30 jaar IPCC-onderzoek getorpedeerd op een A4’tje

Aandoenlijk positivisme

Soms wens ik mijn kinderen een grootvader als professor dr. Emiel Van Broekhoven toe. Begrijp me niet verkeerd: hun huidige opa’s  zijn perfect, ze zien ze dolgraag. Maar in tegenstelling tot hen, slaagt de grootvader Emiel Van Broekhoven erin om zijn kleinkinderen in een open brief op doorbraak.be gerust te stellen over de effecten van de klimaatverandering.

De onderstaande drie zinnen uit de open brief trekken de lont uit het opwarmende kruitvat:

‘De huidige opwarming loopt niet echt voorop op die van 1780. Het is dus nu een even grote natuurlijke opwarming als toen. Jullie (groot)ouders hebben niks verkeerds gedaan en jullie ook niet.’

Er is met andere woorden geen probleem van klimaatopwarming en er moet dus ook nergens een oplossing voor gezocht worden. Mensen die het tegendeel beweren, zo luidt het, zitten onder een groene stolp en dan zie je de toekomst helemaal zwart. Dr. Emiel Van Broekhoven is de heraut van zoveel opbeurends. Wat zou ik graag in zijn schoenen staan om die boodschap met volle overtuiging te kunnen brengen aan mijn dierbaren. Toch houd ik mijn kroost nog even weg van onder de roze stolp, tot een aantal kwesties uitgeklaard zijn.

Desinformatie doorprikken

De keuze voor een open brief aan zijn kleinkinderen doet me het beste vermoeden over onze gelijklopende intenties. Daar kan zijn motivering waarom hij drie jaar geleden zijn studie van het klimaat begonnen is in principe niet tegenop. De persoonlijke missie om ‘indianenverhalen’ de kop in te drukken door andere geluiden te gaan opzoeken, in het bijzonder omdat het economisch ontzettend belangrijk is (en dus geld kan kosten): mijn mentale herschikking van de beweegredenen voor deze open brief, die een vooringenomenheid zou kunnen blootleggen bij de schrijver ervan, kan de prullenmand in. Niemand verprutst moedwillig de toekomst van zijn kleinkinderen.

Mocht minister van Onderwijs Hilde Crevits mij gisteren een vet contract aangeboden hebben, dan was ik vandaag haar woordvoerder geweest. Dat is niet gebeurd, maar laat ik het toch even opnemen voor haar Departement Onderwijs. Er is kennelijk  aanbevolen literatuur over klimaat binnen het Vlaamse onderwijs. Logisch, zo vind ik. Al even logisch lijkt het mij dat hiervoor teruggegrepen wordt naar de meest gezaghebbende bron: het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC). Of moet het departement Onderwijs zelf alles gaan herberekenen? Wat vreemd dat de auteur hier een stok zoekt om het Vlaamse onderwijs mee te slaan.

In een A4’tje doorprikt

Ik vind het bijzonder bevreemdend dat een intelligent persoon als dr. Emiel Van Broekhoven ervan overtuigd is dat hij op een A4’tje even het IPCC de oren kan wassen. Dat één van de grootste complotten ooit gesmeed, de grootschalige verspreiding van indianenverhalen rond het klimaat, zich van een discours bedient dat in een paragraafje of tien naar de eeuwige  jachtvelden verwezen kan worden.

Die duizenden en duizenden wetenschappers, die zich al tientallen jaren en in een multidisciplinaire setting uitputten om het complot te doen slagen, missen blijkbaar de beroepseer om de zieners een beetje intellectueel te prikkelen. Zelfs een succesvol econoom kan het ballonnetje doorprikken waaraan ettelijke wetenschappers en andere samenzweerderige sujetten zich al vele jaren vastklampen op zoek naar een gesubsidieerd plaatsje in de wetenschappelijke pikorde of naar verknechting van hun medemens. Er zijn vanzelfsprekend nog tal van andere verwerpelijke banieren waar achteraan gehold wordt.

IPCC

Ikzelf ben een eenvoudige West-Vlaamse jongen van veertig die levenslang zal blijven streven naar redelijkheid. Maar ik ben geen klimaatexpert, noch door de schoolbanken, noch door emplooi. Een beetje klimaatdeskundige praat me over het klimaat zo in de vernieling. Ik zal dan wel gedwee zijn, maar in dat geval val ik graag terug op experten. En als het op klimaatverandering aankomt, dan worden wij op onze  wenken bediend door het IPCC. Deze instelling is wetenschappelijk, mondiaal en potentieel maatschappelijk disruptief. Wilt u een globaal probleem als de klimaatverandering wetenschappelijk onderbouwd aanpakken, dan schrijven die eigenschappen zichzelf bijna op.

Hebt u evenwel een broertje dood aan wetenschap in de politiek, betekent VN volgens u Verkrachtende Nobodies (of zoiets) of doen we alles best zoals we het altijd gedaan hebben, dan mag het IPCC de borst natmaken, met een verwaarloosbare kans dat het u zal kunnen overtuigen. Relevante werkstukken geven volgens mij onderbouwde kritiek op de eerste drie eigenschappen (wetenschappelijk – mondiaal – potentieel disruptief), zonder gefriemel in de dubieuze marge (alternatieve feiten – wereldcomplot – afkerig van verandering).

U zult het merken: ik waag me niet aan een wetenschappelijk betoog. Ik heb bij het voorbereiden van dit stuk  bijvoorbeeld professor István Markó op youtube bekeken. Hij is een notoir klimaatscepticus van de UCLouvain en wordt door dr. Emiel Van Broekhoven op een voetstukje geplaatst. Wel, ik geloof wat die man vertelt. Of beter: ik ben ervan overtuigd dat wat hij vertelt niet het hele verhaal is (en ik druk me zacht uit), maar ik ben zelf te weinig onderlegd om hem krachtig wetenschappelijk tegengas te geven.

Kersen aan lage prijs

Dr. Emiel Van Broekhoven, notoir econoom en geestelijke vader van het pensioensparen, waagt het er dus wel op. Niet aftastend, zonder slagen om de arm: ik liet u al de klare conclusie gericht aan zijn kleinkinderen al lezen. Zijn twee smoking guns om de klimaatboeman genadeloos af te knallen zijn de grafieken van ene professor Christy en een figuur uit het boek van Hoyt en Schatten, The Role of the Sun in Climate Change (1997). Interessant, zeker, ik wist eens te meer niet uit het hoofd met tegenargumenten terug te schieten.

Intussen heb ik wel tig websites van gerenommeerde wetenschappelijke instellingen en wetenschappers gevonden die de beweringen van professor Christy radicaal tegenspreken of nuanceren. Ik heb ook een aantal websites gevonden waar het verhaal van dr. Christy overgenomen wordt. En de rol van de zon bij klimaatverandering lijkt ook veel minder zonneklaar te zijn dan de auteur ons doet geloven. Zelfs voor een non-believer moet dit alles altijd leiden tot een conclusie dat men er nog niet uit is. Niet zo in de open brief. Dat levert wel het leuke ‘de natuur toont de  weg’  op.

Wetenschap

De open brief van dr. Emiel Van Broekhoven is een handjevol lukraak geplukte kersen (met hier en daar een rot vlekje op) dat de professor poogt te verkopen als een rijkelijke fruitmand.  Dat is jammer, want ik hoop dat ik mijn kroost ooit een echte brief zal kunnen sturen. Die moet niet per se open zijn, want vaak dient zo’n brief een ander doel dan wat beweerd wordt. Een brief dus waarin ik hen zal kunnen geruststellen dat de wetenschap het fout had. Of: dat de wetenschap het bij het rechte eind had, maar dat we onze verantwoordelijkheid opgenomen hebben om de ergste gevolgen van de klimaatverandering te voorkomen.

Ik zal het pas zo vertellen, wanneer echte experts het mij verteld hebben, na een wetenschappelijk debat dat aan de hoogste standaarden voldoet. Intussen is het voorzorgsbeginsel mij te belangrijk om te wachten met handelen. Ik zal ook geen huis-tuin-en-keuken-wetenschappertje spelen. Daar hebben mijn (klein)kinderen echt geen boodschap aan. Het hoogst haalbare daarmee is applaus op de eigen supportersbanken.