Kalmte kan ons niet redden

Sinds de uitvinding van de drukpers werd nog nooit een oorlog gevoerd waarbij kranten de naam van de vijand uit de weg gingen. Tot vandaag. De zelfverklaarde kwaliteitskranten De Standaard en De Morgen publiceren na islamistische ‘incidenten’ steeds vaker editorialen waarin het kwaad geen naam mag hebben. Men kan zich niet voorstellen dat Ierse of Schotse nationalisten een arena vol kinderen zouden aanvallen en dat kranten daarna niet zouden schrijven over het ‘gif’ of de ‘kanker’ van ‘extreem nationalisme’. Maar als de vijand een kalifaat genaamd Islamitische Staat is, dan lopen de heren en dames commentatoren op eieren. 

Er wordt gezegd dat alle problemen vandaag (overvloedig) benoemd worden, maar dat geldt dan toch niet net na een zoveelste islamistische aanslag. De tieners in Manchester werden geviseerd door strijders van de profeet Mohammed en wel omdat zelfs kinderen door het kalifaat beschouwd worden als kruisvaarders. Deze terroristen zijn geen gekken, maar ideologen. Het is belangrijk om hun ideologie te benoemen. Het is laf om te zwijgen over wat onze tegenstanders tot dit soort gruwel aanzet. Doe gerust zelf de test: in de meeste verslagen (in kranten, maar ook op televisie) valt een term als “islamisme” nóóit. Je hoort weleens over “fake news”, maar er bestaat veel “half nieuws”: verslaggeving waarbij cruciale begrippen worden ingeslikt om controverse te vermijden. 

De Vlaamse editorialen over terrorisme zijn ondertussen even voorspelbaar als de volgende aanslag. De Standaard schrijft iets over “het hoofd koel houden“, in De Morgen gaat het over “een beter en inclusiever tegenverhaal ontwikkelen“,  Gazet van Antwerpen maakt er zich vanaf met een “onze angst overwinnen en verdergaan met het leven“. Het zou kunnen dat een paar van die citaten eigenlijk uit een andere krant komen – wie kan al die perfect inwisselbare stukjes nog uit elkaar houden? – maar de teneur is onveranderlijk hetzelfde: we mogen geen gevolgen verbinden aan de terreur, we moeten eigenlijk doen alsof er niets gebeurd is en niets meer zal gebeuren. Het zijn allemaal schrijfseltjes van schijnheilige pastoors die maar één gebod kennen: ‘wanneer iemand slaat op uw rechterwang, biedt hem dan ook de andere aan’. 

Hoe de oorlog winnen  

Het meest absurde advies stond woensdag in Het Nieuwsblad. “Het motto van de Britten {…} toen de bommen van de Nazi’s hun steden platlegden: Keep calm and carry on“, schreef Peter Mijlemans als besluit van zijn editoriaal. “Ze hebben met die attitude, na veel dood en vernieling, de oorlog gewonnen“. Dit grenst aan geschiedvervalsing. De Tweede Wereldoorlog werd gewonnen met militaire middelen – niet met flegmatiek. De Britten hebben hun onderkoelde opstelling tijdens de Battle of Britain doorheen de jaren sterk geromantiseerd, maar de nazi’s werden in realiteit natuurlijk niet verslagen door de Engelse waardigheid.

Het Derde Rijk werd geduldig gesloopt door een reeks meedogenloze campagnes. Elke bom die de nazi’s op Londen lieten vallen, werd dubbel en dik terugbetaald door de tapijtbombardementen van sir Arthur ‘Bomber‘ Harris. De ruggengraat van Duitsland werd hardhandig gebroken door gruwelijke bombardementen op steden als Dresden, Hamburg, Berlijn, Darmstadt of Pforzheim. De ‘kalmte’ van de Britten bestond onder andere uit meer dan 80 miljoen staafbrandbommen, die elk doelwit veranderden in een verzengende vuurzee. Er bestaan geen leuke quotes over dit botte beenhouwerswerk, maar zo werd die oorlog dus gewonnen. 

Stel je eens even voor dat sir Winston Churchill de adviezen van Vlaamse kranten had opgevolgd. Hoeveel mooie krijttekeningen over vrede zouden er dan niet gemaakt zijn op de stoepstenen voor Number 10 Downing Street. Hoeveel serene samenkomsten zouden er niet georganiseerd zijn in het Lagerhuis. Hoeveel mooie stukjes had The Times kunnen publiceren over een of andere Duitse cabby die met zijn Londense taxi moedig door de brokstukken heen bleef laveren. Gelukkig hield Churchill helemaal niets bij het oude: hij zocht bondgenoten, liet het leger recordinvesteringen doen, vroeg het volk om opofferingen en sloeg keihard terug. 

Een gokje: wanneer ons eigen parlement eindelijk opnieuw miljarden vrijmaakt voor het Belgische leger, dan zullen de Vlaamse commentatoren weer op hun achterste poten staan. Want dat leger, mensenlief: dat is toch nergens voor nodig.

Foto: (c) Reporters