Is het Westen de weg kwijt?

Bizar tafereel donderdag 20 januari 2022 in de Kamer. Ik wou de premier ondervragen over de Oekraïnecrisis, maar er was een dispuut over de toepassing van het reglement dat niet opgelost geraakte. Het debat is nu uitgesteld naar volgende week. Omdat die crisis acuut is, deze bijdrage.

Is het Westen de weg kwijt?

Veel mensen halen hun schouders op als het over Oekraïne gaat. ‘Wat hebben wij daar mee te maken?’ Mensen zijn bezig met hun energiefactuur, met Omikron, met hun werk of gezin, niet met Kiev, Donbas of de Krim.

Edoch, deze crisis vormt het perfecte voorbeeld van een Westen in verval, een Westen dat de weg kwijt is.

Twintig jaar geleden was een dergelijke agressieve houding vanwege Rusland tav een NAVO partner als Oekraïne simpelweg ondenkbaar. Maar met de komst van sterke man Vladimir Poetin durft de Russische beer terug klauwen. De inval in de Krim in 2014 en bezetting sindsdien is er een perfect voorbeeld van. Al begon het eerder met de inval in en annexatie van delen van Georgië in 2008 en Poetin’s assertieve Syriëpolitiek sinds de Arabische lente van 2011.

De Planckaerts

Onze geopolitieke uitdagers zagen elke dag aan onze poten. Het Westen heeft zich in slaap laten wiegen. Het is te zeggen, Europa. De Verenigde States zijn altijd wakker gebleven. België heeft als founding father en als gastland van de NAVO immense voordelen bij een sterk militair bondgenootschap. Decennialange onderinvesteringen, politieke desinteresse en focus op zachte, sociale zekerheid ipv harde, militaire zekerheid, maakten ons land tot slechtste leerling van de NAVO-klas. En nog dringt dit besef van controleverlies niet door. Als ik naar de Belgische defensiepolitiek van de laatste 40 jaar kijk, moet ik altijd denken aan die schlager van de Planckaerts: ‘Wij zijn goed bezig, ook al zeggen ze van niet.’

Collective defense

Één van de drie basispijlers waarop het trans-Atlantische bondgenootschap gestoeld is, is dat van de collectieve verdediging. ‘Samen sta je sterker dan alleen’, lijkt een logisch en ijzersterk principe, maar dit komt onder de opschortende voorwaarde dat je ook alleen wel blijft investeren in die gemeenschappelijke opdracht. Even ernstig: Welke capaciteiten kan het Belgisch leger leveren als er morgen oorlog uitbreekt aan onze oostgrens?

Afgelopen woensdag stond een bezoek van de Kamercommissie Defensie aan onze luchtmachttroepen in Estland geagendeerd. Omwille van corona werd dit op het laatste ogenblik geannuleerd. Spijtig, ik had het graag gezien. Onze F16 inzet is immers zowat het enige dat we op internationaal topniveau kunnen inzetten in een directe of indirecte oorlog met Rusland. Geen werkbezoek dus, we kregen in ruil een geclassificeerde briefing over de grootste cyberaanval op onze Defensie ooit. Ik respecteer de geheimhouding, en roep op om vooral niet naïef meer te zijn.

Energie-afhankelijkheid

Het totaal gebrek aan een veiligheidscultuur in België is stuitend. En voor wie de schouders ophaalt, heb ik één boodschap: zet uw leesbril op en kijk nog eens goed naar uw energiefactuur. Het slappe handje van België toont zich ook in ons energiebeleid.

Met de dogmatische paarsgroene keuze om de kerncentrales te sluiten en nog meer gascentrales te bouwen, stuit je in Washington op ongeloof en in Moskou op buldergelach. Onze energie-afhankelijkheid is een zwak punt sinds Verhofstadt’s verkoop van Electrabel aan Frankrijk, maar de tweede paarsgroene doorgang dreigt ons de doodsteek te geven.

Hellegat Mali

Minister Dedonder houdt 12 miljoen euro klaar om 250 militairen naar hellegat Mali te sturen. Een operatie die volgens de grootste militaire vakbond gedoemd is te mislukken. Het Afghanistan van Afrika duldt geen Westerse inmenging. Wat hebben we er ook te zoeken? We houden deze troepen beter ter beschikking voor als het misloopt aan onze Oostgrens.

Ik had de premier gisteren graag twee boeken overhandigd. Ons eigen boek over de NAVO ter inspiratie, alsook het boek ‘Is het Westen de weg kwijt?’ van Prof. Dr. Mahbubani. Het is de spiegel die ons vanuit Azië wordt voorgehouden. Oekraïne is geen ver van mijn bed show, het is de spiegel die we al jaren mijden.

We moeten er allemaal maar eens voor gaan staan.

Time’s up. Time for choosing.

Theo Francken stelde een boek samen met internationale experts over de toekomst van de NAVO, Navo, hersendood of klaar voor de toekomst te koop op boeken.doorbraak.be