Migratiebeleid heeft democratische correctie nodig

Migratie is een probleem. Iedereen ziet het, tot in de kleinste steden toe. De migratiedeal in de EU toont hoe moeilijk het is om er iets aan te doen. Maar er moet meer dan ‘iets’ gebeuren, want het zorgt voor groeiende onrust in Europa.

Een sterke leider

‘Ne goeien dictator meneer, dat hebben wij nodig’. Het was een van die discussies die de laatste jaren van mijn carrière als leraar in zowat elke klas, elk jaar opnieuw gevoerd moest worden. Het kwam vanzelf. Na enkele discussies had ik het door. Die goede dictator was er natuurlijk een met hun politieke overtuiging, die hun problemen zou oplossen. Een rondje in de klas met de oplossingen die de dictator zou moeten doorvoeren, kwam al snel op een heel pak tegenstellingen. Dan kon ik didactisch besluiten dat we toch maar beter verkiezingen organiseren.

Maar dan blijft de kern van het probleem dat in de roep om een sterke man verborgen ligt. Politici krijgen het niet opgelost. Neem nu het migratieprobleem. Dat sleept al ruim tien, zelfs twintig jaar aan. Lang genoeg zodat iedereen weet waar het probleem zit: er komen via de asielprocedure te veel mensen binnen die geen recht hebben op asiel, maar die hier toch blijven. Wie hier geraakt is vaak niet degene voor wie de procedures bedoeld zijn. Want die zitten vast in conflicten. Ruud Koopmans noemt het een loterij. Dan wel eentje die armoede bij ons importeert, segregatie tussen bevolkingsgroepen invoert en ons maatschappelijk weefsel ontrafelt.

Europees-Belgisch-compromis

Het Belgisch compromis dat het EU-migratiepact is, zal dat probleem niet oplossen. De verschillen tussen wat de verschillende EU-landen willen zijn te groot. Polen en Hongarije stemden tegen, Malta, Bulgarije, Slovakije en Litouwen onthielden zich. Tsjechië vindt dat het pact op hen niet van toepassing is omdat ze al zoveel Oekraïners opvangen. Niemand is tevreden, dus het zal een goed compromis zijn. Na acht jaar onderhandelen heeft de Europese berg opnieuw een muis gebaard. De vraag is of die muis ooit levensvatbaar wordt, of dit akkoord iets bijdraagt aan een oplossing.

Maar al die tijd dat er niets of te weinig gebeurt, loopt de situatie uit de hand. Dan mag links nog zo van leer trekken tegen het woord, de omvolking is te zien op straat. Retoriek zal het niet halen van de perceptie van de burger. Vlaams Belang speelt daar nu op in met hun immigratiebarometer. Daar brengen ze de officiële cijfers van Statbel (de Belgische statistieken dus) samen op één website. 33% van de Belgische bevolking heeft ondertussen een niet-Belgische achtergrond. Daar gaat een brede realiteit achter schuil, maar het is wel één derde. Volgens Statbel kwamen er sinds 2000 1.168.431 immigranten in ons land bij. Die cijfers blijven stijgen.

Vroeger en nu, er is verschil

Onze huidige asiel en migratieregels zijn met de beste bedoelingen opgesteld. Met hoge morele en ethische uitgangspunten als richtlijn. Maar ze zijn opgesteld met in gedachten die homoseksuele artiest of die dissident. Dan is er tijd om dat allemaal goed uit te zoeken. Nu komen ze met duizenden tegelijk. Erger nog, die hoge morele principes zijn bron van veel kwaad: mensensmokkel en verdrinkingen op zee.

De tijden zijn veranderd en dan moeten de wetten, regels en verdragen mee veranderen. Het uitgangspunt moet blijven dat wie hier asiel nodig heeft, dat moet krijgen. Maar dat moet anders georganiseerd. Wie illegaal komt moet weten dat hij (meestal zijn het mannen) niet mag blijven. Dat is beter dan hele bootladingen hier aan land te brengen omdat er misschien één bij is die anders bij een pushback een rechtmatige asielzoeker zou zijn.

Maar links en de traditionele partijen schijnen niet te willen inzien dat de wereld veranderd is. In onze lobbycratie krijgen ze daarbij de hulp van wie baat heeft bij het systeem of enkel de morele uitgangspunten ziet, zonder de onmenselijke gevolgen. Ze houden vast aan de moreel hoogstaande regels uit een andere tijd. De kans is groot dat ze eerder vroeg dan laat zullen ingehaald worden door de tijd en door de stemmende burger. Wie vasthoudt aan het verleden wordt irrelevant voor het heden.

Democratische correctie

Hoe langer we in Europa talmen om de migratieproblematiek drastisch aan te pakken, hoe meer landen zullen veranderen van kant, Italië, Zweden, Finland zagen al een ‘ruk naar rechts’ volgen straks Spanje en Frankrijk? Volgend jaar zijn er verkiezingen, in België en in Europa. Vele traditionele partijen en media zullen er alles aan doen om het migratiethema uit de debatten te houden. Maar ze kunnen de realiteit niet van de straat halen. Vroeg of laat haalt de realiteit zelfs de grootste ontkenners in. Die realiteit is dat een groeiende groep Europeanen geen duizenden als asielzoekers vermomde migranten meer wil.

Niet iedereen zal de verkiezingsresultaten evalueren als een democratische correctie. Maar dat zijn ze altijd.