Jozef, je was beter thuisgebleven

Terwijl Pater Damiaan weggezet wordt als medeplichtige aan raciale onderdrukking, blijft de Bijzondere Kamercommissie Koloniaal Verleden oorverdovend stil. Een oproep door N-VA kamerlid Tomas Roggeman. 

Onlangs publiceerde een krant een nieuwe hitlijst aan problematische standbeelden, naar aanleiding van het nieuwe boek van professor Idesbald Goddeeris. Dit keer geen genocidaire Saksen-Coburgs of raciale krijgsheren, maar zowaar Vlaamse missionarissen die het doelwit vormen van iconoclasme op z’n ‘black lives matter’.

Onder de katholieke dames en heren die het moeten ontgelden bevindt zich ook een icoon van zelfopoffering: Jozef de Veuster, geheiligd en wereldwijd bekend als pater Damiaan. Ondanks de goede bedoelingen wordt ook deze Vlaamse jongen schuldig bevonden aan systemisch racisme en onderdrukking. Je was beter in Tremelo gebleven, Jozef, want blijkbaar had niemand nood aan je blanke helpende hand.

Bijzondere Kamercommissie Koloniaal Verleden

Terwijl pers en sociale media zich roeren over het proces van pater Damiaan, blijft het muisstil in het gremium waar deze debatten volgens de regering gevoerd moesten worden: de Bijzondere Kamercommissie Koloniaal Verleden. Dit parlementaire orgaan werd na het overlijden van George Floyd precies opgericht om zich te buigen over koloniale erfenissen in eigen land. De commissie ging van start in juni 2020, met als doel om tegen oktober 2020 de aanbevelingen van een expertengroep te bespreken. Een jaar later kan dat startverslag nog steeds niet gelezen worden, laat staan besproken.

Commissievoorzitter Wouter De Vriendt toont zich van zijn minder geloofwaardige kant door de vertraging te wijten aan de coronacrisis: die was al meer dan een jaar gaande toen het werk begon. Naar verluidt worden de 600 pagina’s aanbevelingen van de experten nog vertaald. Inmiddels blijft de vergaderagenda akelig leeg. Zo markeert deze maand oktober de eerste verjaardag van een jaar passiviteit in de inmiddels beruchte Congocommissie.

Steden en gemeenten dekoloniseren

Terwijl het parlementaire werk onder het groene voorzitterschap dreigt te floppen, kiezen andere overheden de vlucht vooruit. Onder druk van actiegroepen zijn sommige steden en gemeenten al aan het dekoloniseren geslagen. De stad Gent meent de wereld te verbeteren door straten te herdopen en bibliotheken te zuiveren van Pipi Langkous en andere vermeende racisten. De universiteiten schreven al een eigen rapport over het “te witte” academia.

Zelfs de regering wacht het talmen van de heer De Vriendt en zijn commissie niet meer af en besliste al tot het teruggeven van kunstwerken uit het Afrikamuseum. Het zijn hoogdagen voor de ‘cancel culture’. Activisten vinden wekelijks nieuwe doelwitten die volgens hen te wit, te mannelijk of te racistisch is en die dus beter verwijderd worden. Een parlementair rapport of aanbeveling zal hen zeker niet ontmoedigen om de kruistocht verder te zetten.

Dekoloniseringstaksen

Dus wat blijft over? Weinig meer dan de vragen naar financiële compensatie voor de ex-kolonies en mandaatgebieden. Met als hamvraag: hoeveel moet de Vlaming betalen voor wat vorst en vaderland in Afrika hebben aangericht? Misschien ligt daar de reden voor de aanhoudende stilte. Geen enkele regeringspartij staat nog te springen om in tijden van corona- en energiefacturen de gewone man ook nog eens te belasten met dekoloniseringstaksen. Tegelijk belet de radiostilte het parlement om het debat ten gronde te voeren, en de paarsgroene partijen aan de tand te voelen over de bereidwilligheid waarmee ze bij de marsen op Brussel in volle coronacrisis de doos van pandora open trokken.

Vandaar mijn oproep aan de voorzitter van de Congocommissie. Geachte heer De Vriendt, beste Wouter, het academisch kwartiertje is al lang voorbij. Het wordt tijd voor een goed gesprek. Over wat nu om ons heen gebeurt, bijvoorbeeld. Want indien zelfs pater Damiaan, die zijn leven gaf om zieken in de derde wereld te verzorgen, veroordeeld wordt als medeplichtige van raciale onderdrukking, hoe zal de geschiedenis dan oordelen over een ‘witte cisgender man’ als uzelf aan het hoofd van een commissie over het koloniale verleden? Ik vrees dat als we zo verder gaan, ook u vroeg of laat gecanceld wordt.