Ondertussen in de filmwereld: van Hiroshima tot Belfast

Wie in de schaduw van Batman uitkijkt naar boeiende nieuwe films kan deze week alvast terecht bij onder meer twee ernstige Oscar-kandidaten zoals ‘Drive my car’ en ‘Belfast’.

With the Beatles

De niet te missen film van de week is, tenzij je een onvermoeibare Batman-fan bent dus, ‘Drive my car’ van de Japanner Ryusuke Hamaguchi. Hij was in Cannes op het festival vorig jaar goed voor de prijs van de internationale filmkritiek samen met de prijs van de oecumenische jury.

Ook voor de Oscars is ‘Drive my car’ een ernstige kandidaat. Hamaguchi zocht zijn inspiratie in het gelijknamige kortverhaal van Haruki Murakami uit de bundel ‘Mannen zonder vrouwen’. Niet zelden vindt Murakami titels voor zijn verhalen in het oeuvre en de titels van Beatles-songs. Denk onder meer aan ‘Yesterday’, ‘Norwegian Wood’ en ‘Drive my car’ wat zoveel betekent als ‘jij mag mijn lief zijn’ (voor de California Girls toch) terwijl het ook een oude uitdrukking is voor ‘seks hebben’.

Murakami’s fascinatie voor The Beatles beschrijft hij in ‘With The Beatles’: ‘1964. Een meisje – een vrouw die ooit een meisje was – kan ik me ook nu nog goed herinneren. Ik weet niet hoe ze heet. Ze ging naar dezelfde middelbare school als ik. En ze was waarschijnlijk een even grote fan van The Beatles als ik. In de lange schemerige gang van het oude schoolgebouw passeerden we elkaar. Zij hield een elpee tegen haar borst geklemd alsof het een schat was. Het was het album With The Beatles, de originele Engelse versie. Ik voelde me op dat ogenblik enorm tot haar aangetrokken, tot dat naamloze meisje. Mijn hart bonsde hard en snel. Diep in mijn oren heel zacht het geluid van een belletje. Alsof iemand me in grote haast iets van groot belang wou laten weten. Het duurde nog geen tien of vijftien seconden. Het is de enige keer dat ik het meisje heb gezien.’

Oude Saab 900

Zoals meestal in het lijvige oeuvre van Haruki Murakami is vervreemding en het moeizaam kunnen communiceren de leidraad.

Yusuke is een regisseur die na de plotse dood van zijn echtgenote wat op de dool is. Niet geheel naar zijn zin laat hij zich overhalen om uitgerekend in Hiroshima op een theaterfestival het bekende toneelstuk Oom Vanja van Tsjechov te gaan regisseren. Hij mag daar wel niet met de auto rijden, puur om verzekeringstechnische redenen. En dus krijgt hij een timide jonge vrouw als persoonlijke chauffeur toegewezen. Zij zal de introverte regisseur de hele film lang rondrijden in zijn 15 jaar oude vuurrode Saab 900. De man, die met een schuldcomplex zit opgescheept naar zijn overleden vrouw toe, hoopt in het reine te komen met zichzelf.

Drive my car is behalve een existentiële psychologische vertelling ook een aangrijpende parabel over leven en dood, over liefde en hunker.

Troubles

Zijn vorige film, de nieuwste Agatha Christie-adaptatie ‘Dood op de Nijl’ is nog altijd in de bioscoop en daar is de volgende film van de Ierse acteur-regisseur Kenneth Branagh al: ‘Belfast’, goed voor zeven Oscar-nominaties. En die krijg je niet zomaar. Branagh is overigens eveneens bekend voor zijn Shakespeare-verfilmingen, van Henry V tot Hamlet.

De autobiografische kroniek Belfast – in stemmig zwart-wit gereconstrueerd – begint de 15de augustus 1969. Kinderen voetballen op straat terwijl Buddy, een braniejongetje van tien als koene ridder met zwaard en schild draken achterna zit. Terwijl een prachtsong van Van Morrison – een van de vele Van-songs die voor een uniek klankdecor zorgen – uitdeint breken de eerste rellen uit. Het zijn de katholieken die in de protestantse wijken van Belfast wonen die worden geviseerd.

Wanneer Buddy aan zijn moeder vraagt wat er gebeurt, krijgt hij geen antwoord. Het is het begin van wat in de Britse geschiedenisboeken ‘The Troubles’ (de problemen) is gaan heten. Even daarna rijden er Britse tanks door de straten van Belfast om nog meer onlusten te voorkomen. Tevergeefs weten we nu. Een en ander wordt verteld vanuit het perspectief van Buddy. Dat bespaart Branagh de moeite om partij te kiezen in dat eeuwige Noord-Ierse conflict. Al wordt de vader van Buddy die in Engeland werkt, wel gedwongen een kant te kiezen: tegen de katholieken. ‘Belfast’ is een ode aan de stad, aan liefde en respect – zo wordt Buddy tenminste opgevoed, opgeleerd door twee mooie mensen: opa en oma.

Madeleine

De Belgische actrice Virginie Efira zwemt van het ene boeiende naar het andere interessante filmpersonage. In ‘Madeleine Collins’ van Antoine Barraud leidt ze een dubbelleven. Nu eens is ze in Zwitserland Margot, getrouwd met Abdel en moeder van een dochtertje, dan weer heet ze Judith in Frankrijk en blijkt ze getrouwd met Melvin Fauvet, dirigent van een orkest.

Intussen is ze zogezegd veel op reis voor haar job die ze uiteraard ook verwaarloost net zoals haar beide gezinnen. Net wanneer ze dreigt te worden ontmaskerd  switcht de vrouw naar een nieuwe identiteit. Een fascinerend gegeven, een rollenspel opgebouwd rond leugens en geheimen, voor een thriller die alleen maar door een steengoede actrice kan worden gedragen.

Maalbeek

Virginie Efira (Benedetta) greep tijdens de uitreiking van de Franse filmprijzen, de Cesars, vorige week samen met haar Belgische collega-actrices Cecile de France en Salome Dewaels (Illusions perdues) naast het gegeerde beeldje. Toch waren er enkele overduidelijke Belgische linken bij bepaalde winnaars. Zo was de beste korte documentaire ‘Maalbeek’ van de Franse filmer Ismael Joffroy Chandouzis, het portret van een vrouw die de terreuraanslag van 22 maart 2016 in het metrostation Maalbeek in de Brusselse Wetstraat overleefde en aan geheugenverlies lijdt.

De Sparksmusical Annette van Leos Carax met tal van Belgische acteurs en actrices in bijrolletjes kreeg vijf Cesars! De slokop van de avond was evenwel de prachtige film ‘Illusions perdues’ van Xavier Giannoli, naar de bekende roman van Honore de Balzac, in het Nederlands vertaald als ‘Verloren illusies’.

De film, in se een onversneden liefdesverhaal, illustreert vooral hoe Parijse kranten halfweg de 19de eeuw theaterstukken konden maken of kraken en uiteraard ook de carrières van acteurs en actrices. ‘Illusions perdues’ wist zeven van de 15 nominaties te verzilveren waaronder de prijs van beste film – zeer terecht – en van beste fotografie voor de Belg Christophe Beaucarne.