De Staatsveiligheid heeft geen kleren aan

Er is al veel geschreven over het rapport dat de Staatsveiligheid opstelde over de Diyanet-moskeeën, maar één observatie bleef tot nu toe achterwege. Nochtans is het heel duidelijk als je het rapport leest: eigenlijk stelt het niet zoveel voor. Amper 2,5 bladzijden lang en geen snipper nieuwe informatie. Het rapport lijkt bij elkaar geschreven op basis van open bronnen, zoals krantenartikels en websites. Het doet denken aan de waarschuwende brief die de Staatsveiligheid stuurde over het Chinese Staatsbedrijf State Grid, dat een half jaar geleden interesse toonde in Eandis. Ook dat werkstuk bevatte geen nieuwe onthullingen en leek hoofdzakelijk gebaseerd op Wikipedia. Vlaams minister-president Geert Bourgeois (N-VA) sprak smalend over een ‘papiertje’. 

De Staatsveiligheid slaagt er blijkbaar niet in om zeer elementaire vragen over Diyanet te beantwoorden. Hoeveel geld stroomt er precies tussen moskeeën in Vlaanderen en het Diyanet-ministerie in Turkije? Wie zijn de imams precies en welke achtergrond hebben ze? Wat wordt er concreet gepredikt en onderwezen? Hoe evolueren de bezoekersaantallen? Wat is het profiel van een gemiddelde moskeeganger? Hoeveel Vlaamse Turken bereikt Diyanet? Zijn er verschillen tussen de werking in België en de werking in het buitenland? Dit zijn allemaal basisvragen die onbeantwoord blijft in het uitgelekte rapport. Een document dat toch opzichtig voorzien is van de vermeldingen “Dringend” en “Beperkte verspreiding” zou wel wat belangwekkende informatie mogen bevatten – en dat blijkt niet het geval.

Het is alarmerend dat de Staatsveiligheid alleen maar een ‘papiertje’ kan produceren, want het gaat wel over een zeer ernstige bedreiging. De autoritaire Turkse staat verstevigt, onder meer via de Diyanet-moskeeën, de grip op een relatief grote gemeenschap binnen Vlaanderen. Het is al vele maanden duidelijk dat het in Turkije totaal de verkeerde kant op gaat en dat de hele diaspora wordt meegesleurd in een negatieve spiraal. Je zou denken dat onze Staatsveiligheid in die omstandigheden tijd en middelen vrijmaakt om de Turkse toestanden grondig uit te spitten. Maar wie het uitgelekte rapport leest, kan alleen maar besluiten dat de Staatsveiligheid niet echt diep graaft in de zaakjes van Diyanet. Het is eigenlijk een wonder dat er een politieke rel uitbrak rond het lek, want het gaat om een non-rapport. 

Als Vlaming kan je beter naar het Nederlandse programma Nieuwsuur kijken. Dat is nuttiger dan rapportjes van de Staatsveiligheid lezen. Enkele maanden bracht Nieuwsuur een onthullende reportage over Diyanet-moskeeën in Nederland. Met camerabeelden werd onder meer aangetoond dat de Diyanet-imams in elke moskee krek dezelfde preek voorlezen. De standaardpreek wordt in Turkije geschreven en elke week bezorgd aan alle moskeeën van het Diyanet-netwerk. De imam is dus zeer letterlijk de spreekbuis van het regime: hij brengt elke week een regeringsmededeling. Zelfs een pastoor in de zeer hierarchisch gestructureerde Kerk van Rome mag nog zelf zijn preekje schrijven. Dit kille feit is tekenend voor de essentie van Diyanet: het is een plat propagandakanaal voor Erdoğan, dat wij met belastingsgeld zouden moeten belonen. 

Wereldwijd winnen de inlichtingendiensten opnieuw geloofwaardigheid. Nochtans is de Irak-oorlog, die begonnen werd onder valse voorwendselen aangeleverd door de Amerikaanse en Britse inlichtingendiensten, nog altijd niet uitgedoofd. Nochtans werd de laatste jaren duidelijk hoe de inlichtingendiensten van onze eigen bondgenoten al onze communicatie monitoren en onze privacy voortdurend schenden. Nochtans ligt ook in eigen land de Staatsveiligheid onder vuur, bijvoorbeeld voor hun rol in het Chodiev-schandaal, dat momenteel wordt onderzocht door de Kazachgate Kamercommissie. Toch laten we ons opnieuw leiden door inlichtingendiensten. We baseren bijvoorbeeld ons oordeel over de gifgasaanval in Syrië of de eventuele inmenging in de Amerikaanse presidentsverkiezingen blindelings op de informatie van de inlichtingendiensten. 

Inlichtingendiensten zijn altijd feilbaar, soms amateuristisch en meestal voorzien van een heel eigen agenda. Misschien moeten we ons eens afvragen waarom de Staatsveiligheid zo bitter weinig nieuws te melden heeft over Diyanet, in plaats van al onze energie te verspillen aan de vraag of dit papiertje wel gelekt had mogen worden. 

Foto: (c) Reporters