Geen Brusselse meerderheid zonder N-VA mogelijk
Peilingen: droom of werkelijkheid?
Het zal menig politicus verbazen, maar de N-VA is niet de maat van alle dingen.
foto © Reporters
Wat leren we over de politieke krachtverhoudingen als we de IPSOS-peiling omzetten in zetels in de parlementen? Er zijn enkele verrassen,de resultaten.
Aangeboden door de abonnees van Doorbraak
Dit gratis artikel wordt u aangeboden door onze betalende abonnees. Als abonnee kan u ook alle plus-artikelen lezen. Doorbreek de bubbel vanaf €4.99/maand.
Ik neem ook een abonnementNaar driemaandelijkse gewoonte heeft IPSOS zijn electorale opiniepeiling gepubliceerd via de kanalen van: Het Laatste Nieuws, Le Soir, VTM en RTL. Er is al wat inkt gevloeid over de percentages, maar het eigenlijke politieke schaakspel gebeurt na de verkiezingen op basis van de behaalde zetels. We maken graag tijd voor enige bedenkingen op basis van deze ‘zetels opinion poll‘. Wat er berekend is, zijn de 150 zetels voor de Kamer van Volksvertegenwoordigers.
Brussel
Op basis van een eigen berekening zorgt deze uitslag wel voor wat veranderingen in de Brusselse Parlementen. Vooreerst haalt de N-VA vlot één van de 15 Brusselse Kamerzetels binnen. Zoiets werd helemaal niet meer tot de mogelijkheden gerekend na de split van BHV. Daardoor stijgt het aantal Nederlandstalige Kamerzetels naar 88 (+1) en daalt het aantal Franstalige Kamerleden met één tot 62.
In het Brussels Hoofdstedelijk Parlement liggen de verhoudingen vast, 17 zetels voor Nederlandstaligen en 72 voor Franstaligen. Daar zouden de N-VA met acht zetels (+ 5 in vergelijking met 2014) en het Vlaams Belang met 3 zetels (+ 2) de VGC Raad in handen krijgen. Met andere woorden er is in Brussel geen Nederlandstalige meerderheid meer mogelijk zonder de N-VA.
Langs Franstalige kant valt het goede resultaat op van de partij ‘Défi’ (14 zetels in de COCOF en 3 kamerzetels). Een coalitie Défi-PS (13 zetels) en Ecolo (11) behaalt een vlotte meerderheid. Want de MR kan met zijn eerste plaats (16 zetels) niet veel forceren. In ieder geval een MR-PS coalitie geraakt niet aan een meerderheid. Maar ook de huidige COCOF coalitie (PS- Défi- cdh) strandt op 34 zetels op 72!
Franstalig gedeelte
In deze IPSOS peiling bakt de MR er niet veel van: min 5 naar 15 Kamerzetels. De PS zakt van 23 naar 17! Een grote coalitie MR-PS haalt nog nipt een meerderheid in de Franstalige taalgroep van de Kamer: 32 op 62.
Maar er zijn natuurlijk ook winnaars: Ecolo (van 6 naar 9 zetels), PTB (van 2 naar 9 zetels), Défi (van 2 naar 5 zetels) en de PP (1 naar 2 zetels). Ook deze peiling belooft niet veel goeds voor het cdh ( van 9 naar 5 ). Het is maar de vraag in hoeverre de PS nog interesse heeft in een samengaan met het cdh en dit na de Lutgen acties? Maar er is er een duidelijke linkse meerderheid aan Franstalige kant: PS-Ecolo en PTB halen tezamen 35 zetels.
Nederlandstalig gedeelte
De drie traditionele partijen komen in de Nederlandstalige taalgroep niet aan een meerderheid: CD&V (min 4 naar 14 zetels), Open vld (min 2 naar 12 zetels) en de sp.a (min 2 naar 11 zetels). Tezamen is dit goed voor 37 zetels op een totaal van 88. Met de winnaar Groen (van 6 naar 11 zetels) komt men op 48 zetels in de Vlaamse taalgroep. Dat is een meerderheid, maar wel in een combinatie met vier partijen.
De N-VA blijft de uitgesproken grootste fractie (min 4 naar 29 zetels), maar is theoretisch buitenspel te zetten. Het Vlaams Belang wint opnieuw (van 3 naar 8 zetels) en ook de PVDA doet zijn intrede langs Vlaamse zijde (3 zetels). In de huidige legislatuur is de optelsom N-VA & Vlaams Belang 36 zetels in de kamer, in deze peiling wordt dat 37 en met de PVDA gaat dat naar 40 zetels. Inderdaad, de zetelwinst van de PVDA en het Belang zijn strategisch een goede zaak voor de N-VA. Uiteraard mag het verlies van de grootste partij niet fel onder de 30 zetels vallen!
Federale coalities
Wat is er nu hypothetisch mogelijk voor een federale coalitie? Vooreerst zijn er drie partijen waar er veel veto’s tegen bestaan; PVDA-PTB, Vlaams Belang en PP. De optelsom van deze drie partijen is liefst 22 zetels. Zodoende zijn er nog 128 zetels bruikbaar voor een coalitie. Een zes partijen traditionele regering, zoals die van Di Rupo, haalt het nipt niet: 74 op 150. Een uitbreiding met Groen-Ecolo brengt ons op 94 zetels. Dat geeft een gewone meerderheid met liefst acht partijen. De vraag stelt zich of de PS cdh nog wil meenemen en of de liberalen willen toetreden tot een overwegend linkse regering?
De Zweedse coalitie strandt op 70 zetels en zelfs met de steun van cdh behaalt men de helft: 75 op 150. Met andere woorden als deze peiling de echte uitslag zou zijn, dan zal het wereldrecord regeringsvorming van 2010-2011 zonder veel moeite sneuvelen.
Conclusie
In principe komt er eind september een nieuwe peiling uit, net voor de lokale verkiezingen. Uiteraard zullen de verkiezingen van 14 oktober 2018 voor winnaars en verliezers zorgen, wat het moeilijk zal maken om de Zweedse coalitie bij elkaar te houden tot 26 mei 2019. Desalniettemin is het maar een peiling, maar de politieke kenner weet dat alle partijen hier veel rekening mee houden en er dagen over ‘brainstormen’. Op naar 14 oktober!
Herman Matthijs doceert publieke en openbare financiën aan de UGent en de VUB. Hij volgt o.m. overheidsadministratie en -begrotingen op, maar evenzeer de politiek van de VS.
Een jaar geleden trokken de Nederlanders naar de stembus. Hoe staat de regering er vandaag voor?
Vandaag is het precies een kwarteeuw geleden dat Merkel in een historisch opiniestuk afrekende met Helmut Kohl en zo de macht binnen de CDU greep.