Italiaans voorzitterschap EU steekt Commissie stokken in de wielen

Op 27 juni 2014 ondertekende de EU in Brussel een vrijhandelsakkoord met Georgië, Moldavië en Oekraïne. Met het oog op een gemeenschappelijk communiqué met de EU naar aanleiding van die ondertekening wilde Rusland daarin voorstellen opnemen om, op zijn initiatief, het akkoord te amenderen en de uitvoering ervan uit te stellen tot na besprekingen door deskundigen de komende maanden. De Europese Commissie is daar niet op ingegaan.

Tijdens een persconferentie op 10 juli in Brussel verklaarde de Italiaanse staatssecretaris voor EU-zaken, Sandro Gozi, echter dat het op 1 juli aangetreden Italiaanse EU-voorzitterschap voorstander is van het ‘South Stream’-project. Dit is de bouw van een pijplijn die Oekraïne buitenspel zet om Zuid-Oost Europa met Russisch gas te bevoorraden. De Italiaanse maatschappij ENI zou verschillende delen van de pijplijn bouwen.

Zijn uitspraken waren slechts een echo van de verklaringen van de Italiaanse minister van Buitenlandse Zaken, Federica Mogherini, na een ontmoeting met haar Russische ambtgenoot in Moskou op 9 juli waarbij zij ook president Poetin uitnodigde voor een samenkomst van Aziatische en Europese leiders in Milaan in oktober dit jaar.

Na de inlijving van de Krim door Rusland legde de Europese Commissie de werken aan de ‘South Stream’-pijplijn in Bulgarije in juni stil.

Door de uitvoering van het project zou Oekraïne niet alleen de inkomsten uit de doorvoer van Russisch gas verliezen maar ook voor gasleveringen volledig van Rusland afhankelijk worden. Rusland zou Oekraïne met andere woorden politiek naar believen onder druk kunnen zetten zonder daarmee zijn overige Europese klanten pijn te doen.

Samen met de ‘Nord Stream’-pijplijn naar Duitsland zou het ‘South Stream’-project Europa volledig voor de aanvoer van gas uit het Oosten van Rusland afhankelijk maken.

De ambassadeur van Oekraïne bij de EU wees er al op dat het ‘South Stream’-project tegen het vorige maand tussen zijn land en de EU gesloten handelsakkoord ingaat. Als voorzitter van de EU moet Italië, zo benadrukte hij, niet zijn eigen politieke doelstellingen nastreven maar het belang voor ogen houden van heel de Unie waarvan verschillende lidstaten tegen de Russische pijplijn zijn gekant.

Zowel president Poetin als bondskanselier Merkel zullen op 13 juli 2014 in Rio de Janeiro de finale van het WK 2014 tussen Argentinië en Duitsland bijwonen en, naar verluidt, die gelegenheid aangrijpen om zich kort met elkaar te onderhouden.

Of de Russische gasleveringen aan Europa en de gevolgen daarvan voor Oekraïne ter sprake zullen komen is niet bekend maar ook niet helemaal uitgesloten.

De NAVO en dus grotendeels de VS zijn er tot dusver in geslaagd Poetin in Oekraïne ietwat in te tomen. Het is dan ook vrij normaal dat Washington, desnoods met alle middelen, volledig zeker wil zijn van de houding van zijn Europese bondgenoten t.a.v. Rusland en met name de rol van dat land in de kwestie Oekraïne. De duidelijkheid in dat opzicht laat kennelijk vaak heel wat te wensen over met als een van de meest spectaculaire gevolgen de spijtige uitwijzing door de Bondsrepubliek Duitsland van de CIA-topman in Berlijn.