8 juli. Net binnen: Jan Nuyts overleden, hoofdredacteur van ‘t Pallieterke

2002   Overlijden van Jan Nuyts (82), journalist, vooral bekend als hoofdredacteur van het satirisch weekblad ’t Pallieterke. Zijn vader was een Vlaams oud-strijder aan het IJzerfront. Hijzelf wordt lid van het Algemeen Vlaams Nationaal Jeugdverbond (AVNJ). In 1938 komt hij als journalist bij de krant De Dag, tot hij een jaar later wordt opgeroepen voor zijn legerdienst. In 1940 nemen de Duitsers hem krijgsgevangen en voeren hem af naar Duitsland. Na zijn vrijlating in 1941 treedt hij toe tot het Vlaams Nationaal Verbond (VNV). Hij wordt bediende bij de Nationale Landbouw- en Voedingscorporatie, waar hij Bruno de Winter leert kennen, de latere oprichter van ’t Pallieterke (1945).

Na de bevrijding wordt Jan Nuyts door de krijgsraad veroordeeld tot 8 maanden gevangenis. Na vijf maanden cel wordt zijn genadeverzoek aanvaard, maar voor de overblijvende drie moet hij een afkoopsom van 5000 frank neertellen, toen een enorm bedrag. En daarvoor kreeg hij niet eens zijn burgerrechten terug. Op 1 januari 1946 nam De Winter hem in dienst als redactiesecretaris van ‘t Pallieterke. Na het overlijden van De Winter op 30 mei 1955 volgde Nuyts hem op als hoofdredacteur-directeur. In 1967 werd hij zaakvoerder van ’t Pallieterke. In beide functies blijft hij actief tot 2000.

1982   In het sjiitische dorp Dujail in Irak wordt een aanslag gepleegd op de Iraakse president Saddam Hoessein. De aanslag mislukt. Kort hierna wordt er door presidentiële troepen een grootse wraakactie ondernomen tegen het dorp: een 140-tal mannen wordt daarbij vermoord. Een 1500-tal personen wordt gevangengenomen, gefolterd of gedeporteerd naar een strafkamp in de woestijn. Het is deze vergelding waarvoor Saddam Hoessein in 2006 ter dood wordt veroordeeld in een door de Verenigde Staten geïnitieerd proces.

1969   Washington begint met het terugtrekken van de Amerikaanse troepen uit Vietnam.

Juul Declercq (1897-1955)

1955   Overlijden in Izegem van Juul Declercq (58), Vlaams-nationaal syndicalist, Heel-Nederlander, medestichter van het Verdinaso. Zie Vandaag van 8 juli 2022.

1947   Vanuit het slaperige stadje Roswell in New Mexico wordt een militair persbericht de wereld ingezonden dat overal ter wereld voor opschudding zorgt. Het is geschreven op bevel van de commandant van de luchtmachtbasis, kolonel William Blanchard, en het luidt (gedeeltelijk) als volgt: ‘De vele geruchten over vliegende schotels werden gisteren werkelijkheid toen de inlichtingenafdeling van de 509de bommenwerpersgroep van de achtste luchtdivisie, Roswell Army Air Field, het geluk had in het bezit te komen van een schotel, dankzij de medewerking van een van de plaatselijke veehouders en het bureau van de sheriff van Chaves County…’ Tot op de dag van vandaag worden er onderzoeken gepubliceerd met bewijzen voor of tegen de landing van een UFO. Het leger verklaarde uiteindelijk dat het ging om een neergestorte weerballon.

1892   In Buenos Aires (Argentinië) worden op de plaats van een misdrijf, een moord nog wel, voor de eerste keer bruikbare vingerafdrukken gevonden. Die leiden tot de eerste veroordeling ooit met vingerafdrukken als bewijs.

1886   Tijdens de regering van August Beernaert krijgt de Vlaamse Beweging enkele belangrijke zaken gedaan. Door de Wet van 8 juli 1986 wordt de Koninklijke Academie voor Taal- en Letterkunde opgericht, een oude verzuchting van de Vlamingen.

De Graaf Zeppelin

De aanstelling van de eerste leden wekt wel onenigheid tussen katholieke en niet-confessionele Vlamingen, maar dat belet niet dat dit nieuwe organisme vanaf het begin de Nederlandstalige cultuurgemeenschap grote diensten heeft bewezen.

1838   Geboorte in Konstanz (Baden-Württemberg) van Ferdinand von Zeppelin. Deze legerofficier werkt het principe van de heteluchtballon, uitgevonden door de gebroeders Montgolfier, verder uit. Hij ontwikkelt een bestuurbare luchtballon met metalen geraamte waarmee trans-Atlantische vluchten worden gemaakt.

François Laurent (1810-1887)

1810   Geboorte in Luxemburg van François Laurent, een geboren Luxemburger dus die hoogleraar zal worden in Gent en aanzien wordt als de belangrijkste jurist van zijn generatie. Hij studeert in Leuven en Luik, ten tijde van de Verenigde Nederlanden, en legt de eed van advocaat af in Luxemburg (1833). Het volgende jaar keert hij terug naar België op vraag van zijn promotor Antoine Ernst, die ondertussen minister was geworden in de prille Belgische staat. Laurent wordt het hoofd van de afdeling wetgeving in het Ministerie van Rechtswezen te Brussel. Hij is de geestelijke vader van het schoolsparen, een systeem dat navolging heeft gekregen tot in Nieuw-Zeeland. Laurent is een sociaal bewogen man.

De protestant Laurent behoort tot de liberale partij en is uitgesproken antiklerikaal. De ‘goddelijke natuur van Christus’ is hem een gruwel. Hij zit helemaal op de lijn van Ernest Renan (1823-1892) en diens Vie de Jésus (1863), niet als navolger maar als voorloper: Laurents Le Christianisme dateert immers van 1856. De bisschoppen eisen dat de bevoegde minister de professor tot de orde roept en raadt alle ouders aan hun kinderen nooit naar de Gentse universiteit te sturen, vermits hun geloof daar aan het wankelen zou kunnen worden gebracht.

Laurent schreef een monumentale Principes de droit civil, in 33 delen (1869-1878). Voordien had hij al een wereldgeschiedenis geschreven in 18 delen, waarvan zijn werk over het christendom het vierde deel was. Hij kon blijkbaar niet bondig zijn: als de minister van Justitie hem een voorontwerp vraagt voor een nieuw Burgerlijk Wetboek, levert hij een boekwerk in zeven delen af.

Bij het overlijden van François Laurent werd in Gent een school naar hem genoemd. Het François Laurentinstituut in de Onderstraat is een van de oudste scholen van het Gentse niet-confessionele onderwijsnet. Er staat ook een standbeeld van hem op het François Laurentplein. Op de rugzijde van het monument staan de titels van zijn voornaamste publicaties. In Luxemburg is de Rue Laurent naar hem vernoemd en draagt zijn geboortehuis een gedenkplaat.

Karel XII van Zweden en hetman Ivan Mazepa bij de Dnjepr na de Slag bij Poltava

1709   De Grote Noordse Oorlog waarbij de Zweden en hun geallieerde Kozakken tegenover de Russen staan, eindigt met de nederlaag voor de Zweedse legers tijdens de Slag bij Poltava op 8 juli 1709. Deze verpletterende overwinning voor Moskou maakt een einde aan de opstand en de verzuchtingen van de Kozakken en eindigt in een ramp voor Oekraïne. Na de nederlaag vluchten hetman Ivan Mazepa (1639-1709) en zijn Kozakken naar Ottomaans grondgebied, waar ze asiel verkrijgen in het Turkse fort van Bender. Mazepa sterft er even later, op 2 oktober 1709. De legende wil dat zijn lichaam nooit werd teruggevonden, wat bewijst dat hij niet dood is en dat hij zal terugkomen om de Oekraïners te bevrijden. Een mythe is het zeker, maar het is een mobiliserende mythe die aan generaties Oekraïners hoop heeft gegeven in de somberste uren van hun geschiedenis.

1497   Vasco da Gama verlaat met vier schepen de haven van Lissabon om de zeeroute naar India te vinden en zo de tocht over land door de Arabische landen en Afghanistan of China te vermijden.