‘Diegenen die de ramp met de euro hebben voorbereid, blijven die munt een succes noemen’

Bernard Connolly schreef in 1995 de internationale bestseller The Rotten Heart of Europe, volgens Rik Van Cauwelaert, ‘het belangrijkste boek over de Europese Unie en de invoering van de eenheidsmunt’. Connolly was op dat moment een Europese topambtenaar maar werd direct nadat zijn boek verscheen ontslagen. Sindsdien werkt de man als gerespecteerd financieel adviseur.

Rik Van Cauwelaert: ‘Connolly, als econoom gevormd in Oxford, was als Europees topambtenaar vanop de eerste rij getuige van het politieke gekonkel rond het EMS en de aanloop naar de invoering van de euro. Zijn boek is niet alleen een relaas van het machtsspel tussen Duitsers en Fransen. Het is ook een lange waarschuwing, niet alleen voor de financiële en economische, maar ook de sociale klippen waar de EU met de euro op afstevende.’ (Lees Paleis der natie) 

De econoom geeft zelden interviews maar donderdag 16 mei maakte hij een uitzondering voor CNBC.   (Zie video op Zero Hedge)

We geven de inhoud van het opmerkelijke vraaggesprek hieronder in vertaling:

CNBC: De titel van zijn boek is The Rotten Heart of Europe en hij was één van de insiders die in de jaren ’70 bouwde aan de Europese integratie en wat vandaag de euro is geworden. Hij vertrok (hij werd ontslagen, nvdr) een paar jaar voor de euro uiteindelijk werd ingevoerd.

Meneer Connolly, waar komt de titel van uw boek vandaan? Waarom slaagde u erin om deze crisis te voorzien en waarom hebt u, in tegenstelling tot uw voormalige collega’s, gelijk gekregen?

Connolly: De titel is zo gekozen omdat de monetaire unie werkelijk het hart van het hele project van de Europese integratie is. Het is het fundament waarop later de politieke unie moest gebouwd worden. En het zit volledig fout. (‘And it is rotten.’) De euro zorgde voor een depressie in een groot deel van Europa.

Tot voor kort dachten we dat de Europese beleidsmakers een terugkeer naar de omstandigheden van de jaren dertig nooit zouden toelaten. Dat hebben ze toch gedaan, in Griekenland, Spanje, Portugal en Ierland. En ze claimen zelfs dat ze succes boeken!

Ierland wordt voorgesteld als toonbeeld van het succes van de besparingspolitiek. (Zie een Ierse reactie op Karel De Gucht) Spanje ‘ziet licht aan het eind van de tunnel’, met 27% werkloosheid. Griekenland is dan weer ‘uitzonderlijk,’ ja, het heeft 67% jeugdwerkloosheid. Dat is vrij uitzonderlijk.

De monetaire unie heeft een ramp veroorzaakt. En diegenen die de ramp hebben voorbereid, blijven de euro een succes noemen. Zijn ze gek? Als ze niet gek zijn dan moeten we ons afvragen waarom ze dat gedaan hebben.

Als we terugkijken naar de geschiedenis van de Europese integratie dan spreekt men altijd over het voorkomen van een derde Europese burgeroorlog. De waarheid is dat de EU draait om het terugdraaien van de zogezegde triomf van het ‘Angelsaksische systeem’. (Zo noemen Franse politici de vrije markt, nvdr)  

Helaas heeft dat systeem in Europa nooit echt bestaan, maar er is in feite een botsing van de beschavingen tussen een elitair, bureaucratisch, corporatistisch, autoritair en repressieve reeks aan instellingen aan de ene kant; de EU. En daarnaast, de idealen van politieke legitimiteit, verantwoordelijkheid, democratie en vriendschap tussen landen.

De EU dringt harmonisatie op, want ik herhaal, monetaire unie is maar een middel om tot die harmonisatie te komen. De poging daartoe leidt tot onrust en zelfs haat tussen de volkeren van de Europese landen.
De reden waarom ik gelijk heb gekregen is omdat ik een econoom ben. Wanneer we terugdenken aan de tijd toen men begon te spreken over de euro, wel dan dachten de meeste economen dat het project in Europa economische nonsens was. Gek zelfs. En dat is het.

Ik ben geen politicus, het zijn de politici die de monetaire unie hebben gemaakt, het zijn de politici die de crisis bestrijden en het zijn de politici die, via monetaire unie, een soort van superstaat wilden. In essentie een illegitieme, onverantwoordelijke, ondemocratische, uiteindelijk zelfs repressieve, corporatistische superstaat.

CNBC: Ik denk dat veel mensen u gelijk geven. Ik heb nog één vraag. Wat zal er gebeuren in het komende jaar?

Connolly: Ik denk dat we nog steeds hetzelfde aantal eurolanden zullen hebben. Men zal verder proberen om een soort bankenunie te maken, wat eigenlijk een verstopte transferunie is, maar dat zal lang niet voldoende zijn om een politieke, economische, sociale en financiële catastrofe in Europa te voorkomen. Alle mogelijke uitwegen uit de crisis zijn ondenkbaar.

Een massaal waardeverlies van de euro is onmogelijk want dat gaat ten koste van Duitsland, een enorme transferunie zou voor een revolutie in Duitsland zorgen. Verdergaan met de huidige besparingspolitiek leidt tot een negatieve spiraal van deflatie, depressie en faillissementen in het Zuiden. Dat betekent dus nog meer financiële problemen voor banken en overheden maar ook een sociale en politieke crisis. Maar ik zie geen enkele manier om dat te voorkomen.

CNBC: (sprakeloos) Dank u meneer Connolly. Ik ga niet met alles wat u zegt akkoord maar gezien uw geschiedenis ben ik niet zeker of ik uw uitspraken in twijfel durf trekken. 

<Vindt u dit artikel informatief? Misschien is het dan ook een goed idee om ons te steunen. Klik hier.>