Eén overheid er bij

Op de tweede zaterdag van het jaar mocht ik aanschuiven bij Werner Trio. De naam zegt de meesten – spijtig genoeg – weinig. Klara blijft dan ook de minst beluisterde uit het radioaanbod van de vrt. Trio doet op zaterdag een programma waarin hij twee mensen uitnodigt voor een debat. Dat duurt een vol uur en heet, erg toepasselijk, Trio. Ik ben doorgaans een trouwe luisteraar, behalve die keer toen ik zelf deelnam, wegens uithuizigheid.

Trio zette me achter de microfoon met Roland Duchâtelet, voorzitter van de holding Melexis en de voetbalploeg Standard. Hij probeerde het ook ooit in de politiek met zijn eigen Vivant, later omgevormd tot aanhangsel van VLD. In de Tijd van 26 december schreef Duchâtelet een opiniestuk waarin hij een zwakte-sterkte-analyse van België maakte, die ook over Vlaanderen ging. Zijn slotparagraaf klonk snoeihard. ‘Nieuwbakken regeringsleden en parlementairen denken dat hun taak bestaat in het bijmaken van regels. Daardoor is er een aanhoudende stroom van nieuwe wetten en reglementen, vaak ondoordacht en meestal zonder handhavingsbeleid. Die regelneverij – vooral van de Vlaamse overheid – heeft alle grenzen van behoorlijk bestuur ver overschreden. En toch wordt het elk jaar erger.’

De Morgen opende op 15 januari met een citaat van Luc Coene, gouverneur van de Nationale Bank: ‘Aanwerving Vlaamse ambtenaren ontspoord’. Tussen 2000 en 2010 kwam er een kwart overheidspersoneel bij, vooral bij gewesten en gemeenschappen.

Twee aanvallen op het Vlaamse niveau, twee keer van mensen met een duidelijke Belgische agenda, twee keer mikkend op het idee dat Vlaanderen goed zou worden bestuurd. Vlaanderen wordt niet goed bestuurd, moet de les luiden.

Coene speelt een beetje vals. De deelstaten krijgen nieuwe bevoegdheden en dan komen er uiteraard nieuwe ambtenaren bij. Maar mogelijk – we laten dat hier in het midden – overdrijven die deelstaten toch en zou het met een beetje minder ook kunnen. Bij Duchâtelets verwijzing naar de regelneverij  kunnen we ons allemaal wel iets voorstellen.

Laat de details zijn wat ze zijn en laat de bevoegde minister daar op antwoorden; wat de kern betreft hebben beide alarmbelluiders gewoon gelijk. Een voltreffer tegen Vlaamse autonomie lanceren ze echter allerminst. België werd hervormd door de uitbouw van een Vlaamse, Waalse, Brusselse, Franstalige en Duitstalige overheid zonder echter die Belgische fundamenteel in vraag te stellen.

We kregen met de federalisering geen andere overheid, we kregen er gewoon eentje bij. De Vlaamse kwam niet in de plaats van de Belgische en dat eist zijn tol. Twee politieke niveau’s, met twee parlementen en dus twee wetgevende machten, twee regeringen en dus twee beleidsploegen, met twee administraties en dus twee aanwervingsmachines.

Dat er een Vlaams niveau kwam, moet niet voor moeilijkheden zorgen. Dat het Belgische bleef bestaan, dat is de kern van de problemen die Coene en Duchâtelet terecht onder de aandacht en onterecht met het idee van Vlaams zelfbestuur in verband brengen.