JavaScript is required for this website to work.
Binnenland

De regeringsvorming zit vast

NieuwsHerman Matthijs23/8/2024Leestijd 2 minuten

Koning Filip Bart De Wever

Koning Filip Bart De Wever

foto © Belga

De formatie struikelt over een meerwaardebelasting die in realiteit de schatkist niet veel zou opleveren. En nu?

Aangeboden door de abonnees van Doorbraak

Dit gratis artikel wordt u aangeboden door onze betalende abonnees. Als abonnee kan u ook alle plus-artikelen lezen. Doorbreek de bubbel vanaf €4.99/maand.

Ik neem ook een abonnement

Je kunt het Georges-Louis Bouchez niet kwalijk nemen dat hij zich afzet tegen nieuwe belastingen. Net zo min valt Conner Rousseau te verwijten dat hij pro meerwaardetaks is. Hier heeft het ideologische mes tussen links en rechts door de formatie gesneden.

De leiders van Les Engagés, de CD&V en Vooruit krijgen dat nog wel verkocht aan hun electoraat. Maar dat ligt veel moeilijker bij de achterban van de N-VA en de MR. Toch is het opmerkelijk dat de centrumrechtse N-VA een links idee van (het Vlaamse) Vooruit moet verkocht krijgen aan (een Franstalige) rechtse MR.

En die meerwaardetaks – een principe uit de marxistische economie – is er nooit gekomen in een regering met de PS. Maar zou er dus wel komen in een beleidsploeg zonder Franstalige  socialisten…   Bovendien, vanwege het beginsel van het vrije verkeer van kapitaal binnen de Europese Unie – wie veel aandelen heeft verhuist die – zal zo’n meerwaardebelasting niet teveel opbrengen voor de schatkist.

Begroting

En de schatkist, daar draait het om. Want wat moet er budgettair gezocht worden tegen 2029? Om te beginnen moet het tekort teruggebracht van 4,5% BBP naar 3%. Of van 27 naar 18 miljard euro; 9 miljard euro tekort moet weggewerkt. Daarnaast is er ook nog de 4,2 miljard euro voor landsverdediging (om aan de 2% BBP NAVO-norm te voldoen), en er zal ook nog bijkomend 3 miljard euro aan de EU begroting moeten worden afgedragen.

Een discussie over mogelijk een paar honderd miljoen euro aan meerwaardetaks is dus klein budgettair bier in vergelijking met de totale oefening.

Mogelijkheden

Arizona is goed voor 81 Kamerzetels op 150. De MR vervangen door de PS brengt die (linkse) coalitie op 78 zetels. Het is zeer de vraag of de PS daartoe bereid is. En ook de N-VA, die dan moet opboksen tegen vier linksere partijen, zal allicht niet popelen om daaraan mee te doen.

Vooruit vervangen door de Open Vld geeft 76 zetels. Dat is erg nipt, en die drie Vlaamse partijen hebben in het Vlaamse Parlement geen meerderheid.

De N-VA eruit zetten en vervangen door de PS en de Open VLD geeft 81 zetels. We krijgen dan een klassieke tripartite. Ook Vivaldi is nog te reanimeren met behulp van Prévot. Anders gezegd: de N-VA is ook niet zeker van een federale regeringsdeelname.

Maar de grootse Vlaamse partij en ook de grootse Belgische partij, de N-VA, is wel nodig voor een coalitie in Vlaanderen. En hier moet de N-VA een strategisch-tactische keuze maken: gaat men de regeringsvormingen blijven koppelen, of wordt er nu op het gaspedaal geduwd om zo snel mogelijk een nieuwe Vlaamse regering te installeren? Want de koppeling met de federale formatie heeft alsnog niets opgeleverd.

Het momentum na de verkiezingen is genomen door Bouchez en Prévot met de snelle start van de regeringen in het zuiden van het land. Niet in Vlaanderen. Nog opvallend: de regeringsakkoorden voor het Waalse Gewest en de Franse Gemeenschap zijn op hoofdlijnen uitgeschreven, en dat is een hemelsbreed verschil met de dikke bijbels op Vlaams niveau.

Conclusie

In feite is er in de huidige stand van zaken voor niets nog een federale meerderheid te vinden. Alleen het status quo kan overleven. Al leidt dat tegelijk naar een verdere neergang van het land en de welvaart van de burgers.

Ook 13 oktober nadert. Wie gaat er nog veel willen toegeven in de aanloop naar de lokale verkiezingen?

Herman Matthijs doceert publieke en openbare financiën aan de UGent en de VUB. Hij volgt o.m. overheidsadministratie en -begrotingen op, maar evenzeer de politiek van de VS.

Commentaren en reacties