Frustratie tast de intellectualiteit aan… net als religie.

Let op, ik zeg intellectualiteit. Niet intellect. Dat is een wereld van verschil. Othman El Hammouchi is volgens mij een erg intelligente jongeman, maar niet elke tweet of elk opiniestuk getuigt daarvan. Soms is frustratie de oorzaak, soms religie. Vaak een combinatie van beide irrationele opiniedragers.

Othman schreef op Doorbraak een reactie op een opinie van Pinar Akbas, eveneens op Doorbraak gepubliceerd. Die reactie lijkt op een rationele, feitelijke uiteenzetting waarbij Othman de opinie van Pinar en bij uitbreiding diens persoon analyseert en uiteindelijk wegzet als  ‘slachtofferig’, ‘hypocriet’, ‘saai’, ‘voorspelbaar’ en ‘stigmatiserend’.

Zijn inleiding start zelf al met de nodige voorspelbare frustraties die zich uiten in vage beschuldigingen. Zo heeft zich na de verkiezingen, volgens Othman, een ‘domrechts’ mediaschouwspel afgespeeld waarbij relativering, vergoelijking, slachtofferschap en groepswil centraal stonden. Ik vermoed dat hij het heeft over iedereen, links of rechts van het politieke spectrum, die de opmars van het Vlaams Belang trachtte te analyseren en tot conclusies kwam die Othman zelf niet steunt?

Oren en ogen op ratiostand aub!

Ikzelf heb vele opinies gehoord en gelezen waarbij men inderdaad sprak over een signaal van een groot deel van de bevolking, soms gemakzuchtig en sloganesk uitgedrukt als ‘de wil van het volk’. Hier en daar relativeerde men de beschuldigingen van racisme, omdat die specifieke beschuldigingen inderdaad niet onder de juiste noemer geplaatst werden. Racisme is een vrij specifieke daad of gedraging en niet elke vorm van culturele en religieuze kritiek valt daaronder. Verre van zelfs.

Maar over de echte racistische uitlatingen hoorde ik weinig relativering. Filip De Winter werd, volgens mij terecht, voorgesteld als iemand die vaak flirt met racisme en van tijd tot tijd simpelweg racistisch is. De tweet over het go-back  busje om de ‘schurft-, malaria- en tbc-migranten’ uit het Noordstation het land uit te zetten werd hiervoor meermaals als voorbeeld gebruikt.

Identiteit beperkt zich niet tot toevallige afkomst

Verder omschrijft hij het fenomeen van de ‘rechtse allochtoon’, waaronder Pinar Akbas valt — samen met zowat elke andere vrouwelijke NVA’er van allochtone afkomst. Deze mensencategorie zou zich steevast beroepen op stigmatiserend slachtofferschap en zelfmedelijden om haar foutieve veralgemeningen over de eigen etnische of culturele groep te mogen poneren.

Enerzijds klinkt dit me nogal bekend in de oren. Zonder te willen veralgemenen stel ik met de regelmaat van de klok vast dat een significant deel van sommige culturele groepen zich hetzelfde onheil eigen maken om de andere culturele groep, vaak de autochtone samenleving of concreter het gedeelte ter rechterzijde van die samenleving, te mogen beschuldigen van discriminatie, racisme, xenofobie of andere lastercampagnes.

Anderzijds begaat Othman met die stelling een fout. De ‘incorrecte veralgemeningen’, ook wel kritiek genoemd, gaan niet over de eigen etnische groep, noch over de eigen culturele groep. Om te beginnen is het onduidelijk welke groep Othman hiermee juist bedoeld. Een etnische groep is een groep mensen die zich verbindt door een sociaal-culturele identiteit die de nationale identiteit overstijgt. Afhankelijk van de socio-culturele aspecten, kan deze groep anders samengesteld zijn. De culturele groep is slechts een aspect en richt zich enkel op culturele identiteit. Volgens Othman heeft Pinar Akbas het dus over de ‘eigen’ culturele of etnische groep, maar daar ben ik het niet mee eens. Zij behoort niet tot de groep waarop ze kritiek uit. Zij uit kritiek op moslims die zich moeilijk of niet integreren in de Vlaamse (of Westerse) samenleving. Zij behoort niet tot die groep.

Volledig akkoord met Othman

In de volgende korte paragraaf wordt het wel erg moeilijk om niet even een venijnige glimlach op mijn gezicht te zien ontstaan. Othman schrijft dat niet elke mening evenveel waard is.

‘Haat, onvrijheid en onwetenschappelijkheid zijn inferieure opinies en moeten als dusdanig behandeld worden. Ze horen niet mee te regeren, niet in de media aanwezig te zijn en niet serieus genomen te worden door intellectuelen.’

Welnu, daarmee ben ik het nu eens volmondig eens. Haat, weliswaar in juridisch aantoonbare vormen zoals racisme of oproeping tot geweld, is geen mening of stem die gewaardeerd moet worden binnen een samenleving. Hetzelfde geldt voor onvrijheid. Wanneer deze stemmen het ontegensprekelijke juridische label hebben ontvangen vanwege ons rechtssysteem, mogen ze enkel als dusdanig gekaderd in de media verschijnen en kunnen ze vanzelfsprekend geen deel uitmaken van het politiek niveau.

Wat betreft ‘onvrijheid’ zou het juridisch systeem zich zelfs wat moediger mogen opstellen en duidelijke vormen van dwang, ook al zijn deze subtiel verborgen achter een gevaarlijke groepsdruk, wat meer bestrijden zodat vrijheid iets minder relatief wordt. Maar dat zal menig moslim (of ander lid van een conservatieve geloofsgemeenschap) niet graag in de praktijk omgezet zien worden.

Nu komen we tot mijn venijnige glimlach… ‘onwetenschappelijkheid’. Echt Othman? Inferieur? Geen plaats in de media? Niet serieus genomen worden door intellectuelen? Ik hoor het u heel erg graag zeggen. Meer nog, het klinkt als muziek in mijn oren. Maar ik vermoed dat je het over andere onwetenschappelijke gronden hebt dan die ene waaraan ik alleen maar kan denken? Ik vraag me trouwens eerlijk waar af welke onwetenschappelijke meningen er zoal circuleren die gevaarlijk zijn voor de werking van onze samenleving. Flat Earth-aanhangers?

De strijd om het legitieme slachtofferschap

Vervolgens komt er een stuk over het slachtofferschap van moslims binnen onze samenleving met de veralgemeende samenvatting dat deze groep de nieuwe Joden zijn, waarmee hij niet het ondernemende en zakelijke aspect bedoelt van dit volk, noch de terughoudendheid en teruggetrokkenheid. Neen, hij refereert naar de jaren 30 waarin de Joden tot de pariagroep van de Duitse samenleving werd veroordeeld. Over slachtofferschap en zelfmedelijden gesproken.

De kritiek die Pinar Akbas uitte op de islam, met als voorbeeld het ontbreken van moslima’s tijdens de yogales, zint Othman duidelijk niet waardoor hij dit afdoet als ‘stigmatiserende zever’. Enige erkenning over de enorme drempel die religie opwerpt om tot een vlotte integratie te komen, zeker in het geval van vrouwelijke islamleden, lees ik nergens. Het zal wel ‘zever’ zijn zeker?

Waakzaam voor systemen

Othman rondt af met de woorden dat religies morele systemen zijn dewelke gelovige aanhangers effectief praktiseren en wie dat niet leuk vindt, hoeft maar niet religieus te zijn. Hij heeft gelijk. Ook over het moreel systeem, met de nadruk op ‘systeem’. Het is meer dan gewoon geloven. Veel leden geloven waarschijnlijk niet eens echt in hetgeen ze worden verondersteld van te geloven. Toch niet 100%. Maar ze zijn lid van een systeem, van een structuur, van een groep en dat lidmaatschap geeft mensen een plaats binnen een gemeenschap. Daarbij horen heel wat regels om het systeem draaiende of zelfs groeiende te houden.

Niet al die regels en gebruiken zijn zomaar verenigbaar met elk ander systeem. Het Vlaamse (of Belgische, of Europese) systeem is wat mij betreft het enige belangrijke systeem dat ervoor zorgt dat mijn kinderen in ik het veilige en comfortabele leven dat we kennen, kunnen verderzetten. Andere systemen die hierop inwerken en het kunnen onderuit halen, moeten bestreden worden of op z’n minst bekritiseerd. Dat kan racisme zijn, maar evengoed kan dat religie zijn. Niet per se, maar het kan. En daarom is waakzaamheid en terechte kritiek steeds een must. Wie dat niet leuk vindt, moet maar niet in een land van vrije meningsuiting wonen.