Cordon rond oppositie is kwalijk voor democratie

Is de oppositie verdwenen of niet nodig in crisistijd? In ieder geval zijn de oppositiepartijen PVDA en Vlaams Belang opvallend afwezig in de media dezer dagen.

Op een akkefietje rond de deelname van Marc Van Ranst aan de 1-meiviering na, hoorden we weinig van PVDA in de media. Hetzelfde kan je zeggen van Vlaams Belang. Het valt op dat al een tijdje vooral regeringsbronnen aan het woord komen in de media. Virologen, ministers, partijvoorzitters, allen komen aan bod. Maar niet van de oppositie. Niet dat ze geen kritische vragen krijgen, maar heeft de oppositie geen rol in een democratie?

En nu is het niet aan ons

Volgens Tom Van Grieken (Vlaams Belang) is het van 17 november geleden dat hij op VTM geweest is. De laatste keer dat hij op VRT te gast was, was bij de voorstelling van zijn boek En nu is het aan ons. Tussendoor was Kamerlid Dominiek Sneppe wel eens in Terzake, maar ‘That’s it’.

Ook in de geschreven media is het minnetjes. Jan Segers vergeleek Vlaams Belang wel eens met het virus, maar anders? Weinig tot niets. Dat leidt tot getandenknars. Niemand van Vlaams Belang die daar Calimerogewijs openlijk zal over klagen. Maar het zit de partij toch niet lekker.

Zelfs het interview met Tom Van Grieken in Wilfried— een Franstalig magazine, op papier — zorgde voor weinig deining. Het blad had ook alle voorzorgen genomen. Het interview zat netjes politiek correct ingekapseld in analyses, portretten en gesprekken met Bart Somers, Jos Geysels en Marcel Cheron. Kwestie van journalistiek correct ingedekt te zijn.

Van Cauwelaert: ‘Vlaams Belang houdt lippen op elkaar’

De afwezigheid van de oppositie doet Rik Van Cauwelaert in Knack (29 april 2020) opmerken: ‘Valt het u ook op dat ze zwijgen? Voorzitter Tom Van Grieken beseft goed dat dit niet het moment is om zich te profileren als een criticaster van het coronabeleid. Filip Dewinter mag zich eens laten horen, maar verder houdt Vlaams Belang de lippen op elkaar. Van Grieken had uit zijn dak kunnen gaan na de rellen in Anderlecht. Op een paar opmerkingen na heeft hij die zaak laten passeren.’

‘Vlaams Belang wacht tot de coronacrisis voorbij is en de écht grote problemen naar boven komen. De crisis dreigt mensen in de armoede te storten die dat nooit voor mogelijk hebben gehouden — kleine middenstanders die ineens bij het OCMW eindigen. Veel Europese landen hebben na de bankencrisis bij verkiezingen een zogezegde “populistische golf” gekend. Straks kan het nog erger worden. Als de regering niet verstandig en doortastend optreedt, staat ons na de coronacrisis een sociaal bloedbad te wachten. Tom Van Grieken ruikt zijn kans. Hij wacht af.’

Foutje

Zoals gewoonlijk een mooie analyse van Van Cauwelaert. Hij heeft misschien ook de verbeten frustratie van het Vlaams Belang opgevangen. Maar hij maakt ook een fout. Eentje die wel meer journalisten maken. Ze kijken enkel naar de pers. Vlaams Belang blijft persberichten uitsturen en de pers blijft die negeren. Dat is niet fijn.

Maar Vlaams Belang — en in mindere mate ook PVDA — hebben de pers niet nodig. Doordat ze toch door de pers genegeerd werden, hebben ze hun eigen weg gezocht en gevonden. En daar draait de oppositie op volle toeren. Die andere weg is uiteraard de sociale media, vooral Facebook.

Facebook

Vlaams Belang heeft meer dan 538 000 likes op Facebook. Voor de vergelijking, N-VA heeft er 342 000, Open Vld 158 000, Groen 94 000. Elke dag post Vlaams Belang wel een bericht op Facebook. Een bericht over rellen in Antwerpen, Brussel en Luik is het meest gedeeld. Een filmpje met commentaar bij: 7500 reacties, 3600 keer gedeeld. Dit bericht haalde een hoger bereik dan de oplage van menige krant of site. En de partij heeft de communicatie volledig in de hand.

https://www.facebook.com/vlbelang/videos/245272453520944/

PVDA komt met meer dan 73 000 likes nog ver achter Vlaams Belang. Ze plaatsen ook meer berichten op een dag. Hun topbericht de jongste dagen haalde 1300 likes en werd 82 keer gedeeld.

Unitair, niet op Facebook

Het grappige aan die unitaire partij PVDA-PTB is dat ze op sociale media wel duidelijk gescheiden pagina’s heeft per taalgroep. Zo is er ‘Raoul Hedebouw – PVDA’ voor de Nederlandstaligen en Raoul Hedebouw pour les camarades francophones. De unitaire realiteit lijkt niet te verwezenlijken op sociale media. Of zouden dat ook daar twee verschillende werelden zijn?

De Facebookpagina van PVDA verwijst ook niet naar die van de PTB. Die laatste heeft trouwens 111 386 likes. Ook ter vergelijking, de PS heeft er 60 000, iets meer dan de helft, MR 34 000. Het succesvolste bericht dat we vonden bij het schrijven van dit artikel was er een met als oproep op 1 mei iets rood te dragen. Als symbool dat #nosHéros de crisis niet moeten betalen. 1400 likes en 266 keer gedeeld. Het kan u enigszins bekend voorkomen.

https://www.facebook.com/ptbbelgique/photos/a.256137964385/10158846817584386/?type=3&theater

Mediabubbel

Met die Facebookcijfers in de hand is het negeren of doodzwijgen van PVDA in de Vlaamse media nog kwalijker dan het negeren van het Vlaams Belang. Het heeft voor die eerste partij een nog grotere impact. Je kan het eens of oneens zijn met die partij, ze heeft een democratisch draagvlak. Ze heeft verkozenen en moet dus kunnen deelnemen aan het democratisch debat in de media.

Veel media maken zich druk over de bubbels die sociale media vormen. Maar eer ze die kritiek geven, zouden ze beter eens in eigen hart kijken. In En nu is het aan ons vertelt Tom Van Grieken dat de partij net op sociale media is beginnen inzetten, omdat ze niet in de reguliere media geraakte.

Cordon

Een cordon sanitaire blijkt op die manier een slang die in haar eigen staart bijt. Het is niet goed om als media, als vierde macht, met de democratie te willen spelen. Zeker niet onder het mom van ‘neutraliteit’. Het vervreemdt op lange termijn de burger van zijn media. Blijkbaar vervreemdt het ook de journalist van de realiteit. Levend in de eigen bubbel hebben die geen oog voor wat daarbuiten gebeurt. En dan komt de opmerking dat Vlaams Belang wel heel stil is. En de verbazing op de verkiezingsavond.