Het gelijk van Urbanus

Ondanks de enorme opkomst in Antwerp Expo was een gigantische meerderheid van de Vlamingen elke congresdag afwezig op de N-VA-hoogmis. Zelfs het merendeel van de N-VA-leden moest in eerste instantie vertrouwen op de berichtgeving van de media. ‘De media’, dat is dan in de eerste plaats de openbare omroep. De VRT-nieuwsdienst werkt immers elke dag voor het grootste Vlaamse publiek en doet dat met (veruit) de grootste redactie en de ruimste budgetten.

De VRT vond het N-VA-congres alleen op de laatste dag de moeite waard. Op vrijdag en zaterdag bleef de openbare omroep afwezig in Antwerp Expo. Nochtans kreeg N-VA op vrijdag niet alleen VTM, maar ook RTBf én RTL over de congresvloer. Bovendien gebeurde het echte inhoudelijke werk van de leden vooral op zaterdag – veruit de meest inhoudelijke dag. Toen de VRT op zondag wel in alle Journaals aandacht schonk aan de finale van het VVV-congres, zat er een opmerkelijke evolutie in de berichtgeving. Om één uur ’s middags kreeg het verslag nog de titel en de klemtoon ‘N-VA aanvaardt principe van confederalisme’ mee. Tijdens het veelbekeken zevenuurjournaal trad Wim De Vilder de kijker tegemoet met de boodschap dat N-VA ondanks het confederalisme het einddoel van de onafhankelijkheid niet losliet.

Statuut nr. 1

Om de nadruk op het eerste punt uit de N-VA-statuten na drie dagen intellectuele arbeid rond confederalisme te rechtvaardigen, deed de VRT – maar niet alleen de VRT – een beroep op Vlaams fractieleider Matthias Diependaele. De Vlaamse lijsttrekker in de provincie Oost-Vlaanderen had tijdens zijn toespraak in de plenaire congresvergadering zondagvoormiddag gezegd: ‘Laat het duidelijk zijn dat aan de statuten van de N-VA niet geraakt wordt. Die blijven onverkort overeind’. Opvallend daarbij was dat de VRT tijdens het zevenuurjournaal de context wegfilterde – terwijl de kijker tijdens het middagjournaal wel nog het volledige citaat te horen had gekregen. De context is in dit geval nochtans cruciaal, want in de voorgaande zin (te horen in het middagjournaal, ’s avonds geknipt) had Diependaele gezegd: ‘De term “onafhankelijkheid” koppelen aan het confederalisme? Dit werd niet weerhouden.’ Daarmee verwees hij naar een reeks amendementen van verschillende leden die het einddoel ‘onafhankelijkheid’ expliciet en direct wilden verbinden aan het concept confederalisme. Wat dus werd afgewezen. Ondanks aandringen vanuit de achterban, neemt de N-VA – tenminste voorlopig – afstand van het einddoel, dat even moet wachten. Volgens de VRT – en ook andere media – was precies het omgekeerde gebeurd.

Vox pop

Het valt echter te betwijfelen of de N-VA-organisatoren met meer schik naar de VTM-uitzendingen hebben gekeken. VTM gaf op zondag ruim baan aan CD&V-boegbeeld Kris Peeters om alvast hard te reageren op het N-VA-congres. Op vrijdag, toen VTM ook al aanwezig was in Antwerp Expo, wekte journalist Jan De Meulemeester aan de hand van vijf gewone militanten de indruk dat werkelijk geen enkele congresganger ook maar een flauw benul had van de betekenis van het begrip confederalisme. Daarmee werd de partij – om nog maar te zwijgen van die vijf gewone leden – genadeloos voor schut gezet. De lijst met uitschuivers in de congresberichtgeving is opvallend lang. Toch was de berichtgeving zelf zeker niet overdreven uitgebreid, toch niet wanneer men in rekening brengt dat ook journalisten al maanden veelvuldig naar het congres verwijzen en uitkijken. Gelet op de enorme inspanningen – zowel wat voorbereiding, mankracht als geld betreft – die N-VA geleverd heeft in kader van het congresweekend, moet de partij zich misschien de vraag stellen of het allemaal wel de moeite waard was. De duizenden militanten op de slotmeeting waren toch al lang overtuigd. De onbesliste kiezers thuis kregen dan weer een beperkt en vaak gekleurd beeld te zien.

(Herbekijk de fragmenten van het VTM-Nieuws en het VRT-Journaal.)

Foto: © Reporters