Pardon, excuseer
Een mediahype
Met welke waarden gaan wij aan de slag?
foto © Flikr
De Media leven van de ‘pardon-excuseer’-cultuur. Maar elk pardon smaakt naar smeerkaas. Er zit meer smeer in dan kaas.
Aangeboden door de abonnees van Doorbraak
Dit gratis artikel wordt u aangeboden door onze betalende abonnees. Als abonnee kan u ook alle plus-artikelen lezen. Doorbreek de bubbel vanaf €4.99/maand.
Ik neem ook een abonnementHet meest gebruikte woord van het voorbije jaar, in de politieke en mediawereld, is ongetwijfeld pardon, of zijn variant excuseer.
Een politicus die brutaalweg vluchtelingen terugstuurt naar verzender, zegt pardon, en hij mag op zijn kruk blijven zitten. Een rapper die drie vrouwen schoffeert, en in het verlengde ervan alle andere vrouwen, excuseert zich en hij mag blijven rappen.
Marktwaarde
Er gaat haast geen dag voorbij of iemand pardonneert of excuseert zich. Of hij/zij werkelijk om vergeving, vergiffenis vraagt voor de gedane zonde is zeer de vraag. Mij lijkt het eerder een manier om in de belangstelling te staan. Is de marktwaarde gedaald beledigt men iemand of iets en de pers juicht. Voilà. De frontpagina wordt er voor leeg geveegd en bladzijde twee en drie is gewijd aan de wandaad van de schurk. Mannelijk, vrouwelijk, wel te verstaan. Je moet tegenwoordig heel erg opletten. Een verkeerd woord of de foute keuze en je krijgt een klacht aan je been en een zitje in een praatprogramma aangeboden.
De hulplijnen
De mediamensen zijn blij met elke belediging. Hoe futiel ook, het verkoopt. En is de gruweldaad de moeite van het aankaarten niet waard, grijpt men snel naar de hulplijnen, ten huize nonkel Google en tante Wiki, en vindt men wel wat om het delict op te blazen. Geen probleem dat het er met de haren bij gesleurd is. ‘t Is een goeie reden om er de volgende dag een nieuw artikel aan te wijden onder de kop ‘Pardon! Excuseer!’
Ook de misdadiger [m/v] heeft geen probleem om door het stof te kruipen. De meesten hebben het ingecalculeerd alvorens ze de belediging de wereld in slingeren. De schurkenstreek is kassa en het mea culpa een veelvoud ervan. Dat weten de mediamensen ook, maar ook zij willen boter bij de vis en hun medium zijn aantal kijk- of luistercijfer halen, want na een maand in het rood bestaat het risico op verbanning naar Sint-Helena.
De media beledigen zonder pardon
Het is een kettingreactie. Een variante op het marsliedje van de Chiro en de Scouts ‘De wielen van de fiets van Piet Paaltjes’. Iemand beledigt iemand, vanaf vijf reacties een artikel, vanaf tien een artikel en een opinie, vanaf twintig een artikel en een opinie en een praatprogramma, vanaf dertig een praatprogramma met een professor Media en een historicus. Vanaf honderd reacties wordt een beroepsprotesteerder er bij gehaald. In geval de schavuit een man is, is dat geheid Cruella de Vil van Vlaanderen, Ma Van Mieghem. Is de belediging gepleegd door een vrouw mag Pa Geubels met zijn slepend spraakgebrek aantreden.
De media pushen elkaar. En de schurk [m/v] vaart er wel bij. Wie doordenkt is dezelfde mening toegedaan. Door het herhalen van het herhalen van het gedane kwaad, slaan de media zelf aan het beledigen. Ze maken de kwetsuur maar erger. Om met Macbeth te spreken [Act Three Scene Four]: ‘Blood will have blood!’
Intens triest
Ze moeten de wanhoop nabij zijn, de media, dat ze zich verlagen tot zulke praktijken. Van de pulpbladen en de VTM verwacht je het, maar dat ook de zelfbenoemde kwaliteitskranten en CANVAS er zich aan bezondigen, is intens triest. Als ze er zich ver van hielden, zouden zelfs de pulppuppies de wanden van de kosmos er niet mee opzoeken.
Gedrogeerde honden
Elke belediging leidt tot een barnumcampagne. In de hoop op een hogere oplage, meer lezers en meer kijkers. Het is een tijdelijk fenomeen en zorgt niet/in tegenstelling tot wat men laat uitschijnen – voor meer winst. De cijfers en de feiten tonen het aan; iedereen die achter het behang kijkt, ziet het. De oplage, het aantal kijkers over een jaar bekeken van de zogenaamd betere bladen en programma’s blijft dalen. Was er een stijging zouden ze geen wijnen, cruises, verzekeringen, bedlinnen, citytrips, kerstbollen, hangmatten, luchtmatrassen en bureaulampen moeten verkopen, de betere zenders geen sponsorspots voor en na programma´s uitzenden, geen gedrogeerde hond op de sofa er bij nemen.
Elk pardon smaakt naar smeerkaas. Er zit meer smeer in dan kaas.
Guido Lauwaert (1945) is organisator, regisseur, acteur, auteur, columnist, recensent voor o.a. Het Laatste Nieuws, NRC Handelsblad, Het Parool, VPRO-radio, Knack en Doorbraak. Hij richtte de Poëziewinkel op (later Poëziecentrum) en heeft een grote liefde voor Willem Elsschot en Paul van Ostaijen.
Milo Rau vertrekt bij het NT Gent. Hij zag zijn benoeming enkel zag als een tussenstap op de weg naar zonniger bestemmingen.
Amerikakenners Roan Asselman en David Neyskens bespreken de actualiteit aan de overkant van de oceaan.