Japans scenario wenkt voor Eurozone

Lawrence Summers, Amerikaans econoom en politicus, was van 1999 tot 2001 minister van Financiën onder president Clinton, van 2001 tot 2006 voorzitter van de  Harvard-universiteit en van 2009 tot eind 2010 één van president Obama’s belangrijkste adviseurs. Onlangs greep hij nipt naast de nominatie om Ben Bernanke bij de Amerikaanse Centrale bank op te volgen.

Op een conferentie georganiseerd door het IMF over de huidige crisis gaf Summers een beknopte presentatie over wat volgens hem het grootste probleem van onze tijd is: secular stagnation of een chronisch gebrek aan groei door een gebrek aan vraag. In de wereld der economen en financiële analisten zorgt de speech van 8 november voor nogal wat buzz. In die mate zelfs dat ‘Nobelprijs’winnaar/schuldenprofeet Paul Krugman er jaloers op is.

Japans scenario

De financiële crisis van 2008 werd opgevangen door de interest voeten te verlagen en geld in het financieel systeem te pompen. Toch zien we nog steeds geen of lage groei. Niet in Europa, maar eigenlijk ook niet in de VS. Het geld blijft plakken in de financiële economie.

Summers herkent daarin het begin van een soort Japans scenario. Met dat Japans scenario wordt een stagnatie van de economische groei bedoeld, doordat een economie verzwelgt in de schulden. Japan wordt al decennia lang door deze plaag geteisterd. Summers: ‘Aan het begin van de Clinton administratie (1993) maakten we lange termijnvoorspellingen. Het Japanse BBP is maar de helft gegroeid van wat wij dachten dat het zou worden.’

Waarna hij insinueert dat de lage interestvoeten van vandaag nog steeds niet genoeg zijn, om voldoende vraag te creëren opdat de economie terug evolueert naar volledige werkgelegenheid. Zullen banken op termijn hun cliënten geld moeten vragen om geld bij te houden? Summers: ‘We zullen in de komende jaren moeten nadenken over hoe we een economie kunnen managen met chronische en systematische nulrentes.’

‘Vier jaar nadat we de crisis opgevangen hebben, zien we nog geen enkel teken van groei. (…) De les die ik daaruit trek, is dat het niet gedaan is tot het gedaan is.’ It is not over until it is over. En dat is zeker nu niet, en het kan ook niet afgeleid worden uit het wegebben van de financiële paniek.’

Geloofwaardigheid Summers

Summers is geen onbesproken blad als het aankomt op voorspellingen. Zo verwierp hij in 2005 scheldend de ideeën van Raghuram Rajan, de huidige Centrale Bankier van India, die op het afscheidsfeest van Alan Greenspan, waarschuwde voor de gevaren van het monetair beleid dat uiteindelijk zouden leiden tot de financiële crisis van 2008.

Wat Summers zegt, zou best wel eens op vruchtbare bodem kunnen vallen. Het toont ook de gedachtegang van de centrale bankiers. De vraag moet kost wat kost worden aangezwengeld, door rentes te verlagen. Dit werkt echter enkel op korte termijn, op lange termijn zijn namelijk hervormingen nodig: schulden moeten worden afgeschreven en het financieel en monetair systeem moet worden bijgestuurd. Ondertussen blijft de economische crisis duren en vooral in Zuid-Europa heeft dat rampzalige sociale effecten.

<Vindt u dit artikel informatief? Misschien is het dan ook een goed idee om ons te steunen. Klik hier.>