Dries Van Langenhove vs Kathleen Cools

Ik moet u om te beginnen waarschuwen: wie bij dat Terzake-interview heeft ‘gewonnen’ ga ik niet beantwoorden. Niet dat ik daar geen mening over heb, maar dat is maar wat het is. Koen Geens heeft daar een gedacht over, Joël De Ceulaer ook, en nog anderen zijn oprecht over hun beoordelingsvermogen en zeggen dat ze hoofdpijn krijgen van dat interview.

Ik stel voor zonder hoofdpijn of wat dan ook gewoon eens goed te kijken en feitelijk te analyseren. Evidence based, gelijk we zeggen.

In dat verband vind ik – anders dan anderen, waaronder zelfs partijgenoten die ik zeer liefheb – dat de VRT de move van het Vlaams Belang met Van Langenhove uitgebreid MOEST behandelen. Like it or not maar dit is echt (groot) nieuws. In alle opzichten trouwens.

En ja, ik weet het: zwaar verlies van de N-VA bij een volgende verkiezing is bij de redactie van de publieke omroep een belangrijk deel van de openbare opdracht. Nog belangrijker dan het lot van de IS-strijders en hun kinderen. Zo belangrijk dat de jarenoude zorgen over de opgang van extreem-rechts verdwijnen. ‘De VRT en de democratische samenleving’, dat is een document van Bert De Graeve, van lang geleden.

Ik weet dat dus wel, maar, nog eens, dit MOEST. Zelfs om puur ‘iconische’ redenen, om het beeld: fris in het goed gesneden pak, dat verzorgde en licht gegelde kapsel, die esthetisch extreem-foute sokken (maar net daarom versterkt het de symboliek), die stem en die taal (nog wat ongeschoold, maar net daardoor voor velen aantrekkelijk jongensachtig), die glimlach bij het aanhoren van de grofste beschuldigingen, en vooral die onvoorstelbaar onverstoorbare koelbloedigheid. 25 en een body language om U tegen te zeggen, zelfs bij Kathleen Cools. Dat lijken allemaal faits divers maar, ik zweer het u, dat is niet zo.

En nog iets. Kathleen Cools is bij de allerbeste interviewers van de VRT. Dat was zo, dat is zo, dat blijft zo. En er zijn er daar nog, zeer goede interviewers. (En nu ik erover nadenk: die zijn op VRT-tv exclusief vrouwelijk. Maar dit terzijde.)

Maar ook de besten moeten worden omringd door een uitstekende (eind)redactie en een vakbekwame hoofdredactie. En daar loopt het fout. In algemene termen komt het hier op neer: wie het (behoorlijk voorspelbare) verwijt riskeert Lügenpresse te zijn, moet uitgerekend heel correct zijn, niet alleen feitelijk, maar op alle fronten.

Uitgerekend als je merkt dat iemand (inderdaad compleet à la Trump) alle conventies negeert, moet je de facto bewijzen dat die conventies zeer veel zin hebben. Van Langenhove gewoon een letterlijke draai om de oren verkopen, zoals een expert in een krant zei, is niet aangewezen.

Maar concreet nu. Bij de lezersbrieven van Het Laatste Nieuws vroeg iemand zich af of Terzake op dezelfde wijze pakweg de burgemeester van Molenbeek zou ondervragen. Klopt natuurlijk. De toon moet grosso modo overal dezelfde zijn. Er is nooit een reden om in geval x een tandje bij te steken, en in geval y een tandje minder (want dat zie je ook..). Dat is trouwens de les van het verleden, toen het VB nog wél een probleem was: doe gewoon hetzelfde met iedereen. De hoofdredactie moet dat zorgvuldig bewaken. Quod non.

Je moet ook maken dat de mensen het verstaan. Lijkt nogal wiedes, maar als je jezelf moet nuanceren en zeggen dat de inverdenkingstelling er is, maar dat het gaat om een impliciete inverdenkingstelling, wat dan gelijk staat met een feitelijke, echte inverdenkingstelling, laat maar vallen dan. Dat is de kat van Schrödinger die, wetenschappelijk bewezen, én dood én levend was… Dat laatste ter illustratie van wat ik aanklaag: begin in een interview nooit over wat niemand kent of verstaat, zelfs als het juist is. Ik kan me voorstellen dat dat in een voorbereiding komt, maar een beetje eindredactie schrapt dat meteen en houdt het erop dat Van Langenhove gerechtelijke vervolging riskeert.

Als je – zeer terecht – verwijst naar de financiële toestand van Van Langenhove en zijn Schild & Vrienden dan lees je letterlijk voor wat er in ’t Pallieterke stond, en je kan dat zelfs laten zien – het is televisie! Als je geen van de twee doet, en Van Langenhove zegt ‘u liegt’ en het antwoord is in feite niets anders dan ‘u liegt zelf’, dan kom je geen stap verder. Terwijl ook zoiets heel simpel voor te bereiden is. Een interview is bij voorkeur groepswerk.

Maar het ergste moet nog komen. Fouten zijn onvermijdelijk, maar toch… Als de VRT-nieuwssite Van Langenhove totaal foutief citeert (op basis van een account waarvan het onnozelste kind ziet dat het een fake account is) dan moet je beseffen hoe verschrikkelijk erg dat is. Veel erger dan die verschrikkelijk storende frequente dt-fouten op de site.

En dan spreek je af dat zodra Van Langenhove daarover begint, hij meteen wordt onderbroken, de zware fout wordt toegegeven (liefst zelfs met toevoeging van een element waarmee je laat zien hoe erg het is à la ‘de betrokken medewerker is vanmiddag ontslagen’), en er komen ook uitgebreide excuses. Niets daarvan. Van Langenhove vraagt excuses, maar Cools zegt dat ze het zal vragen aan de bazen, waarmee ze zichzelf eigenlijk totaal onnodig vernedert. Zij zit in een positie waarbij ze dat kan, mag, moet, in naam van de hele omroep.

Hoewel… Kathleen Cools heeft misschien wel goede redenen om op dat punt zeer voorzichtig te zijn. Ik lees in een krant dat de hoofdredactie vindt dat Van Langenhove in de programma’s moet zoals hij dat ook vindt van de PvdA. Op zich een merkwaardige redenering. Maar, zegt hij, ‘of het een interview is geworden waar de kijker veel aan heeft is dan weer een andere zaak.’ (Voor de kenners: dat is het syndroom van Rademakers.)

Hij moet misschien eens laten weten wie wat heeft gedaan om er een interview van te maken waar de kijker wel veel aan heeft. En wat dat dan is, een interview waar de kijker veel aan heeft.

PS:

• Ik voorspel dat mocht mijn kritiek ooit aan de vrt worden voorgelegd, de reactie zal zijn ‘Ach, we weten waar die kritiek vandaan komt..’ Waarna het Vlaams Ministerie van Radio en Televisie rustig verder slaapt. Tja…
• Dat eigen nieuwskanaal van Van Langenhove.. Het zou nog kunnen lukken ook. De VRT zal er de bereidwillige afnemer van zijn.

Deze tekst verscheen ook op de persoonlijke webpagina van Siegfried Bracke.