensen.

vandaag

De Standaard mét AVV-VVK

1991   Overlijden in Liedekerke (Vlaams-Brabant) van Marcel Cordemans (99), Vlaams journalist, de eerste hoofdredacteur van De Standaard. Net voor het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog doctoreert Cordemans in de Germaanse filologie aan de KULeuven. Tijdens die oorlog wijkt hij uit naar Engeland waar hij voor de Belgische overheid in Londen werkt in het raam van de opvang van de talrijke vluchtelingen uit ons land. In zijn contacten met hen spreekt hij veelal zijn/hun moedertaal. Dat gecombineerd met zijn openlijke Vlaamsgezindheid is blijkbaar voldoende om verdacht te zijn. Hij wordt meermaals verhoord. Cordemans wordt op juridisch niet steekhoudende grond ontslagen uit de Belgische dienst, oneervol zelfs.

Gelukkig heeft hij intussen de katholieke volksvertegenwoordiger Alfons van de Perre (1872-1925) leren kennen, die hem bijzonder waardeert. Hij mag beginnen als privésecretaris bij Van de Perre. Deze vraagt hem ook in januari 1919 redactiesecretaris te worden van een nieuwe krant, De Standaard, het dagblad dat Van de Perre net had opgericht met Frans Van Cauwelaert en Arnold Hendrix. Hij was er ook de grootste aandeelhouder van.

De pioniersjaren bij De Standaard zijn bijzonder hard. Een te kleine ploeg, gekoppeld aan tegenstrijdige beloften en discussies over de onderlinge taakverdeling en hiërarchie, bemoeilijkten het werk. De zieke Van de Perre laat de teugels los. Pas na het vertrek van Filip De Pillecyn in 1922 wordt Marcel Cordemans duidelijk bevestigd als redactiesecretaris en in de lente van 1923 bevorderd tot hoofdredacteur. Naast die functie spitst hij zich voornamelijk toe op het buitenlands nieuws.

Het overlijden van Van de Perre en de moeilijke relatie met de nieuwe sterke man Gustaaf Sap verzuren de werksfeer op de redactie. De publicatie van een niet gesmaakte spotprent in 1929 kost Cordemans uiteindelijk de baan. Jan Boon neemt zijn functie als hoofdredacteur over. Aandeelhouder Frans Van Cauwelaert kan Cordemans aan een ontslagvergoeding en een baan helpen als bibliothecaris in het parlement.

Marcel Cordemans blijft artikels en opiniestukken over de buitenlandse politiek publiceren onder een aantal schuilnamen in andere publicaties, waaronder Het Belang van Limburg. Later wordt hij benoemd tot bibliothecaris-diensthoofd van de Koninklijke Academie voor Geneeskunde en werd ook nog als privésecretaris van enkele CVP-ministers waaronder Edmond Rubbens (1894-1938).

Cordemans was goed bevriend met stadsgenoot Felix Timmermans van in de jaren 1920 tot diens overlijden in 1947, en beschreef zijn herinneringen in 1967 in een boek.

Het is op initiatief van toenmalig redactiesecretaris Marcel Cordemans dat De Standaard vanaf 27 september 1919 het AVV-VVK in de bekende kruisvorm in de hoofding van de krant opneemt. Hij heeft het verdwijnen van het letterwoord in 1999 niet meer meegemaakt. Marcel Cordemans wordt net geen 100 jaar oud en overlijdt in 1991.

1981   Oprichting van de Vlaamse Opera, door de fusie van de opera’s van Gent en Antwerpen. De bedoeling is de artistieke en financiële krachten van de al enkele jaren in moeilijkheden verkerende Koninklijke Opera van Gent en de Koninklijke Vlaamse Opera van Antwerpen te bundelen.

1979   Het ideologisch congres van de Partij voor Vrijheid en Vooruitgang (PVV) wordt gedomineerd door de 26-jarige Guy Verhofstadt, voorzitter van de PVV-jongeren. Hiermee wordt een begin gemaakt met een ‘scherpere ideologische profilering’ van de liberale partij die zal eindigen in een postmoderne, individualistische visie.

1962   Einde van de Cubaanse rakettencrisis. Radio Moskou maakt bekend dat de Sovjet-Unie gevolg geeft aan de eis van de VS alle Sovjet-raketbases op Cuba te ontmantelen. Een dreigende atoomoorlog lijkt voorbij.

1948   Oprichting in Leuven van de boekengilde De Clauwaert door Willem van den Eynde, Henri Draye en Paul Rubbens, drie oud-scouts. De naam werd bedacht door Maurits Coppieters, een andere leidende figuur uit de scoutsbeweging en later Volksunie-politicus.

1919   Begin van de Drooglegging: een verbod op de consumptie van alcohol in de

vandaag

Het Vrijheidsbeeld in New York

Verenigde Staten.

1918   Tsjechië verklaart zich onafhankelijk van de door de Eerste Wereldoorlog uiteenvallende Donau-monarchie Oostenrijk-Hongarije. Slowakije wordt pas twee dagen later officieel een onderdeel van Tsjecho-Slowakije, na het uitroepen van de onafhankelijkheid op 30 oktober 1918. Maar op 1 januari 1993 valt de artificiële staat uit elkaar en volgt er een vreedzame opdeling in Tsjechië en Slowakije.

1886   Frankrijk schenkt het Vrijheidsbeeld aan de Verenigde Staten. Dit ter ere van het eeuwfeest van de Onafhankelijkheidsverklaring en als teken van vriendschap. Het door de Franse beeldhouwer Frederic Bartholdi ontworpen beeld is 46 meter. hoog Rekent men de sokkel erbij, dan komt men op 93 meter. Naar verluidt stond de moeder van de beeldhouwer, Marie Bartholdi, model voor het Vrijheidsbeeld.

Het beeld is hol en is bevestigd aan een geraamte dat ontworpen is door Gustave Eiffel, de Franse constructeur die eerder ook de Eiffeltoren bouwde. Over heel de wereld staan er tientallen replica’s van het beeld, tot in China en Japan toe.

1864   Geboorte in Oostrozebeke (West-Vlaanderen) van Victor Zeger Lambrecht, Vlaams advocaat, tijdens de Eerste Wereldoorlog activist en lid van de Raad van Vlaanderen. Hij was een van de laatsten die lezingen en spreekbeurten gaf in de geest van het daensisme.

vandaag

Auguste Escoffier (1846-1935)

1846   Geboorte in Villeneuve-Loubet (Provence) van Auguste Escoffier. Hij wordt een van de beroemdste koks aller tijden en legt de grondslag voor de Franse ‘Haute Cuisine’. Escoffier werkte in de grootste hotels en paleizen en ontwikkelde een nieuw organisatiesysteem voor de grote keuken. Toen hij begon als kok waren de arbeidsomstandigheden miserabel en de lonen zeer laag. Hij lanceerde in 1910 een project voor wederzijdse bijstand en riep Europese chef-koks zich hierbij aan te sluiten. Hij organiseerde feestmaaltijden in België, Frankrijk en Engeland waarvan de winst naar de armoedebestrijding ging. Zijn kookkunst was uiterst verfijnd en maakte gebruik van de meest exclusieve grondstoffen. Hij overlijdt in 1935 op de leeftijd van 88.

1746   Peru wordt getroffen door een gigantische aardbeving waarbij naar schatting 600 000 mensen sterven.

1492   Columbus ontdekt het eiland Cuba.

Luc Pauwels (1940) is historicus, gewezen bedrijfsleider en stichtte het tijdschrift 'TeKoS'.

Commentaren en reacties