Alle grenzen zijn arbitrair

Volgens sommige media moet je Paul De Grauwe geloven. Die doceert aan de London School of Economics en dat klinkt poepsjiek. En De Grauwe houdt niet zo van besparen in periodes van recessie, wat sommigen dat weer erg graag horen. Vandaar misschien dat we hem moeten geloven?

Goed, als we De Grauwe moeten geloven, dan ook vandaag. En als je De Grauwe gelooft dan zijn we er gisteren weer met zijn allen armer op geworden. Althans onze overheid – en dat zijn wij allen – is armer geworden door de verkoop van ‘onze’ Fortis-aandelen tegen een slechte prijs. Het papier was meer waard dan de zilverlingen die we er voor toegesmeten kregen.

De regering verkocht die aandelen om de schuldratio op 100% van het bruto binnenlands product te brengen, zoals de Europese Unie eist. Onder deze regering Di Rupo was die schuldratio weer tot boven de 100% gestegen. Met de Fortis-opbrengst zitten we er opnieuw (net) onder. Veel beleidsoverwegingen moeten we er niet achter zoeken, gewoon de broekzakken leegschudden om te zien of er nog iets verpatsbaar te vinden is. Lees Ivan Van de Cloot er ook nog maar eens op na.

‘Dat is een buitengewoon slechte motivatie. Een schuldgraad van 100 procent heeft geen enkele betekenis. Het heeft alleen een fetisjwaarde en dat is geen basis om een beleid op te voeren’, vindt De Grauwe, de man die we moeten geloven.

Hij heeft natuurlijk ook gelijk op dat punt. Een overheidsschuld van 100,2% van het bbp is een probleem, één van 99,8% is in orde? En waarom wordt de streep op 100% getrokken? In de economische wetenschap kennen we de 90%-grens. Daarboven wordt de overheidsschuld een probleem. De studie van Reinhart & Rogoff daarover kwam recent in het gedrang wat de methodologie betreft. Het klinkt vandaag partijdig maar we durven daarvoor toch nog net verwijzen naar Johan van Overtveldt. Over de 90% bestaat discussie maar er zit wel ‘iets’ achter. De 100% wordt door geen enkele economist als een objectieve grens naar voor geschoven.

De keuze van de Europese Unie is vooral politiek. Ze durft niet kiezen voor de 90%-grens omdat dan teveel lidstaten in ademnood komen. Vandaar die minder strenge 100%. Meer moet daarachter niet gezocht worden. En dan is 105% (Belgische toestand tweede kwartaal 2013) natuurlijk te veel. Had de EU voor de grens 110% gekozen, dan was 105% niet te veel en zou het Fortis-pakketje niet verkocht zijn. Was de 90%-grens ingevoerd, dan had zelfs het kasteel van Laken met de hele inboedel er aan moeten geloven.

De Grauwe heeft dus gelijk. Grenzen blijven een relatief begrip. Op school is 48% te weinig; gebuisd. Presteerde een leerling met 51% zoveel beter? In de buurt van een school is 33 km/uur te snel. Is 28 km/uur zoveel veiliger? Als de thermometer 37,1° haalde, dan hield mijn moeder mij binnen. Elk windstootje, daar was ik als kind vast van overtuigd, zou in die omstandigheden fataal zijn voor mijn volgens het kwik wankele gezondheid. Na het eten moesten we van vader twee uur wachten vooraleer te mogen zwemmen. Neen, geen uur en drie kwartier, TWEE uur! Wie 18 geworden is, mag – met rijbewijs – autorijden. Een dag eerder heet ‘te jong’. Wie 65 werd, moet die dag zonder pardon stoppen met regulier werken. Wie een euro te veel verdient, krijgt geen studietoelage voor de kinderen. Wie twintig euro minder verdient, wordt wel erkend als armlastig. Het lijstje eindigt niet. Wij gebruiken grenzen, wij dromen grenzen, wij ademen grenzen.

Maar arbitrair zijn ze altijd. Daarom dat het onderwijs het begrip ‘deliberatie’ kent, zodat de scherpe grens een grijze zone wordt. Niet iedereen houdt er van, want dan dreigt snel de chaos en erodeert de houvast.

Waar het pragmatisme al helemaal domineert, is in ‘de minuut stilte’. Die duurt nooit een volle minuut.

<Vindt u dit artikel informatief? Misschien is het dan ook een goed idee om ons te steunen. Klik hier.>