De stem van de burger maakt niet onverdeeld gelukkig

In vorige stukken attendeerde ik op de twee historische pechvogels van 2016. David Cameron wou met de Brexitvolksraadpleging zijn positie verstevigen maar verloor alles; zijn partij mag nu zelfs het programma van UKIP uitvoeren en 43 jaar Europese integratie van zijn land terugdraaien én bovendien de sedert 1707 bestaande Unie met Schotland op het spel zetten. Paul Magnette mocht tien dagen filibusteren tegen het Canada-akkoord, zichzelf en Wallonië op de wereldkaart zetten en in ruil voor vier pagina’s precisering door de knieën gaan. Hij zette vooral de EU-besluitvorming op de helling en bracht de sedert 1830 bestaande Belgische Unie en de voor zijn gewest lucratieve miljardentransfers op termijn in gevaar. Eerstgenoemde is met pek en veren de politiek uitgejaagd, de tweede moet het nog overkomen. Ze hebben beiden iets aangericht waar niemand het eind van kan voorspellen..

Maar goed, de basis heeft zijn gram gehaald, de burger werd gehoord, het democratisch deficit zo niet opgevuld dan toch blootgelegd. We moeten meer luisteren naar de straat en wat nog allemaal!

De burger geeft niet altijd een duidelijk signaal

Referenda dus, laat de burger het maar zeggen, zoals in Zwitserland en IJsland, al is de stem van de burger niet altijd eenduidig, consistent of duurzaam. De marges tussen Leave en Remain waren eigenlijk minimaal. ‘Al was de marge maar 0,0005, de meerderheid is baas’, heette het. Maar wat met de miljoenen gefrustreerde kiezers die vinden dat zij beter geïnformeerd zijn, meer te verwachten hebben en meer ‘recht van spreken’? Zie de 16 miljoen Britten die willen blijven, of de 6 miljoen Vlamingen die samen voor 91% van de Belgische Canada-export instaan.

Massa’s lopen storm tegen wereldhandel waar iedereen van geniet, ook de meest rabiate anti-globalisten: Koreaanse smartphones, Japanse auto’s, Chileense wijn, textiel uit sweatshops van Bangladesh, of rundvlees uit de Argentijnse pampa’s. Ruilhandel is zo oud als de mens. Telkens bleek dat sommigen beter waren in dit, anderen in dat. David Riccardo heeft er eind 18e eeuw zijn hele theorie rond gebouwd. Het productiesysteem werd voortdurend efficiënter; wie niet opgewassen was tegen de concurrentie zocht bescherming en uitstel van executie. Het door de basis geëiste protectionisme van de jaren 1920 gaf een illusie van bescherming maar veroorzaakte wel de Grote Depressie van de jaren 3190.

Nu ruilhandel op wereldschaal gebeurt komen ‘antiglobalisten’ op de proppen. Bewindslieden trachten gelijke concurrentievoorwaarden te scheppen, de verliezers in deze strijd tijdig op te sporen en de economie te heroriënteren. Betere toerekening van transportkosten moet de ecologische voetafdruk van de wereldhandel te reduceren. Met goederen (en kapitalen) is dat allemaal te behappen, het vrij verkeer van personen is een ander paar mouwen.

Massa’s goederen zijn verplaatsbaar, massa’s mensen niet

Europese en andere beleidsmakers zijn lang met mensen omgesprongen als met goederen en kapitalen. Iedereen moest zich kunnen vestigen waar hij wou, ‘Fort Europa’werd een scheldwoord. Nu de EU minimum 50 miljoen niet-Europese inwoners blijkt te tellen houdt dat verwijt niet langer stand. Na Merkels ‘Wir schaffen das’ met op korte tijd alweer een miljoen gelukzoekers is het grotesk. Elke dag pikken de schepen van het Europese Frontex, de Italiaanse kustwacht en talloze ngo’s duizenden landverhuizers op voor de kusten van Noord-Afrika. Europa wordt elke dag minder Europees. Velen schreeuwen wel moord en brand maar anderen roepen om nog meer migratie.

Neem nu Leoluca Orlando, burgemeester van Palermo, gewezen liberaal EU-parlementslid die 400.000 bootvluchtelingen op Sicilië haast persoonlijk heeft verwelkomd en het ereburgerschap gegeven. Een VPRO-reportage in Tegenlicht toonde onlangs hoe hij onder luid applaus van honderden burgemeesters uit heel Europa stelde dat de door denataliteit geplaagde EU 30 miljoen migranten moet opvangen. Orlando dweept met Richard Coudenhove Kalergi, die eerst de Paneuropa Beweging stichtte (1923) en twee jaar later in zijn Praktischer Idealismus pleitte voor een Euro-Afro-Aziatisch mengras, ‘dat zou lijken op de oude Egyptenaren’ (sic). Dat mengras zou de nationale identiteiten wegvagen, de staten overbodig maken. Jan van Malderen waarschuwde in een toespraak op 1 oktober 2016 in Antwerpen voor ‘de ultieme droom van een bastaard-Europa waar een Pan-Europese identiteit zou ontstaan’. Uiteraard constateerde Miroslav Hroch in De Standaard van 29 oktober jl. dat ‘Europa er niet in geslaagd is de nationaliteiten in het project te integreren’. De Habsburgse veelvolkerenstaat evenmin, want zijn volkeren en identiteiten ‘leefden vooral naast elkaar’. Maar het Kalergiplan wil meer, het wil die identiteiten gewoon schrappen.

De burgemeester van Palermo zweert vandaag volop bij dat plan, dat de vaders van het Erasmusprogramma ook gelezen hebben; de universiteit van Palermo heeft dit jaar zelfs 250 Erasmusstudenten. Angela Merkel heeft het plan in de praktijk gebracht. Ze kreeg al in 2010 de Kalergiprijs, Raadsvoorzitter Herman Van Rompuy kreeg hem twee jaar later, Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker in 2014. De laureaten spreken in hun dankwoorden steevast over het eenmakingsplan en laten het migratieplan onvermeld, maar voor de auteur waren die één geheel.

De massamigratie om te komen tot een niet-Europees Europa betekent de doodsteek voor Europa, en de burger doorziet dit tot zijn toenemende ergernis. De georganiseerde mosliminvasie die ooit in Poitiers, Wenen en Lepanto was gestopt voltrekt zich onder zijn ogen. In een volgend stuk komen nog andere elementen van de revolte tegen Europa aan bod.

Foto: (c) Reporters

Lees ook de vorige delen  van deze reeks: (1) Is het Europees project nu op sterven na dood? en (2) Het ‘njet’ van Magnette opende de doos van Pandora.

Dit artikel kadert in het project ‘Soevereiniteitsbewegingen in Europa’ dat tot stand komt met de steun van de Vlaamse overheid.