Nieuwjaarsbrief voor de voorzitters van de christelijke-, socialistische- en liberale vakbond

Beste Rudy,Marc,Jan

Op 15 december organiseerden jullie als de drie grote Belgische vakbonden een nationale staking uit protest tegen het ‘asociaal, onevenwichtig en onrechtvaardig’ beleid van de regering Michel I. Met niet weinig trots deelden jullie nadien het grote succes mee van deze nationale stakingsdag. Deze stakingsdag was het sluitstuk van twee nationale en drie regionale acties. Over de economische schade die dit teweeg bracht bestaan verschillende ramingen oplopend tot zelfs €600 miljoen. Nadien verkondigden jullie met zijn allen om een pauze in te lassen en te evalueren. ‘We nemen nu een paar weken de tijd om alles te evalueren: de impact van onze acties en de bijsturingen van de regering, in de hoop dat die er komen’ (dixit Marc Leemans). Om een standpunt over verdere acties in te nemen volgens Mr De Leeuw. Wel, misschien is dit wel een uitgelezen kans voor jullie om ook eens de legitimiteit van vakbonden zoals deze vandaag opereren in vraag te stellen. Om jullie ook eens te buigen over de eigen integriteit. Om eens te bezinnen of er vandaag in jullie eigen rangen nog voldoende ‘sociale, evenwichtige en rechtvaardige beleidsvoering’ nagestreefd wordt.

Wat bijvoorbeeld gedacht van jullie stakings- of dervingskassen? Deze fondsen worden door vakbonden geplaatst en beheerd op rekeningen in het buitenland. De tegoeden worden door jullie nooit openbaar gemaakt en de inkomsten op deze rekeningen worden zelfs niet aangegeven en/of belast. Er is geen enkele tekst, noch van de Internationale Arbeidsorganisatie, noch van de Raad van Europa, die jullie, vakbonden onttrekt aan het normale fiscale toezicht van de Overheid. Integendeel. Vakbonden dienen dezelfde regels te volgen als alle andere burgers en instellingen. Toch weigeren vakbonden stoïcijns deze info ter beschikking te stellen, geven jullie deze inkomsten niet aan en betalen vakbonden hierop dus ook geen lasten. Jullie argument dat de fondsen niet openbaar mogen gemaakt worden omdat die info zou kunnen leiden tot het breken van stakingsacties en/of vakbonden kunnen verzwakken door toedoen van overheden of werkgevers houdt absoluut geen steek. Wanneer dit een gegrond argument betrof, zouden bedrijven en overheden hun cijfers ook niet langer moeten publiceren en zich kunnen beroepen op een soortgelijke geheimhouding van hun financiën. De overheid zou als motivatie voor deze geheimhouding kunnen aanhalen dat ze de autoriteit uitgaande van het bestuur niet in gevaar wenst te brengen. Niet beursgenoteerde bedrijven die rechtspersoonlijkheid genieten zouden dan weer argumenteren dat het openbaar maken van deze cijfers hun positie kan verzwakken tegenover de concurrentie. Laat ons samen hopen dat overheden en vennootschappen jullie voorbeeld niet volgen om dit trachten af te dwingen aan de hand van dezelfde motivering. De bron van jullie inkomsten maakt ook dat het bijna ontoelaatbaar is dat hier geen controle op mag/kan uitgevoerd worden en er geen transparantie over bestaat. Jullie werven deze inkomsten namelijk uit 1) lidgeld dat voor een groot deel terugbetaald wordt door de werkgever via het systeem van de syndicale premie. 2) werkingstoelagen betaald door de sommige sectorale fondsen voor bestaanszekerheid (wat al snel 0,4% van de brutolonen kost) en/of door ondernemingen; vormingstoelagen eveneens betaald door de sectorale fondsen voor bestaanszekerheid 3) overheidssteun voor bijzondere programma’s 4) de overdracht van zitpenningen 5) de inkomsten uit beleggingen. Samengevat, vinden jullie als vakbondsleiders het achterhouden van deze informatie en het niet belast worden op deze inkomsten voldoende legitiem en dus ook voldoende ‘sociaal, evenwichtig en gerechtvaardigd’?

En waarom blijven vakbonden zich verzetten tegen het toekennen van een rechtspersoonlijkheid voor hun organisatie? Heeft dit te maken met de angst om een jaarrekening te moeten publiceren zodat er volledige transparantie is wat betreft de uitgaven van de vakbond? Of omdat vakbonden momenteel als een feitelijke vereniging nooit aangesproken kunnen worden voor het aanzetten tot overtredingen of voor de schade die ze aanrichten? Ook hier dringt zich terug dezelfde vraag op. Vinden jullie als vakbondsleiders het ontlopen van elke vorm van aansprakelijkheid en het verzet tegen het voeren van een transparante boekhouding voldoende legitiem en dus ook voldoende ‘sociaal, evenwichtig en gerechtvaardigd’?

Rudy, Marc, Jan, hopelijk vinden jullie de komende weken toch ook even de tijd om bij deze vragen stil te staan. Ik wens julie vooral een sociaal, evenwichtig en rechtvaardig 2015. Startend met vakbonden die beslissen om terug beleid te voeren voor en door hun leden, zonder sterk politiek getinte acties/stakingen die zowel de economie én het stakingsrecht in gevaar brengen. Maar vooral dat vakbonden, al dan niet onder publieke druk, in 2015 verplicht worden een transparante boekhouding te voeren. Dat vakbonden rechtspersoonlijkheid dienen aan te nemen en lasten betalen op publiek gemaakte inkomsten afkomstig van rekeningen uit het buitenland. 

De auteur is beheerder van een facebookpagina die streeft naar meer regulering -en een rechtspersoonlijkheid voor vakbonden. 

Foto (c) Reporters