Films over haat-liefde relatie met New York, Napels en de wolf

Liefde en haat leunen maar al te vaak dicht tegen elkaar aan. Dat laat een vijftal recente films zien. Wat hebben ‘West Side Story’ van Spielberg, ‘The Hand of God’ van Sorrentino, ‘Madres paralelas’, van Almodovar, ‘Cezanne’ van Bruneau en ‘Animal’ van Dion met elkaar gemeen!?

West Side Story door Steven Spielberg

Maria & Tony

Het scherpst wordt dat geëtaleerd in de zeer verdienstelijke remake – zeg maar correctie – van de klassieker in het genre van de musical West Side Story (1961). Vakman Steven Spielberg droomde al langer van een musical maar vond geen geschikt materiaal. Dan maar even een klassieker herdenken! Dat is nooit zonder risico evenwel. En het moet gezegd West Side Story (***, vanaf deze week in de bioscoop) mag er zijn. Spielberg situeert zijn musical in het grauwe New York anno 1957, het jaar van de creatie van deze Broadwaymusical.

De oude wijken in de Upper West Side van Manhattan worden eind de jaren 50 ruwweg neergehaald voor een stadsvernieuwingsproject. Overal is er puin of liggen ruïnes te apegapen. Waardoor het territorium dreigt te worden ontnomen van twee op voet van oorlog met elkaar levende straatbendes The Jets en The Sharks. De Jets van de Iers-Amerikaanse/Pools-Amerikaanse jongeren en hun Puerto Ricaanse rivalen van The Sharks dus. ‘It is not about skin, it’s about territorium’ roept iemand in het heetst van de strijd want arm wit en arm bruin/zwart worden sowieso uit hun woonst verdreven. Het maakt het geweld van het in doodslag en in haat-liefde culminerend Romeo & Juliaverhaal – hier Maria & Tony – zo mogelijk nog zinlozer.

Maradona

The Hand of God van Sorrentino

Omfloerster heeft de in Napels geboren en getogen Paolo Sorrentino – de huidige nummer één onder de Italiaanse filmers – deze haat en liefde verpakt in zijn fantasierijke, autobiografische mozaïek vol kleurrijke verhalen en personages. Zijn The Hand of God/ E stata la mano di Dio (****, al van 1 december in de zaal) begint wanneer de voetbalsupporters van Napoli in 1984 hun oren maar niet kunnen geloven dat het gerucht gaat dat Diego Maradona Barcelona wil ruilen voor hun ‘stinkstad’. Maar hij komt! En hij bezorgt Napoli zelfs de Italiaanse titel. Maar dan is de interesse van het hoofdpersonage Fabietto in Maradona al vrijwel weggedeemsterd. Fabietto is eigenlijk Sorrentino zelf al lijkt de 17-jarige adolescent verduiveld erg op de jonge voetbalgod Maradona. De jongen heeft op dat ogenblik heel andere besognes. En hij wil bovendien films gaan maken.

De titel van de film verwijst naar het felbetwiste doelpunt dat Maradona maakte met de vuist in de kwartfinale van het Wereldkampioenschap Voetbal in 1986! Argentinië nam als het ware wraak op het kapitalistische Engeland voor de geleden militaire nederlaag in de Falklandoorlog. Sorrentino & Napels & Maradona is een soort van drievuldigheid in een tumultueuze periode waar elk van de drie protagonisten met gemengde gevoelens op zou terugkijken. En al is de film in de kern een familiedrama, deze mix van geloof en bijgeloof, van smokkel en verleiding heeft alvast een zalige film mogelijk gemaakt.

Franco

Madres Paralelas van Almodovar

In zijn eerste politiek getinte film Madres paralelas (***, vanaf 1 dec. In de bioscoop) rijgt Pedro Almodovar verleden en heden moeiteloos aan elkaar. Janis en Ana raken onverwacht zwanger en bevallen gelijktijdig van een meisje. Janis doopt haar meisje Cecilia, de naam van haar grootmoeder. Zij was tien maanden toen haar vader tijdens de Spaanse burgeroorlog door de falangisten van Franco werd meegenomen, geëxecuteerd en in een massagraf gedumpt. Janis hoopt dat bij nakende opgravingen er resten kunnen worden gevonden van haar overgrootvader. Wanneer haar intussen goede vriendin geworden Ana uitsluitend ongerust is over wat de toekomst zal brengen bijt Janis haar toe: ‘Het verleden is belangrijk om te weten aan welke kant je staat!’

Een haat/liefde met een trauma uit het verleden splijt Spanje ook vandaag nog altijd.

De appels van Cezanne

Vrouwen en het moederschap mogen dan de favoriete thema’s zijn voor Almodovar, met de erfenis van zijn dierbare moeder kocht de Franse schilder Paul Cezanne (1839-1906) in 1901 een atelier in Aix-en-Provence. Filmmaaksters Sophie Bruneau laat ons in het boeiende Cezanne (***, vanaf 2 dec. in de zaal) een hele film lang rondstruinen in dat atelier in het gezelschap van tal van kenners en geInteresseerden.

Daardoor wordt ieders parate kennis afgestoft over postimpressionist Cezanne die de brug sloeg tussen impressionisme en het kubisme. Cezanne gebruikte amper drie kleuren en drie vormen, maakte meestal stillevens met appels en 87 keer schilderde hij de naburige Montagne Saint-Victoire. Terecht merkt een man rondkijkend op: ‘Een schilder schildert niet wat hij ziet!”’Zou Cezanne een liefde-haat met het alledaagse hebben gehad?

De mier, de olifant en de wolf

Samen met Melanie Laurent ging Cyril Dion in zijn vorige documentaire Demain op zoek naar weliswaar kleinschalige oplossingen voor de grote problemen in de wereld.

Animal van Cyril Dion

In Animal (***, vanaf deze week in de bioscoop) reizen we mee de wereld rond samen met de Britse Bella en de Fransoos Vipulan, allebei 16 jaar, er zeer van bewust dat hun toekomst in gevaar is. Geprangd tussen klimaatverandering en de 6de massale vernietiging van diersoorten en van wildlife vrezen zij dat tussen vandaag en 50 jaar de wereld wel eens onbewoonbaar zou kunnen worden. En Bella besluit strijdvaardig: ‘We mogen dan met zovelen op straat komen, er verandert niets!’ Intussen kent Europa 50% van alle vissubsidies toe aan een land zoals Spanje met een enorme vloot die tot op 2000 m diep vissen.

Wanneer het tweetal in de wandelgangen een Spaanse Europarlementslid daarop wil aanspreken, maakt de man zich snel uit de voeten. Overbevissing en ontbossing zijn bij de grootste boosdoeners. Wat vernemen we nog? Dat er elke minuut een truck vol plastic afval in de oceaan wordt gekieperd, dat Californië weliswaar een economische grootmacht is maar dat alles er om heen kapot is en dat het Beloofde Land voortaan Costa Rica heet met een slimme politieke leiding aan zet. Deze hartverwarmende documentaire is een pleidooi om voortaan te (gaan) leven in harmonie met de natuur. Vandaar dat het duo zich (in Kenia) laat onderwijzen in het belang voor het ecosysteem van de mier – de vrouwtjes verzamelen zaadjes – , de bij, de olifant en de wolf. Een Franse herder vertelt hoe hij de wolf uit de buurt van zijn kudde schapen kan houden. En dat de wolf onontbeerlijk is voor het ecosysteem want het dier zorgt dat er niet te veel herten rondlopen want die eten jonge boompjes en dat er in zijn territorium nu veel minder teken zijn die de ziekte van Lym meebrengen.