JavaScript is required for this website to work.
post

De laatste Nederlandse peilingen: een analyse

Herman Matthijs11/11/2023Leestijd 2 minuten
Frans Timmermans van PvdA/GroenLinks schudt PVV-leider Geert Wilders de hand
tijdens radiodebat van NPO Radio 1.

Frans Timmermans van PvdA/GroenLinks schudt PVV-leider Geert Wilders de hand tijdens radiodebat van NPO Radio 1.

foto © ANP / ANP

Als we de peilingen mogen geloven, wordt het in Nederland makkelijker een regering te vormen op rechts dan op links.

Aangeboden door de abonnees van Doorbraak

Dit gratis artikel wordt u aangeboden door onze betalende abonnees. Als abonnee kan u ook alle plus-artikelen lezen. Doorbreek de bubbel vanaf €4.99/maand.

Ik neem ook een abonnement

Naarmate 22 november dichterbij komt, wordt ook almaar meer gekeken naar de Nederlandse landelijke peilingen. Hieronder de recentste resultaten.

hm

Peilingen Nederland

Welke lessen zijn er daaruit te trekken?

    • Het wordt een strijd om de eerste plaats tussen NSC met Pieter Omtzigt (zonder kandidaat voor het Torentje versus VVD-lijsttrekster Dilan Yesilgoz. Gemiddeld staat de VVD op 27 zetels, NSC op 28);
    • het kartel PvdA- GroenLinks met lijsttrekker Timmermans is aan het terugvallen en lijkt op de bronzen medaille af te stevenen. Een bijkomend probleem voor dit kartel is dat de linkse bondgenoten weinig zetels halen en dus geen ideale partners vormen voor een regering. Men zal hier dus water bij de rood-groene wijn moeten doen richting Omtzigt en/of Yesilgoz;
    • de PVV kan zijn positie meer dan handhaven en staat op vier in de rangorde ;
    • de BBB begint serieus terug te vallen en in het zicht van de verkiezingen wordt de kaap van de 10 zetels blijkbaar een probleem;
    • er zijn 12 partijen met minder dan tien zetels;
    • de vier huidige regeringspartijen krijgen klappen;
    • het CDA wordt een erg kleine partij, maar de afgescheurde groepen uit deze partij gaan er fors op vooruit: de BBB en vooral Omtzigt.

Het is dus behoorlijk duidelijk dat de kern van de nieuwe Nederlandse regering uit de groep van de vijf grootste partijen zal moeten komen. Deze vijf halen tussen de 103 en de 109 zetels in de Tweede Kamer.

Met het resultaat van de peilingen is het makkelijker een regering te vormen op rechts dan op links. Al liggen homogene meerderheden (met 76 zetels of meer op 150) niet voor het rapen. Omtzigt spreekt nu al over een minderheidskabinet: VVD, BBB en NSC. Van der Plas wil die groep uitbreiden met de SGP en JA21, maar komt daarmee ook niet aan een meerderheid.

Wat met de PVV van Wilders? De BBB wil wel, de VVD twijfelt en NSC is niet echt pro. Maar deze drie politieke partijen hebben alle drie hetzelfde probleem: hun achterban is er wél voor om met de PVV op zijn minst te gaan praten. Het mathematische resultaat van een coalitie VVD-NSC-BBB plus PVV gaat vlot naar de 85 zetels. Bovendien kan een dergelijke coalitie ook nog wel rekenen op de gedeeltelijke steun van (op zijn minst) de SGP, JA21 en Forum.

Vast staat wel dat de kiezer in de noordelijke Nederlanden de politieke kaarten serieus gaat herschikken en dat de thema’s bestaanszekerheid en asiel-migratie bij de overgrote meerderheid van de kiezers doorslaggevend zullen zijn.

Andere certitude? De Nederlandse electorale tendensen gaan zeker van belang zijn voor de campagne van de Vlaamse politieke partijen voor 2024.

Herman Matthijs doceert publieke en openbare financiën aan de UGent en de VUB. Hij volgt o.m. overheidsadministratie en -begrotingen op, maar evenzeer de politiek van de VS.

Commentaren en reacties