Italiaans filmicoon Monica Vitti overleden

Triest nieuws de voorbije week uit de Italiaanse filmwereld: in Rome overleed Monica Vitti (1931-2022), icoon van de Italiaanse film.

Anno 1958 werd de gerenommeerde actrice, die eigenlijk Maria Luisa Ceciarelli heette, wereldberoemd dankzij L’Avventura waarmee Michelangelo Antonioni filmgeschiedenis zou schrijven.

Shakespeare

Met deze film brak hij met de klassieke dramaturgie, koos drastisch voor een minder narratieve schriftuur en duwde het medium een andere richting uit. Monica Vitti – met een repertoire van Shakespeare, Brecht en Molière – ontdekte hij in het theater in een stuk van Feydeau. Monica Vitti belichaamde de vervreemding. Zij, vaak omschreven – al dan niet terecht? – als “de hogepriesteres van de ijzige sensualiteit” werd Antonioni’s muze in de eerste plaats in L’Eclisse en in Deserto Rosso. Haar présence en haar ongenaakbaarheid waren overweldigend. Haar enigmatische blik in het oneindige, haar mysterieuze gratie en haar karakteristieke koelbloedigheid maakten van haar een legendarische actrice met een unieke acteerstijl. In 1990 stopte ze met acteren.

Liefde kent geen leeftijd

Een monument van de Franse film, Fanny Ardant, maakt dan weer haar opwachting in Les jeunes amants (van 9 februari in de bioscoop) van Carine Tardieu. Als gepensioneerde architecte van 70 jaar is deze vrouw de liefde al lang vergeten. Totdat zij een chirurg tegen het lijf loopt, getrouwd en een pak jonger. De vlam slaat over. Liefde kent inderdaad geen leeftijd.

Het verhaal van deze intense love story werd geschreven door de in 2015 overleden Franse cineaste Solveig Anspach. Zij had zich laten inspireren door haar moeder die op haar 79ste een liefdesaffaire was begonnen met een getrouwde dokter van 25 jaar.

Hercule Poirot

Nog een vaste waarde in filmland is acteur-regisseur Kenneth Branagh. Vijf jaar na het vrij verdienstelijk verfilmde Murder on the Orient Express is Branagh opnieuw in de huid gekropen van de Belgische privédetective Hercule Poirot voor Death on the Nile, een van de 70 spannende verhalen van Agatha Christie. Amusant is de proloog van Death on the Nile (vanaf 9 februari in de zaal) waarin we te weten komen hoe Poirot aan zijn moustache is gekomen.

Dankzij WOI, de Slag van de IJzer nota bene, en zijn toenmalig lief, een verpleegster. De detective met de indrukwekkende snor scheept na een gesmaakt bezoekje aan een jazzclub met voorbedachte rade (!) in op een luxecruise die de Nijl afvaart, langs de piramiden van Giza en de tempels van Abu Simbel en Karnak. Een pasgehuwd koppel en een jonge vrouw die door de man niet zo lang geleden afgewezen werd, reizen ook mee. Maar al snel wordt deze heerlijke toeristische trip overschaduwd door de ene na de andere moord aan boord.

Een ouderwetse, nostalgische brok filmplezier. Al doe je er goed aan van je bij het speurwerk blindelings te laten leiden door Poirot, die alleen maar door zorgvuldig te observeren en verbanden te leggen de intrige weet te ontrafelen. Moraal van het verhaal? Iedereen heeft een geheim, inclusief Poirot.

Belfast

Met 7 nominaties voor zijn nieuwste film, het semi-autobiografische Belfast, mag Kenneth Branagh ook opnieuw aanschuiven aan het jaarlijkse filmgala, de uitreiking van de Oscars einde maart in Los Angeles. Ook de best aardige remake van de filmklassieker bij uitstek West Side Story van Steven Spielberg was goed voor 7 vermeldingen. Terwijl Dune, het onverfilmbaar geachte sciencefictionverhaal van Denis Villeneuve, 10 keer werd genomineerd. Grootste slokop is The Power of the Dog van Jane Campion (12 nominaties). In deze sfeervolle, knap vertelde western komt een van de ruigste kerels uit een kransje cowboys uit de kast (als homoseksueel).

En de koe deed boe

The Power of the Dog was samen met Nomadland en First Cow ook finalist bij de verkiezing van Beste Film van 2021 door de leden van de filmpersbond, de Unie van de Belgische Filmpers (UBFP). Uiteindelijk haalde First Cow van Kelly Reichardt het nipt. In deze heel aparte western treffen enkele verdwaalde pioniers in het Wilde Westen een koe die ze heimelijk ‘s nachts gaan melken.

Daarmee maken ze koekjes die ze op de plaatselijke markt aan de man pogen te brengen. Het feit dat het goedmoedige lyrische verhaal vanuit een heel ander perspectief is verteld vormde bij de stemming allicht de doorslag. Samen met de vaststelling dat First Cow bij het uitkomen in de bioscoop wat ondergesneeuwd was geraakt door het overaanbod aan film.

Antipestfilm

De Humanumprijs van de UBFP ging naar Un monde, de antipestfilm van de Brusselse Laura Wandel, een piepkleine troost voor het als Belgische inzending mislopen van een Oscarnominatie in de categorie Beste niet-Engelstalige film.

En met de release van het even anekdotische als ontroerende Gli anni piu Belli van Gabriele Muccino (vanaf 9 februari in de cinema) zijn we terug bij de Italiaanse film. En in Rome. In deze warme ode aan de vriendschap volgen we vier jeugdvrienden, een meisje en drie jonge kerels, over een periode van 40 jaar waarin hun relaties wel eens willen fluctueren en van her naar der schieten. Het doet wat denken aan La meglio gioventu, deze virtuoze familiekroniek gesitueerd in de meest tumultueuze periodes van het naoorlogse Italië, destijds wereldwijd een succesverhaal.