Het onderwijs wordt eindelijk een vooraanstaand verkiezingsthema

Nu het stof een beetje is gaan liggen, heeft iedereen begrepen dat de Vlaamse regering eensgezind heeft vastgesteld dat er geen politiek draagvlak bestaat om een grote onderwijshervorming door te drukken. Ze schuift de beslissing door naar de volgende legislatuur. Het onderwijs wordt – eindelijk – een vooraanstaand verkiezingsthema.

Bart Haeck (De Tijd, 5 juni) merkt terecht op dat de onderwijsclash een breed onderwijsdebat op gang heeft getrokken. Zo stoten we op dé grote fout die de hervormers hebben gemaakt. Yves Desmet schrijft in De Morgen over de ‘hervorming die jaren doorgepraat (werd) met betrokkenen…’ Klopt, met betrokkenen, maar niet met álle betrokkenen. Een relatief kleine groep onderwijsdeskundigen heeft geprobeerd haar grote hervorming op een haast inteelterige manier door te voeren en dus in feite op te dringen.

Dat botst met het gezonde verstand, maar ook met het Vlaamse regeerakkoord. Daarin staat: ‘Het secundair onderwijs wordt vernieuwd op basis van een breed draagvlak bij alle stakeholdersgroepen.’ Op geen enkel ogenblik is ernstig gezocht naar een breed draagvlak bij de leerkrachten en die zijn toch geen onbelangrijke partner in zo’n hervorming.

Onwetend gehouden

Leraren en ouderverenigingen, zo schrijft Haeck, weten te weinig af van die hervorming. Dat is gedeeltelijk waar, omdat ze ook onwetend werden gehouden. De finale teksten bleven tot het einde ‘geheim’. De vrijgegeven teksten werden vrijblijvende denkoefeningen genoemd. Een recente studie van de VUB leert echter dat een grote meerderheid van de leerkrachten de kernideeën van de aangekondigde hervorming, die wel bekend waren, afwijst. Ze doen dat absoluut niet alleen uit onwetendheid.

Onwetendheid kenmerkt spijtig genoeg ook te veel de berichtgeving in de media. Enkele voorbeelden. Bart Haeck beweert: ‘Tegelijk bepaalt in Vlaanderen, meer dan elders in Europa, je afkomst ook je schoolprestaties. Dat is een groteske verspilling van talent.’ Dirk Van Damme, de OESO-deskundige, op de startdag van de Vlaamse Onderwijsraad op 27 september 2012 (verslag): ‘Men zegt nogal vaak: het onderwijs in Vlaanderen zit aan de top, maar de impact van sociale ongelijkheid is er zeer groot. Ik stel dat die impact niét zeer groot is.’ ‘Beter’ moet een streefdoel blijven, maar feiten zijn feiten.

Luc Van der Kelen in Het Laatste Nieuws op 5 juni: ‘De meeste leerlingen zijn op hun 13de of zelfs 14de helemaal niet klaar om definitieve keuzes voor het leven te maken.’ Vlaamse kinderen maken vandaag op hun 13de of 14de geen ‘definitieve keuze voor het leven’. De schotten tussen aso, tso en bso zijn niet onoverbrugbaar voor wie toch verkeerd terechtkomt, wat voor de grote meerderheid gelukkig niet het geval is. In juni legde een oud-tso-leerlinge van mij haar eed af als advocate. Enkele collega’s-licentiaten komen zelf uit dat tso.

Volgens De Morgen werd in het onderwijsakkoord afgesproken dat B- en C-attesten haast volledig verdwijnen. Dat staat echter niet in de tekst. Alleen in het eerste jaar mogen geen B-attesten (veranderen van richting) meer worden uitgereikt, en de C-attesten (het jaar overdoen) slechts uitzonderlijk (dat is trouwens het zwakste deel van het onderwijsakkoord). Totaal andere visie

Volgens de meeste kranten ‘komt’ er een brede eerste graad. Die werd echter ingevoerd in de eenheidsstructuur van 1989 en is nu haast ongewijzigd overgenomen. Een correcte berichtgeving is ook in dit dossier in ieders belang.

Het uitstel van de regering was logisch. In de achterkamers heerst weliswaar een zekere eensgezindheid, maar de sp.a en de N-VA staan voor een totaal andere visie op het onderwijs. De respectievelijke tegenstanders zouden het karikaturaal zo voorstellen: voor de sp.a is de school een sociale gelijkschakelingsmachine, voor de N-VA een kennismachine.

Mooi dat verschillende visies op onderwijs ook politiek vertaald worden. Dat net die twee partijen in één regering zitten, maakte een keuze onhaalbaar. Aan de volgende regering om, na verkiezingen, de knoop door te hakken, maar wel graag na een breed debat met álle belanghebbenden.

De auteur is leraar tso en chef politiek www.doorbraak.be

<Een goed artikel? Misschien is het dan ook een goed idee om ons te steunen. Klik hier.>