Kromredeneringen van Hendrik Vuye

De stijl van professor Vuye is altijd wat pamflettair geweest – ik ken geen enkele andere academicus die in zijn wetenschappelijke teksten de term Dansaert-Vlaming gebruikt (Ik wacht ook met enige blijdschap op een definitie van die term – zie België, quo vadis? Waarheen na de zesde staatshervorming? 2013). Maar de bijdrage over het stemrecht van de Vlaamse Brusselaars is wel bijzonder kortzichtig en kinderachtig.

Er zijn in de Vlaamse beweging altijd een paar stromingen geweest rond Brussel. Er waren wat je de ‘integristen’ kunt noemen: degene die Brussel altijd als integraal deel van Vlaanderen hebben gezien en dat ook in woord en daad belijden. Het laatste decennium toont zich ook een andere strekking, belichaamd onder andere in Frans Crols, die simpel weg van Brussel af wil. Omdat het in de weg staat van Vlaamse onafhankelijkheid. Al dan niet ‘echt’ of als strategie in de hoop dat Brussel ‘dan wel terugkomt’, als het kleine verwende kind zoals velen het daar zien. De Brusselse Vlamingen of Vlaamse Brusselaars zijn dan het enige wat in de weg staat, van wat anders een mooi eenduidig plaatje zou worden. (ik ga hier niet dieper in op de economisch moeilijke consequenties die dat zou hebben). Het zou overigens goed zijn als de Vlaamse beweging daar zelf eens duidelijkheid in schept.HendrikVuye lijkt alleszins een beetje bij die laatste groep te behoren. Zijn suggesties komen er op neer dat we de parlementaire navelstreng tussen Brussel en Vlaanderen maar moeten doorknippen.

In feite wil professor Vuye de Brusselse Vlamingen straffen omdat de kinderbijslag in de zesde staatshervorming naar de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie (GGC) gaat. De logica is ver te zoeken. Niet dat de 50 à 60.000 Brusselse Vlamingen die transfer beslist hebben, maar ja, als je graag een stok hebt om mee te slaan, moet je er iets mee doen natuurlijk. De GGC is de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie … waar de Vlaamse parlementsleden van het Brussels parlement en het Brussels lid van de Vlaamse regering in vertegenwoordigd zijn. Je zou je trouwens ook kunnen afvragen waarom die Brusselse Vlamingen nu gestraft moeten worden en niet vroeger toen de GGC al verantwoordelijk was voor bijstand aan personen en de gezondheidszorg,en de meer dan driehonderd instellingen, diensten en centra die niet exclusief tot de Vlaamse of Franse Gemeenschap behoren. Ook arme Vlamingen in Brussel kloppen aan bij het OCMW, meneer Vuye. Hadden ze dat niet mogen doen omdat het tot de bevoegdheid van de vermaledijde GGC gaat?

In feite laat je Brussel in een eerste stadium los als je deze zes parlementsleden dumpt. Vlaanderen investeert bijzonder veel in Brussel. Het is niet onverstandig dat je dan een aantal parlementsleden uit die regio mee laat beslissen. Dat geldt voor elke provincie, regio of gewest. Maar voor je eigen hoofdstad is het gewoon een noodzaak. De zes parlementsleden uit Brussel hebben dus niet alleen een symbolisch maar ook democratisch belang.

Je zou je kunnen afvragen wat professor Vuye nu eigenlijk vreest. Dat die zes parlementsleden (!) het voltallige Vlaams parlement – de volle 124! – gaan kapen, besmetten met hun ‘Brusselse’ gedachtegoed? Zes parlementsleden op honderdvierentwintig, dat is 4,8 procent. Voor de eigen, Vlaamse hoofdstad. En dat noemt hij ‘ruim bedeeld’. Het gaat met andere woorden niet om ‘voorrechten’ maar gewoon om ‘rechten’, om gerepresenteerd te worden in het Vlaams Parlement. Het is niet omdat de kinderbijslag naar de GGC gaat dat er op vlak van gemeenschapsbevoegdheden geen inspraak meer mag komen van en voor de Brusselse Vlamingen. Dat is een kromredenering. De professor is boos op de politici omdat hij tegen de zesde staatshervorming is – eerst ‘objectief’ als professor en dan als politicus – en dus moeten de Brusselse Vlamingen het maar bekopen in hun vertegenwoordiging.

Wat meneer Vuye suggereert, zit trouwens mooi op dezelfde lijn van het FDF – les extrêmes se touchent – die vindt dat er te veel Vlaamse parlementsleden in het Brussels parlement zitten. Die moeten ook minder stemmen halen dan hun Franstalige collega’s om in het parlement te raken. Laat ons daar dan ook maar in knippen?

Zijn bijdrage wordt bijzonder pijnlijk als hij schamper constateert dat maar één van die zes ‘getogen en geboren is in Brussel’. Et alors? Als we dat criteria moeten toepassen op álle Vlaamse parlementsleden of politici, hoe representatief zijn die dan nog voor hun kieskring? Zuhal Demir is geboren in Genk, kan die dan wel districtsburgemeester zijn in Antwerpen? Jan Peumans is geboren in Maastricht, en die zit het Vlaams Parlement voor? Mag dat nog: (interne) migratie voor parlementsleden? Wat maakt het uit, of die aangespoelde Brusselaars uit Antwerpen, Maldegem of een andere idyllische Vlaamse gemeente komen? Ze hebben dat alleszins al gemeen met een groot stuk van de Brusselse bevolking: die komt vaak ook van elders.

Het is niet de schuld van de Vlamingen die in Brussel zijn gebleven dat de andere Vlamingen zijn weggetrokken. Waarom zou je ze dan nog eens extra straffen? Degene die nu nog in Brussel wonen of willen wonen hebben een fiks hogere belastingsdruk, duurdere autoverzekeringen, bijna astronomische prijzen voor huizen en appartementen, en een weinig coherent bestuur.HendrikVuye wil deze mensen blijkbaar belonen door hen hun vertegenwoordiging in het Vlaams parlement nog af te pakken. Het zijn niet de Vlamingen in Brussel die de parlementaire band met Vlaanderen doorknippen. Het is een (nieuwbakken?) NVA’er zelf die dat blijkbaar wil. Is dit een partijstandpunt trouwens?

Wat men blijkbaar nog altijd niet beseft bij de Vlaamse beweging, is het volgende: er is niets zo makkelijk als Vlaming zijn in Vlaanderen, maar Vlaming in Brussel, dat is nog andere koek. In plaats van de gebruikelijke mantra – kankeren op de ‘ondankbare’ Dansaert-Vlamingen – zou meneer Vuye beter de Vlamingen die het lef, de ondernemingszin en de energie hadden om van de Dansaert-buurt een bruisende wijk te maken waar je er dertig jaar geleden nog een blokje voor omdeed – bewonderen. Terwijl hij zeurt over de ‘instituties’, proberen de meeste Brusselaars elke dag van hun stad en gewest een beetje een betere plaats te maken.  

Anton Maertens is eindredacteur van De gids op maatschappelijk gebied, woont en werkt in Brussel en schrijft deze bijdrage in eigen naam.

 Foto: © Reporters