JavaScript is required for this website to work.
Binnenland

De moeder aller corona-interviews legt de aanbidding van de virologen bloot

Desinformatie is gevolg van kritiekloze journalistieke behandeling van virologen

Jan Roel van Rhee 18/1/2022Leestijd 4 minuten
Marc Van Ranst: in media kritiekloos ruim baan gegeven.

Marc Van Ranst: in media kritiekloos ruim baan gegeven.

foto © Michael Domen

Al vanaf het begin van de coronacrisis hebben de reguliere media hun keuze gemaakt: virologen worden kritiekloos gevolgd en aanbeden.

Aangeboden door de abonnees van Doorbraak

Dit gratis artikel wordt u aangeboden door onze betalende abonnees. Als abonnee kan u ook alle plus-artikelen lezen. Doorbreek de bubbel vanaf €4.99/maand.

Ik neem ook een abonnement

Een van de eerste corona-interviews in De Morgen, op 6 maart 2020, ‍geeft onomwonden de medeplichtigheid van de massamedia weer op het vlak van de eenzijdige berichtgeving. De massamedia geven vanaf dat moment de virologen niet enkel een eenzijdig platform, maar aanbidden hen bijna onvoorwaardelijk. Dit interview met Marc Van Ranst is wat dat betreft de moeder aller corona-interviews.

De verheerlijking door de journalist

Het bewuste artikel start als volgt: ‘In tijden van coronavirus is Marc Van Ranst haast een kompas. Zijn stem is die waarnaar iedereen luistert, de overheid incluis. De professor virologie van de KU Leuven heeft ons de voorbije weken met opzet bezorgd gemaakt, zegt hij. “Het was de enige kogel in ons pistool. Als je geen vaccin hebt, moet je sensibiliseren.”‘

De analyse van deze bovenstaande eerste paragraaf uit het interview is niet moeilijk: ‘Marc Van Ranst is haast een kompas.’ Een kompas geeft onwrikbaar de juiste richting. Een sterke metafoor: Marc Van Ranst heeft voor de journalist onweerlegbaar gelijk, hij geeft bij voorbaat toe dat hij zich volkomen overgeeft aan de viroloog. En geen enkele kritische vraag volgt trouwens nog.

De volgende zin begint met: ‘Zijn stem is die waar iedereen naar luistert …’. De journalist had ook kunnen schrijven: ‘Iedereen luistert naar wat hij te zeggen heeft.’ Door ‘zijn stem‘ centraal te plaatsen in de zin, gaat het niet meer over wat Marc Van Ranst zegt, maar het geeft de bijna goddelijke bewondering voor Marc Van Ranst weer.

Marc Van Ranst communiceert grandioos op het geboden platform

Dan komt Marc Van Ranst aan het woord, en verklaart dat hij ons met opzet bezorgd heeft gemaakt. Dit is de zachtst mogelijke manier om te zeggen dat hij ons met opzet angst heeft aangejaagd. De angstpropaganda neemt hiermee ‘officieel’ zijn start. De journalist aanvaardt dit zonder enige kritische vraagstelling.

Hij vervolgt met: ‘Het was de enige kogel in ons pistool.’ Metaforische taal, dé manier om eenvoudige propaganda te voeren. Het is trouwens een drastische metafoor, die uitstraalt dat de situatie ‘ernstig’ is: een kwestie van leven en dood.

Dan vervolgt hij met: ‘Als je geen vaccin hebt, moet je sensibiliseren.’ Sensibiliseren is hier een zacht uitgedrukt equivalent van propaganda voeren: eenzijdige berichtgeving. Mooi gemanipuleerd. Als je geen vaccin hebt, kan je trouwens nog honderden andere dingen doen dan ‘sensibiliseren’, maar die opties laat Van Ranst natuurlijk weg. In propaganda is er geen plaats voor concurrerende opties, meningen of belangen.

De houding van de media tijdens de hele coronacrisis wordt pas echt duidelijk als je deze bovenstaande basissamenwerking kent: de journalist heeft ontzag en bewondering voor virologen. Het is een haast goddelijke aanbidding voor Marc Van Ranst. Dat blijkt hier al uit de eerste woorden uit een van de eerste corona-interviews. De media hebben vanaf dat moment zonder meer partij gekozen voor een doorlopende, later drammende, bangmakerij. En ze houden tot op vandaag de verheerlijking van de virologen in stand.

Ze geven professionele manipulatoren als Marc Van Ranst een ideaal platform. Virologen krijgen doelbewust quasi geen kritische vragen voorgeschoteld, laat staan dat ze kritiek krijgen van de mediamensen. De coronapropaganda wordt vanaf dat moment gerund met actieve ondersteuning van de journalisten.

De eerste persoonlijke aanval wordt nu ingezet, alle kritiek wordt bij voorbaat geëlimineerd

Verderop in dit bewuste interview krijgt Van Ranst een voorzet om Geert Noels te elimineren, samen met de economische belangen van mensen. De journalist zegt: ‘Volgens Geert Noels wordt er in alle maatregelen te weinig rekening gehouden met de economie…’

Van Ranst kopt gewoon binnen: ‘Hij vergist zich. Hij suggereerde ook dat de overheid misschien met opzet informatie achterhield. Mocht die man tien volgers hebben op Twitter, ik zou er nooit op reageren, maar hij heeft er duizenden, dus móét ik het wel doen. Denkt hij echt dat ik mij zou laten gebruiken door de overheid om de bevolking te desinformeren? Dat ik mij voor die kar zou laten spannen?’

Marc Van Ranst gaat niet in op de economische belangen, maar in plaats daarvan wordt onze bekende econoom Geert Noels persoonlijk aangevallen en ter plaatse afgeslacht. Van Ranst stelt hiermee een voorbeeld: wie virologen tegenspreekt, wordt publiekelijk terechtgesteld.

De journalist laat begaan. Van Ranst geeft hier een niet mis te verstaan signaal dat hij niet op de inhoud zal ingaan als men tegen zijn woord ingaat. Nee, hij zal de brenger van de boodschap zelf aanpakken. Zelfs een niet-eens-zo-moeilijke-vraag over economie wordt niet meer inhoudelijk beantwoord. Persoonlijke aanvallen zijn trouwens een belangrijke manipulatietechniek met twee grote voordelen: je ontwijkt de inhoud en jouw tegenstander wordt ontmenselijkt.

De journalist rolt nog eens de rode loper uit

De journalist eindigt in dit interview met: ‘U, een hele linkse en actieve twitteraar, kreeg er zelfs complimenten voor uit N-VA-hoek, terwijl er kritiek is op minister van Volksgezondheid De Block (Open Vld) omdat ze de bezorgdheid van de bevolking minder ernstig lijkt te nemen dan u.’

Van Ranst geeft hierop een antwoord dat over Maggie De Block gaat, maar ontkent nergens een heel linkse en actieve twitteraar te zijn. De journalist gaat ook hier niet op in. Van Ranst eindigt het interview met ‘En ze [Maggie De Block] had gelijk: wie ziek is, moet thuis blijven.’ Een week later zet de regering onder aanbeveling van Marc Van Ranst iedereen thuis in lockdown, 99% niet-zieke mensen. Dus de afsluitende zin van de moeder aller corona-interviews was evengoed gewoon onzin (of was de lockdown onzin?), maar geen journalist die Van Ranst hier achteraf op aanspreekt.

Journalisten zwemmen enkel nog met de virologenstroom mee

CNN gaf het al toe: sinds Trump en sinds de coronacrisis moeten journalisten nog weinig moeite doen om nog ‘interessant’ nieuws te garen. Maar tijd maken om andere belangen op een constructieve manier het woord te geven (tegen de virologen in), is er niet meer bij sinds maart 2020.

Waarom? Ik vermoed dat er in tijden van crisis niets eenvoudiger is dan met de stroom meezwemmen. De massamedia hebben hier vanaf het begin bewust voor gekozen en nu durft niemand meer. Zelfs als ze met 100 zijn, krijgen academici kritiek van Marc Van Ranst over zich heen. En het is weer eens een niet-inhoudelijke reactie: Van Ranst communiceert dat het ‘niet erg respectvol is’. Weer wordt er op de man/vrouw gespeeld.

Jan Roel van Rhee is expert in beïnvloedende communicatie. In zijn meest recente boek ‘Gemanipuleerd. Wie bepaalt jouw keuzes …’ ontsluiert hij manipulatietechnieken.

Commentaren en reacties