Open brief aan Lech Schelfout

Beste Lech, Cher Lech

Afgelopen vrijdag was het complimentendag. Wij wensen u van harte succes met uw plaats op de Ecolo-lijst voor de Kamer van Volksvertegenwoordigers in Henegouwen. We moeten er niet flauw over doen. Het was voor ons een verrassing om te horen hoe u als zogenaamde Erasmus-kandidaat op 26 mei de taalgrens zal oversteken. Het woord is goed gekozen en verwijst naar de Erasmus-studenten. Die gaan een poosje in het buitenland studeren en genieten daar met volle teugen van het studentenleven. Het vormt beslist een unieke, boeiende en leerrijke ervaring.

We weten niet of de zogenaamde Erasmus-kandidaten daadwerkelijk een kans maken om verkozen te worden of slechts een symbolische plaats innemen.

Keuze tussen Groen of Ecolo?

Wettelijk is er geen vuiltje aan de lucht. De wetgever heeft destijds gekozen voor een provinciale kieskring. Anders dan bij de gemeenteraadsverkiezingen moeten kandidaten niet in de provincie wonen waar ze een gooi doen naar een zitje in de Kamer. We leven in een representatieve democratie. Dus de burgers verkiezen een vertegenwoordiger die namens hen zetelt in een overheidsorgaan. We spreken dan ook over een volksvertegenwoordiger die de gehele bevolking vertegenwoordigt.

Voor ons stopt de politiek niet met de verkiezingen. Dan begint het maar en moet men zich verantwoorden bij de bevolking. U verdedigt in de gemeenteraad de belangen van uw partij en de Ronsenaars die u het vertrouwen hebben gegeven. Maar zal u in de federale Kamer het programma van Groen of Ecolo verdedigen? In de pers spreekt men immers van ‘gedeelde programmapunten’, niet van een gedeeld programma.

Als Ronsenaar deel van de Franse taalgroep?

We weten het wel. Uw kandidatuur in Henegouwen is vooral symbolisch. Het wil de samenwerking tussen de gewesten benadrukken. Daarmee bewijst Groen onmiddellijk de onzin van het pleidooi voor een federale kieskring.

Als u verkozen wordt in de Kamer van volksvertegenwoordigers zal u deel uitmaken van de Franse taalgroep. Wij zijn benieuwd in welke taal u de eed zal afleggen. Zal u de taalafspraken respecteren of bent u de spreekbuis voor de vele Vlamingen in Wallonië die zich, in tegenstelling tot tal van Franstaligen in de Vlaamse rand rond Brussel of aan de taalgrens, respect opbrengen voor de taalwet?

Uw gooi naar een zitje in Henegouwen is een statement. De achterliggende boodschap blijft onduidelijk. Is dat er één van samenwerking of van versnippering? Terwijl wij nu net willen dat Ronse volwaardig en zelfbewust tot Vlaanderen behoort, merken wij in uw initiatief een dubieus signaal. Wij beschouwen een versterkte Vlaamse verankering als een goede basis om samenwerking aan te gaan. Ronse moet vanuit het Vlaams Gewest sterker in Brussel aanwezig zijn. Uw initiatief neigt naar het tegendeel. Vertegenwoordiging vanuit de Franse taalgroep is een totaal verkeerd signaal.

Koester het Nederlands

In december 2017 richtte Groen Ronse een open brief aan de Ronsenaars naar aanleiding van een ‘zoveelste oeverloos debat over faciliteiten’ en de voor u zo ‘grijsgedraaide plaat’. Je gaf aan dat ‘het geblaat over de faciliteiten’ niet veel wol zal opleveren. Je bekritiseerde dat de initiatieven voor de afschaffing van de faciliteiten geen zoden aan de dijk zullen brengen en dat men zich beter richt op de echte problemen van Ronse. U weet natuurlijk ook dat het ene het andere niet uitsluit en dat dit een en-en-verhaal is. De taalfaciliteiten zijn zeker niet de enige oorzaak van de socio-economische achteruitstelling, ze vormen wel een deel van de oplossing.

Groen Ronse

Lech Schelfout wil in Ronse veel veranderen, maar kan dat niet door de grondwettelijk verankerde faciliteiten.

U omschrijft taal als een middel, geen doel. U gaf aan dat tal van poetshulpen, loodgieters, elektriciens, enzovoort in Vlaanderen geen Nederlands spreken. Dat is correct en bovendien leveren ze goed werk. Maar door geen Nederlands te spreken, ervaren ze een drempel voor verdere kansen op de arbeidsmarkt en in de communicatie met de medeburgers. Taal is inderdaad een middel tot communicatie, maar kan onmogelijk tot die ene functie verengd worden. Het is zoveel meer. Taal bepaalt ons denken, geeft vorm aan onze cultuur… Het zou jammer zijn om taal te degraderen tot louter en alleen een zielloos en functioneel communicatiemiddel. IJveren voor openheid en erkenning voor de rijkdom van andere talen en culturen klinkt voor ons hol als dat niet vertrekt vanuit het respect voor de eigen taal en cultuur.

Wij koesteren de Nederlandse taal. Een hechte samenleving en een versterkt maatschappelijk weefsel start met communicatie en respect. Voor ons is taal een sleutel tot integratie. Het geeft mensen kansen om zich sterker op te stellen in de samenleving, in het onderwijs en op de arbeidsmarkt. Taal is een verbindend element in de diverse samenleving. Momenteel plooien mensen nog te veel terug op de eigen leefomgeving. Zo leven we niet met, maar naast elkaar.

Vandaar moet de overheid inspelen op onze diverse samenleving en investeren in de kennis van het Nederlands, taallessen stimuleren en oefenkansen bieden.

Ontgrendel Ronse

U reikt in uw open brief een aantal ideeën aan om onder meer te zorgen voor meer diversiteit onder het personeel, de bedrijven en organisaties te ondersteunen voor een modern taalbeleid, de archaïsche taaltesten bij aanwervingsexamens van de stad Ronse af te schaffen, een fusie met een naburige gemeente mogelijk te maken. Het is nu net de grondwettelijk verankerde specifieke taalregeling, namelijk de taalfaciliteiten, die dat alles verhindert en sinds de invoering een bron is van controverse en taalperikelen. Wie onduidelijke (taal)grenzen stelt, vraagt om problemen. Een heldere afbakening geeft rust en vrede. Schenken we niet beter klare wijn door duidelijk te maken dat Ronse een Vlaamse stad is en volwaardig deel uitmaakt van Vlaanderen? Vanuit deze sokkel kijken we met een ruime blik naar de wereld en de toekomst.

U besloot uw open brief met: ‘En de faciliteiten, wie maalt daar nu om?’ U kan het hoofd in het zand steken of enkel de gevolgen willen aanpakken. Natuurlijk zullen met het verdwijnen van de faciliteiten de sociale problemen niet meteen wegebben. Dat is evident. Wat meer dan een halve eeuw fout liep, kan niet van vandaag op morgen worden omgebogen. Het vormt een werk van lange adem om de socio-economische omwenteling die is ingezet verder te zetten. Zonder de oorzaken weg te werken, blijft een sociaal beleid een vorm van symptoombestrijding.

Blik op de toekomst

Ronse is een prachtige stad en de laatste decennia zijn er enorme stappen vooruit gezet. Dat beaamt u. Dat het beter kan, dat bevestigen wij ook. Wij zijn er ook van overtuigd dat er een enorm potentieel is voor Ronse. Wij willen een toekomstgericht verhaal schrijven door Ronse te ontgrendelen en niet door de klok terug te draaien.

Cordialement, met vriendelijke groeten