JavaScript is required for this website to work.
post

31 augustus. Net binnen: Amalia van Solms geboren, de ‘almaar barende prinses’ van Oranje

VandaagLuc Pauwels31/8/2023Leestijd 4 minuten
Amalia van Solms (1602-1675), geschilderd door Rembrandt

Amalia van Solms (1602-1675), geschilderd door Rembrandt

foto ©

En verder: Radio Veronica, prinses Diana en die andere Borms…

Aangeboden door de abonnees van Doorbraak

Dit gratis artikel wordt u aangeboden door onze betalende abonnees. Als abonnee kan u ook alle plus-artikelen lezen. Doorbreek de bubbel vanaf €4.99/maand.

Ik neem ook een abonnement

2005   Ongeveer 1000 moslimpelgrims worden gedood als op een brug in Bagdad om onbekende reden paniek uitbreekt.

vandaag

Prinses Diana, dansend op een bal in het Witte Huis met John Travolta, 1985

1997   Prinses Diana Spencer, in de volksmond Lady Di, overlijdt in Parijs op de leeftijd van 36. Ze sterft om 4.00 uur in het Hôpital de la Salpêtrière. Ze was de eerste echtgenote van de huidige Britse koning Charles III en is de moeder van de prinsen William en Harry. Het paar was in 1996 gescheiden.

Die 31ste augustus omstreeks twintig na middernacht is Diana als passagier betrokken bij een auto-ongeluk in een tunnel bij de Pont de l’Alma in Parijs, samen met haar Egyptische vriend Dodi Al-Fayed, voluit Emad El-Din Mohamed Abdel Moneim Fayed. Ze zijn op weg naar zijn appartement en worden achternagezeten door paparazzi. De bestuurder van de auto, Henri Paul, vlamt met een snelheid van circa 105 km/u tegen de dertiende pilaar in de tunnel. De enige overlevende aan boord van de Mercedes S280 is de bodyguard Trevor Rees-Jones. Geen van de passagiers droeg een autogordel.

1990   De voorzitter van de Vlaamse regering, Gaston Geens, wordt in Den Haag ontvangen door de Nederlandse premier Ruud Lubbers. Naarmate de autonomie van de Vlaamse Gemeenschap vastere vormen krijgt, maakt de Vlaamse regering steeds meer werk van goede betrekkingen met de Nederlandse overheid. De Nederlandse en Vlaamse onderwijs- en cultuurministers, die elkaar geregeld ontmoeten in het Comité van Ministers van de Nederlandse Taalunie, plegen meteen geregeld overleg over aangelegenheden die vooralsnog niet onder het Taalunieverdrag ressorteren.

vandaagC.H. van der Niet

De Norderney, het schip van Radio Veronica, gestrand in Scheveningen (1973)

1974   Na een wettelijk verbod op de zeezenders stoppen Radio Veronica, Radio Noordzee Internationaal en Radio Atlantis noodgedwongen hun activiteiten. Het schip van waarop Radio Veronica uitzond, de Norderney, wordt tot een drijvende discotheek omgebouwd. Het lag als zodanig onder meer een tijdje in het Kempisch dok te Antwerpen.

1939   Een ingestorte brug die te laat werd opgemerkt, veroorzaakt een treinongeval bij Luik. Hierbij komen 12 mensen om het leven en raken er meer dan 80 gewond.

1917   Op het 7de congres van het activistische Jong-Vlaanderen te Antwerpen wordt Domela (voluit: Jan Derk Domela Nieuwenhuis Nyegaard, 1870-1955) als landelijk voorzitter gewipt. In zijn plaats wordt Karel Borms (1876-1957) verkozen. Hij is de oudere broer van August Borms.

Karel Borms promoveert in 1901 tot geneesheer aan de KULeuven. Als Vlaamsgezind student ijvert hij voor de eenmaking van de katholieke Vlaamse studentenbonden. Hij vestigt zich als huisarts in Wetteren (Oost-Vlaanderen). Tijdens de Eerste Wereldoorlog sluit Karel Borms zich aan bij de radicale Jong-Vlamingen. Na de vernederlandsing van de Gentse universiteit (1916) wordt hij buitengewoon hoogleraar inwendige geneeskunde. Kort na zijn verkiezing tot voorzitter van Jong-Vlaanderen wordt Karel lid van de Raad van Vlaanderen. In opdracht van de Raad bezocht hij arbeiderskampen in Frankrijk, waar hij de terugkeer van 19 Gentenaars kon bekomen. De Tweede Raad van Vlaanderen stelt hem aan tot directeur-generaal van Volksgezondheid te Brussel.

Na de Eerste wereldoorlog wordt hij in 1920 veroordeeld tot twintig jaar dwangarbeid. Maar Karel Borms had de bui zien hangen en was toen al uitgeweken naar Nederland. Om in Nederland als arts te kunnen werken legt hij in 1921 te Groningen opnieuw zijn examens in de geneeskunde af. Tot zijn pensionering in 1941 is hij geneesheer in een psychiatrische inrichting in Den Bosch. Hij wordt niet meer politiek actief. In 1940 wijst hij de keuze van zijn broer August voor de collaboratie af.

1884   In Gent verschijnt het eerste socialistische dagblad van België, de Vooruit.

1880   Geboorte van koningin Wilhelmina. Ze was van 23 november 1890 tot 4 september 1948 koningin der Nederlanden. Ze is daarmee met afstand het langst regerende Nederlandse staatshoofd ooit.

vandaag

Adolphe Thiers (1797-1877)

1871   Na de Commune van Parijs bloedig te hebben laten neerslaan door het regeringsleger wordt Adolphe Thiers (1797-1877) tot president verkozen. Zo bloederig waren de gevechten en daaropvolgende massa-executies dat de week van 21 tot 28 mei 1871 de semaine sanglante, de bloedige week, wordt genoemd. In totaal werden ongeveer 30 000 mensen gedood en rond de 40 000 gevangengenomen. Van het regeringsleger werden 900 soldaten gedood. Naar schatting zijn er 17 000 tot 25 000 mensen na arrestatie zonder vorm van proces gefusilleerd. Bij de begraafplaats Père-Lachaise werden 147 leden van de Commune, waaronder 1 vrouw, zonder vorm van proces gefusilleerd. De gevangengenomen revolutionairen werden veroordeeld tot lange gevangenisstraffen en 4600 van hen tot deportatie naar Nieuw-Caledonië. Thiers doet zijn termijn niet uit en treedt op 31 augustus af.

1864   Geboorte in Leuven van Emiel ver Hees, advocaat, manager en Vlaams-nationalist. Een activist die professor wordt. Zie Vandaag van 31 augustus 2022.

1602   Geboorte van gravin Amalia van Solms-Braunsfels, die 1625 trouwt met stadhouder Frederik Hendrik van Oranje-Nassau, zoon van Willem van Oranje. Zo simpel is het verhaal echter niet. Als Frederik Hendrik rond de vijfentwintig is, vindt zijn moeder het tijd worden dat hij stopt met rokkenjagen en eindelijk trouwt. Maar er zijn nog andere redenen. Het was inmiddels duidelijk dat zijn oudere halfbroer Filips Willem van Oranje, al enkele jaren getrouwd, geen kinderen ging krijgen. Ook van de andere broer, de eeuwige vrijgezel Maurits, waren geen wettige erfgenamen te verwachten. Bovendien had Filips Willem precies Maurits als enige erfgenaam benoemd. Geen goed idee. Pas na Maurits’ dood zouden de familiale bezittingen naar Frederik Hendrik gaan. Om de eigendommen in de familie te houden, is het dus van belang dat vrouwenversierder Frederik Hendrik trouwt en kinderen krijgt.

Zo komt Amalia van Solms in beeld, een dochter van een volle neef van Frederik Hendrik. Die onderhoudt sinds enkele jaren een amoureuze relatie met haar. Op 23 maart keert Frederik Hendrik terug naar Den Haag op verzoek van Maurits wiens gezondheid snel achteruitgaat. Zes dagen later vraagt Frederik Hendrik de Staten-Generaal toestemming om Amalia te mogen trouwen, en die wordt hem dezelfde dag verleend. Het paar trouwt ijlings op 4 april. Maurits sterft op 23 april. Op de dag van diens overlijden werd Frederik Hendrik door de Staten-Generaal benoemd tot kapitein-generaal van het Staatse leger en admiraal-generaal van de vloot.

Amalia en Frederik Hendrik krijgen twee zonen, waarvan er één al na een maand overlijdt, en zeven dochters, van wie er drie jong sterven. Amalia blijkt een even eerzuchtige als intelligente vrouw die het Haagse hof van stadhouder Frederik Hendrik een vorstelijke allure geeft. Ze bemoeit zich ook met staatszaken. Zo ijvert ze voor een spoedige vrede met Spanje. Later doet ze aanhoudende pogingen om haar kleinzoon Willem III van Oranje aan de Engelse invloed te onttrekken. Ze overlijdt in 1675 op de leeftijd van 73.

Luc Pauwels (1940) is historicus, gewezen bedrijfsleider en stichtte het tijdschrift 'TeKoS'.

Commentaren en reacties