Pro-Russische partij verliest in Letland

De verkiezingen verliepen in de schaduw van het Russisch-Oekraïens conflict. In de aanloop ernaar namen meldingen van schendingen van het luchtruim van Baltische staten door Russische vliegtuigen aanzienlijk toe en het Russisch ministerie van Buitenlandse Zaken had het geregeld over ‘grootschalige schendingen van de rechten van de Russischtalige bevolking in het Balticum.

De partij van burgemeester Usakovs is de enige die formeel met de Verenigd Rusland-partij van president Poetin samenwerkt. Eind september bracht Usakovs een bezoek aan Moskou en verklaarde toen dat Poetin het beste is wat Rusland zich op dit ogenblik kan wensen.

Laimdota Straujuma, minister-president van de huidige coalitie slaagde er niet alleen in haar land uit een economische crisis te halen en tot nieuwe bloei te brengen maar voerde een kiescampagne met als zwaartepunt de veiligheid van de natie. Haar Eenheidspartij is grote voorstander van de NAVO en van de EU-sancties tegen Rusland. De kiezer heeft die houding kennelijk gewaardeerd.

Het pro-Russische Harmonie blijft steken op 23 zetels. Samen vertegenwoordigen de centrumrechtse en rechtse pro-Europese partijen circa 60% van de uitgebrachte stemmen.

De opkomst was matig : van 70% in Riga tot 47% in Latgate een gebied dat overwegend Russischtalig is. Gemiddeld lag de opkomst slechts op 58,8 %, het laagste percentage sedert het land onafhankelijk werd, ondertussen meer dan twintig jaar, geleden.

Letland telt momenteel ruim een half miljoen inwoners van Russische herkomst. Circa 280.000 van hen zijn echter geen staatsburgers omdat zij de voorwaarden daartoe niet vervullen. Een van die voorwaarden is de kennis van het Lets dat zij niet kunnen of willen leren. De meeste van hen zijn immers oudere mensen die na Wereldoorlog II bij de honderdduizenden door Stalin zonder enige inspraak werden neergepoot in de Baltische staten. Die mensen konden dus geen stem uitbrengen. Zij kunnen wel zonder visum naar Rusland en terug.

Geen wonder dat de uitspraken van Poetin over het recht dat Rusland zich toe-eigent etnische Russen buiten zijn grenzen te beschermen, in de Baltische staten op de zenuwen zijn gaan werken.

Toch schijnt er tot dusver zelfs in de gebieden waar de etnische Russen in de meerderheid zijn geen drang te bestaan naar meer autonomie laat staan naar aanhechting bij Rusland. De economische omstandigheden zijn immers vergeleken met Rusland, veel beter in Letland.

Vele welstellende Russen hebben dat goed begrepen. Zij stromen naar Letland om hun rijkdom veilig te stellen. Het aantal aangevraagde verblijfsvergunningen ligt dit jaar 70% hoger dan vorig jaar Van de 13 800 aanvragers zijn 9 650 Russen.

Foto: Harmonie-leider en burgemeester van Riga Nils Usakovs bij de verkiezingen van 4 oktober. (c) Reporters