Met melancholie en ambitie

Het is niet omdat je het kleinere huis inruilt voor een grotere woonst, dat je de deur niet zonder melancholie achter je dicht trekt die laatste keer. We hebben er samen al wat kilometers opzitten, Doorbraak en ikzelf. In oktober 1998 verscheen mijn laatste artikel als voorzitter van de Vlaamse Volksbeweging in het ledenblad. Vizie(r) heette dat, wat ik zowaar zelf haast vergeten was. Twee maanden later stond de eerste Vrij-spraak in een nieuwe Doorbraak, vanaf dat nummer niet meer uitsluitend voor leden bedoeld. Belangstellenden konden vanaf 1999 ook gewoon abonneren, een laatste uitvloeisel van mijn VVB-voorzitterschap. De ‘drang naar buiten’ zit al lang in Doorbraak.

Morgen wordt van mij een bijdrage verwacht op de viering van Mark Grammens. De eerste naam die ik noemde in mijn eerste Vrij-spraak was die van dezelfde Mark Grammens, toen ook vijftien jaar jonger. We zijn nu 165 Vrij-spraken en evenveel nummers van Doorbraak verder. Veel gebeurd sedertdien? Ik lees in Doorbraak januari 1999 dat de Vlaamse Volksbeweging besliste de campagne ‘Mis de bus niet’ met de oude dubbeldekker een jaar te verlengen en hoofdredacteur Dirk Laeremans heeft het in de eerste zin van zijn commentaarstuk over de aanstaande ‘moeder van alle verkiezingen’. Een buscampagne in een cruciaal verkiezingsjaar … Blijkbaar zijn alleen wij oud geworden, niet de thema’s.

En toch. Begin 1999 leefden we nog in de overtuiging dat de CVP de lakens altijd zou uitdelen. De Vlaams-nationale partijen kwamen bij die moeder aller verkiezingen aan 25 % van de Vlaamse stemmen. De klassieke Belgische staatshervormerij stootte sedertdien steeds nadrukkelijker op de eigen grenzen. We beleefden een systeemcrisis met een 541 dagen lange zoektocht naar een uitweg. Vijftien jaar is dus ook een lange periode.

Doorbraak ontplofte, van een goede 4500 papieren lezers naar zowat 7000 en dan de grote wip naar 60 000 bezoekers per maand voor www.doorbraak.be. Nooit werd Doorbraak en werden de mensen van Doorbraak meer genoemd in de media, nooit waren wij zo prominent aanwezig in het debat. Het heeft tijd gekost maar we hebben ons een weg gebaand, als het al niet door de instellingen is dan toch op een opvallende manier parallel met de instellingen.

En daarom zetten we binnen dat langetermijnproject, net zoals in 1999, een stevige stap. Logisch, noodzakelijk en een stap vooruit, met zo veel meer inhoud, ik weet het. En toch die brok in de keel nu. We winnen veel nieuwe lezers, veel nieuwe contacten, veel jonge ontdekkers. Maar wellicht verliezen we ook enkele trouwe makkers als lezer. Alles heeft zijn prijs, maar toch.

Slikken dan maar en bewust de deur openen van die veel ruimere woonst, met zoveel grotere vensters. Want als we niet meer ambitieus zijn – met alle nodige zin voor realisme – dan doen we best de boeken toe, letterlijk én figuurlijk. Wij doen het omgekeerde en gooien de vensters open: wagenwijd. Onze boodschap is te mooi om ze in een doosje op te bergen. De lijn blijft: wij kiezen voor de vrij-spraak als weg naar de door-braak.